«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 1 *»
نواي غمين
دفتر هشتم
سيّد احمد پورموسويان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 2 *»
دفتر هشتم نواي غمين
شامل:
þ شيعه، داغداري ستيزه‌جو (چاپ دوم)
þ ثنائي نارسا (چاپ سوم)
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 3 *»
بسم الرحمن الرحيم
ستايش و سپاس خداوندي را سزاست كه ما را به يكتايي و يگانگي خويش راهنمايي كرد و از چند و چون در آن يكتايي و يگانگي ـ بيهمتايي ـ خود را پاك و پاكيزه خواند «سبحان اللّه عما يصفون». و درود بيآغاز و انجام آيينههايي را شايسته است كه نمايندگان همهي نامها و خداييهاي او بوده و نشانههاي شناسانيدن و شناختن او ميباشند، و پس از ايشان بايسته پرتوهاي آنان ـ پيامبران پيشين و پيروان راستين آن پيامبران و پيروان راستين برگزيدگان پسين ـ است، زيرا اين پرتوها نشانههاي راه راست و درست براي پيروان ناتوان و بينوايان تهيدست و از پاافتادگان در راه بندگي خداوند بزرگ و بزرگوار و برتر و پاك و پاكيزهاند، و از بركت وجود و راهنماييها و دستگيري آنان است كه اين بيچارگان افتان و خيزان در شاهراه خوشبختي و آسايش دنيا و آخرت راهپيمايي نموده و از زيان راهزنان آسوده گشته، خود و توشهي اندك خود را به منزل ميرسانند، بنابراين شناخت آنان برايشان لازم و دوستي ورزيدن با آنان وظيفهي حتمي ايشان و دشمني با دشمنان آنان تمامكنندهي ايمان و اخلاص ايشان ميباشد، و همين دوستي و دشمني سرمايه و توشهي راه نجات و سلامت ايشان است، از پيشواي ششم امام
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 4 *»
صادق7 پرسيده شد: آيا دوستي و دشمني از دين است؟ در پاسخ فرمود: «آيا دين جز دوستي و دشمني است؟» از اين جهت در مكتب «استبصار» كه گذشته از ظاهر دين به باطن درست و راستين آن پرداخته شده، اين دوستي و دشمني «ركن چهارم» دين توصيف گرديده و دربارهي آن پژوهشهاي ارزنده و شگرفي انجام شده است. در اين پژوهشها ثابت شده كه شيعيان آن برگزيدگان الهي اشعه ـ پرتوهاي ـ ايشانند مانند امواج نورهايي كه از خورشيد بر در و ديوار گيتي ميتابد و بديهي است كه هرچه تابشي براي اين امواج نوري است از جرم خورشيد سرچشمه گرفته و امواج از خود تابشي ندارند.
مراتب شيعيان هم در تابش به اندازهي قرب و بُعدشان به آن برگزيدگان بستگي دارد. پس به اندازهي پيروي ايشان از آنان و اتصافشان به صفات آنان و شناختشان به آن بزرگواران داراي انسانيت و ارزش و ايمان بوده و بر همهي مؤمنان دوستي آنها واجب و لازم ميباشد و نيز به همان اندازه دشمني با دشمنان آنها از اجزاي ايمان و نشان صدق و درستي دوستي با آنها است. و نظر به اينكه دوستي و دشمني فرع شناخت است، پس شناخت مراتب شيعيان و شناخت مراتب دشمنان از اركان دين ميباشد و پس از شناخت خداوند و شناخت پيامبر9و شناخت امامان: و فاطمهي زهرا3 شناخت مراتب شيعيان و مراتب دشمنان از اصول دين شمرده شده است. اين اصل در آيات قرآني و روايات معتبر، از اصول دين و اجزاي ايمان و شرايط اسلام به حساب
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 5 *»
آمده كه براي نمونه اين حديث شريف را كه ابيالجارود از امام باقر7روايت نموده نقل ميكنيم: او به امام7 عرض كرد درخواستي دارم، فرمود: «درخواستت را بخواه،» عرض كرد: از دين خود كه خداوند را به آن دين، دين ميورزي، و همچنين دين خاندان شما مرا آگاه فرما تا من هم به همان دين، به خداوند دين بورزم، فرمود: «اگرچه درخواستت كوتاه است ولي خواستهي بزرگي را درخواست نمودي، به خدا سوگند دين من و دين پدرانم را كه به آن دين، خداوند را دين ميورزم، به تو خبر ميدهم ـ آن دين اين است ـ: شهادت (گواهي دادن) به «لا اله الاّ اللّه» و «محمد رسول اللّه9» و اقرار به آنچه از نزد خداوند آورده ـ كه در درجهي اول آنها امامت امامان: است ـ و دوستي دوستان ما و دشمني دشمنان ما و تسليم ما بودن، و انتظار قائم ما را داشتن، و كوشش در بندگي و پرهيزكاري».
اينك بار ديگر توفيق الهي و تأييد حضرت بقية اللّه عجل اللّه فرجه و صلوات اللّه عليه نصيب گرديد و دفتر هشتم «نواي غمين» را خدمت برادران و خواهران ايماني تقديم مينماييم. در اين دفتر دو منظومهي «شيعه، داغداري ستيزه‌جو» و «ثنائي نارسا» تجديد چاپ شده است.
در منظومهي اول، ولايت و مراتب شيعيان و داغهايي كه شيعيان از مظالم منافقان اين امت نسبت به خاندان رسالت: در دل دارند بازگو گرديده، و در ضمن به كينه و نفرت و ستيزهجويي شيعيان نسبت به دشمنان هم اشاره شده است. طرحي كه براي جلد اين منظومه تنظيم گرديده، به مراتب شيعيان اشاره دارد:
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 7 *»
قالَ رَسولُ اللّه9:
وَ شيعَتُكَ ـ يا علي ـ عَلي مَنابِرَ مِنْ نُورٍ
مُبْيَضَّةً وُجوهُهُم حَوْلي فِي الْجَنَّةِ
وَ هُمْ جيراني، وَ لَوْلا اَنْتَ يا عَلي
لَمْيُعْرَفِ الْمُؤْمِنونَ بَعْدي
دعاي ندبه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 8 *»
(1)
ﺑقیة اللّه
(2)
(3)
شيعه
(4)
شيعه
شيعه (5)
شيعه (6)
داغداري ستيزه‌جو
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 9 *»
توضيح طرح:
1 و 2: اشاره است به چهار مقام حجت خدا حضرت بقية اللّه صاحب عصر و زمان، معصوم حي، كه وجود و بقاء و دوام عالم به وجود مبارك آن بزرگوار بستگي دارد، عجل اللّه تعالي فرجه و سهل مخرجه، و آن چهار مقام عبارتند از: 1ـ مقام بيان، 2ـ مقام معاني، 3ـ مقام ابواب و 4ـ مقام امامت. و او كه اختر تابناك ولايت است داراي اشعه و انواري است كه به حسب كليّت، مراتب زير را تشكيل ميدهند:
3ـ مرتبهي اركان كه عبارتند از انبياء عظام:.
4ـ مرتبهي نقباء ـ كلي و جزئي ـ كه اكابر شيعيان ميباشند.
5ـ مرتبهي نجباء ـ كلي و جزئي ـ كه اعلام هدايت و ناشران علوم اهلبيت: هستند.
6ـ مرتبهي ضعفاي شيعه ـ رعيت ـ كه شامل فقهاء و علماء و حكماء ظاهري و مقلدان و پيروان ايشان ميباشد.
يادآوري: نظر به اينكه دو مقام بيان و معاني امام7 نسبت به دو مقام ابواب و امامت آن حضرت7 غيب است كمرنگتر و دو مقام ابواب و امامت نسبت به آن دو مقام شهاده و گذشته از اين در ارتباط با كائنات ميباشد، پر رنگتر است و اشاره است به اينكه آن دومقام سرّ ربوبيت و اين دو مقام راز عبوديت است كه امام صادق7 فرمود: «العبودية جوهرة كنهها الربوبية».
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 10 *»
اما منظومهي دوم «ثنائي نارسا» گزارش كوتاه و كودكانهاي است از توصيف و مدحت مؤسس و پيشواي فؤاديمنش مكتب «استبصار» عالم رباني و حكيم صمداني، ويرانكنندهي بنياد مسلك تصوف الحادي ـ حلولي و اتحادي و وحدتي ـ و مبيّن حكمت و عرفان قرآني، شيخ المشايخ المتألهين، شيخ احمد بن زين الدين احسائي اعلي اللّه مقامه كه به مقتضاي حال از گل و رنگ و بهار و گلشن و دشت و چمن و گاه هم از خزان و خشكي و تشنگي و خروش از ستمكاري و كفران نعمت كه ستمگران ضد انساني دربارهي اين رادمردان تاريخ و بزرگان عرصهي معارف وحياني اظهار داشته به تصويرگري پرداخته، و از گفتنيها و ناگفتنيها سخني گفته نشده است زيرا او از كساني است كه در شأن آنان لسان كلام اللّه ناطق چنين فرمود: «علماء حكماء كادوا انيكونوا من الحكمة انبياء» بنابراين به جا گفتهام:
| ثنائي نارسا در مدح خورشيد | كه آمد در حقيقت قدح خورشيد |
از اين جهت از منير اين نور ـ عجل اللّه فرجه ـ و از خود اين نور و از شارحان انديشههاي ناب وحياني او و از پيروان راستين و از دوستداران معارفش و از عاشقان شيدايش، از اين جسارت پوزش ميخواهم، توفيق همگان را در فهم و درك مكتبش و ادامهي راهش از خداي بزرگ و مقربان درگاهش خواستارم. و السلام عليكم و رحمة اللّه و بركاته.
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 1 *»
شيعه
داغداري ستيزه‌جو
چاپ دوم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 2 *»
بسم اللّه الرحمن الرحيم
السّلام عَلَي اسْمِ اللّهِ الرَّضي و وَجْهِهِ الْمُضييء السّلام عَلي نَفْسِ اللّه الْقائِمَةِ فيهِ بِالسُّنَنِ وَ عَيْنِهِ الَّتي مَنْ عَرَفَها يَطْمَئِن السّلام عَلي يَعْسُوبِ الدّين وَ قائِدِ الْغُرِّ الْمُحَجَّلين وَ عَلي شيعَتِهِ الْمُنْتَجَبين مِنَ الاَْنْبِياءِ وَ الْمُرْسَلين وَ النُّقَباءِ وَ النُّجَباءِ وَ عِبادِ اللّهِ الصّالِحين و لَعْنَةُ اللّهِ عَلي اَعْدائِهِ وَ اَعْدائِهِم اَجْمَعين.
قال اللّه تعالي:
اِنّالَّذينَ امَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ اُولئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ (7 ـ بيّنة)
اِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْ اَهْلِ الْكِتابِ وَ الْمُشْرِكينَ في نارِ جَهَنَّمَ خالدِينَ فيها اُولئِكَ هُمْ شَرُّ الْبَرِيَّةِ (6 ـ بيّنة)
قال رسول اللّه9:
ياعَلِي تُدْعي وَاللّهِ اَنْتَ وَ شيعَتُكَ غُرّاً مُحَجَّلينَ رِواءً مَرْوِيّينَ مِبْياضَّةً وُجُوهُهُمْ وَ يُدْعي بِعَدُوِّكَ مِسْوادَّةً وُجُوهُهُمْ اَشْقِياءَ مُعَذَّبينَ اَماسَمِعْتَ اِلي قَوْلِ اللّهِ «اِنَّ الَّذينَ امَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ اُولئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ» اَنْتَ وَ شيعَتُكَ وَ الَّذينَ كَفَرُوا بِاياتِنا «اُولئِكَ هُمْ شَرُّ الْبَرِيَّةِ» عَدُوُّكَ يا عَلِي.
(بحارالانوار ـ ج 68 ـ ص 70)
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 3 *»
علي7 و شيعه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 4 *»
«علي7 و شيعه»
اي علي اي محو ذات لايزال
اي علي اي مست ميناي وصال
اي كه مي از مستيت مستي چشيد
ساغر از شيدائيت آمد پديد
عارفان عشق تو را اندوختند
شمع جان از جلوهات افروختند
اي كه عصمت ميوهاي از باغ تو
وي قداست رُستهاي از راغ تو
اي شراب كوثرت عين الحياة
فطرت از ميناي تو گيرد برات
اي فروغت روشني بخش وجود
از تو پيدا هر چه در غيب و شهود
انبيا نوباوگان مدْرَسَت
اوليا صفّ النِّعال مجلست
قدسيان قدّوس گوي كوي تو
خاكيان لبّيك گوي سوي تو
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 5 *»
نوريان از پرتوت نوري شدند
ناريان مستوجب دوري شدند
مهر رويت آفتاب روز عشق
ذرّهپرور آن جهان افروز عشق
عالم هستي تن و آن را تو جان
اي تو جان بخش همه از «كُنْ، فَكان»
اي كه از هر برتري تو برتري
شام امكان را يگانه اختري
اي كه ديدار تو شد ديدار حق
قول و فعلت گفته و كردار حق
تو خدائيهاي حقّي سر به سر
بندهاي در تو خدايت جلوهگر
پرده برگير از رخت اي پردهدار
تا بگويم او توئي در روزگار
بلكه در امكان سراسر از تو او
جلوهگر گرديده در هر بام و كو
لامكان را در مكان از تو ظهور
اي تو مصداق همه آيات نور
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 6 *»
در تعرّف نيست فرقي بينتان
ارچه بيند فرق احول در ميان
گر مرادم را نيابد كج نهاد
گويد اين وحدت بود يا اتحاد
گويمش ني اين بود ني آن بود
مقصدم آن است كه در قرآن بود
«مارميت اذ رميت» رو بخوان
تا كه حق معرفت يابي از آن
اي علي خود شرح معني كردهاي
هر چه باطل هم تو رسوا كردهاي
شد رديفت بر شتر روزي كميل
يافت خود را نزد مهرت چون سهيل
زين عنايت شد فراموشش ادب
حدّ خود گم كرد و شد سوي طلب
گفت: اي مولا حقيقت گو كه چيست؟
گفتيش: در خور تو را اين رتبه نيست
گفت: يار راز دارت نيستم؟!
گفتي: آري ليك چون نمّي ز يم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 7 *»
گفت: آيا مثل تو شاه وحيد
سائلي را سازد از خود نااميد؟
گفتي: كَشْف سُبْحهها بايد نمود
بي اشاره ره به حق بايد گشود
اي شگفتا از كميل و پرسشش
جستجو از آن و خود در حضرتش
با حقيقت بوده او خود رو به رو
ناروا باشد دگر آن جستجو
در كنارش خود حقيقت آشكار
گر كه بودش چشم حقبيني به كار
از حقيقت وصف حق باشد مراد
كز براي معرفت آن را نهاد
حق شده در وصف حاليش عيان([1])
بينشان را وصف او آمد نشان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 8 *»
وصف حالي خدا باشد علي7
عارفِ حق آنكه بشناسد علي7
عارفِ او را چو شيعه گفتهاند
دُرّ معني را چه زيبا سفتهاند
شيعه يعني شيعه اثني‌عشر
پيروان رهبرانِ حق سِيَر
فاضلي از طينت آن رهبران
در مَثَل همچون مُنير و نور آن
شيعه داند نام حق باشد علي7
اسم اعظم باشد آن ذات جلي
شيعه در اسماء مسمّي ديده است
كي جدا او اسم و معني ديده است
نور ديگر در دل شيعه بود
گنج عرفان حاصل شيعه بود
بر دل شيعه فقط اين نور تافت
وه چه نوري را دل اين بنده يافت!
جلوهگاه حق دل شيعه بود
از بهشت آب و گل شيعه بود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 9 *»
شيعه باشد اهل ايمان هر زمان
او خريده مهر جانان را به جان
شيعه يكدم از حقيقت دور نيست
يكدم از ديدار حق مهجور نيست
شيعه را نام خدا ورد زبان
يا علي گويد عيان يا در نهان
شيعه يعني صاحب قلب سليم
شيعه باشد چون خليل و چون كليم
بعد از آنان رتبهاي ديگر بود
شيعه چون سلمان و چون بوذر بود
شيعه چون مقداد و عمّار شهيد
در دو عالم شيعه باشد روسفيد
بعد از آنان شيعيان ناقصند
در حد خود در محبّت خالصند
شيعه اصحاب يمين شد در كتاب
شيعه در بحر ولايت چون حباب
چون علي7 باشد يمين از يُمن او
شيعه باشد عارف اسرار «هو»
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 10 *»
جايگاه شيعه باشد آسمان
از چه جوئي در زمين از او نشان
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 11 *»
علي7 و شيعهي كامل
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 12 *»
«علي7 و شيعهي كامل»
شيعه كامل خدا را آيت است
در ره حق اهل حق را رايت است
رايت حق دائم است در اهتزاز
اهل حق زين رايت حق سرفراز
شيعه كامل نشاني از نبيست
در حد خود يادگاري از وليست
شيعه باشد از قُراي ظاهره
باشد او را آيههاي باهره
نور شيعه باشد از نور امام
از كمال پيروي گردد تمام
تار و پود شيعه از مهر عليست7
مشتعل از آتش عشق وليست
شيعه از عشق علي7 دارد حيات
فارغ از عشقعلي7نامرده، مات([2])
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 13 *»
شيعه ار دارد به دل درد حبيب
از علي7 و آل او دارد نصيب
شيعه چون آيينه و شاخص عليست7
جلوهگر در شيعه خالص عليست7
چون علي7 حق را يگانه مظهر است
پس «اَنَا الْحَقّ» گفتن او را در خور است
شيعه او هم چو او را مظهر است
پس خدا در شيعه از او اَظْهَر است
ظاهر از مظهر چنانكه اظهر است
اسم ظاهر صادق بر مظهر است
شيعه از مولا مدد گيرد همي
بيمدد هرگز نميپايد دمي
شيعه از اعماق جان گويد علي7
هر رهي پويد همي جويد علي7
يابد او را شيعه در اعماق ذات
زانكه باشد حضرتش ذات ذوات
غير شيعه كور باشد زين شهود
او كجا و درك اعماق وجود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 14 *»
در تجلّي، جان شيعه طور او
از وجود شيعه ظاهر نور او
شيعه صيد رام او در دام او
حيرت افزايش مبارك نام او
شيعه از نام علي7 يابد صفا
بر سر عهد «الست» است از وفا
بيخود از خود گشته در راه طلب
سرخوشِ جام ولايش روز و شب
خالي از خود باشد و پُر از ولي
از ولي گويد خفي يا كه جلي
گويد از سر تا به پايش اين چنين
اي علي7 اي آفتاب چرخ دين
رو متاب از ما، تو را ما بندهايم
از نگاه مهر تو ما زندهايم
شيعه مولائي ندارد جز علي7
ذكر اعلائي ندارد جز علي7
مقتداي كاملان باشد علي7
رهنماي عارفان باشد علي7
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 15 *»
گر كه خواهم فاشتر گويم سخن
آنچه دارم در نهان سازم عَلَن
او خداي عالم امكان بود
زانكه حق را بنده شايان بود
در علي7 شيعه خدا را ديده است
از زبانش صوت حق بشنيده است
اسم اعظم ذكر اعلاي خداست
موقع اسماء حسناي خداست
شيعه هر دم از علي7 دم ميزند
از علي7 دم همچو آدم7 ميزند
شيعه چون ني باشد و دم از علي7
هرچه ميگويد، بگويد آن ولي
يا كه باشد چون قلم در دست او
ميچكد از نوك او اسرار «هو»
نام او7 كار خدائي ميكند
شيعه زان مشكل گشائي ميكند
عقدهها با نام مولا وا شود
ياد مولا غم ز دلها ميبرد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 16 *»
نام او7 مشتق چو از نام خداست
ني عجب گر نام او مشكل گشاست
شيعه تا گويد علي7 روشن شود
فارغ از وسواس اهريمن شود
جذبهاش او را ز خود بيخود كند
در خودي دادن ز كف لابُد كند
در وجودش ميكند غوغا بپا
او از اين غوغا نميماند بجا
رَسته از خود وه چه والا ميشود
شيعه تا مجذوب مولا ميشود
پس فنايش هستي مولاي اوست
او خموش است و ولي در گفتگوست
ياد مولا چون تسلاّي دل است
شيعه را آرامش دل حاصل است
شيعه سازد خاك راهش توتيا
شيعه يابد زين خضوعش ارتقا
شيعه از دل يا علي7 تا بركشد
از گُلش شهد حقيقت ميچشد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 17 *»
چون حقيقت را به حق رهبر بود
شيعه را كي بيمي از محشر بود
شيعه در عصمت بود زين رهبري
عصمت ظِلّي به حكم داوري
شيعه يعني محو در اِدراك او
شيعه يعني آن گريبان چاك او
ركن رابع در ديانت شيعه شد
منكر شيعه دچار كينه شد
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 18 *»
علي7 و شيعه
به معني عامّ آن
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 19 *»
«علي7 و شيعه به معني عامّ آن»
شيعه يعني خاك پاي آن امير
صحنه جولان آن مير دلير
آسمان را تاب جولانش نبود
اين زمين هم گوي چوگانش نبود
شيعه را بين تا كجا شد رتبتش
كاين زمين و آسمان در حيرتش
شيعه باشد در جهان باغ اِرَم
رُسته از او گل بسي در هر قدم
شيعه در حصن حصين حق بود
شيعه آسوده ز طعن و دق بود
رحمت حق شد نصيب شيعيان
در امان از شرك پنهان و عيان
شيعه مؤمن، او اميرالمؤمنين
شيعه نَحْل است و علي7 يعسوب دين
بارش رحمت براي شيعه است
نعمت دارَيْن جزاي شيعه است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 20 *»
سرزمين شيعيان نور است نور
سينههاي شيعيان طور است طور
فطرة اللّه شيعه را طينت بود
صبغة اللّه شيعه را زينت بود
شيعه يعني آشناي آفتاب
گرمي او از دماي آفتاب
گرچه باشد آفتابش پشت ابر
دارد او هم اُلفتي با زهر صبر
شيعه را فصل الخطابي در بر است
كان بحق سوي حقيقت رهبر است
شيعه از هر فتنهاي ايمن بود
كي در او راهي بر اهريمن بود
شيعه خود سرّي ز اسرار خداست
عهد معهودي ز حق بر ماسواست
شيعه حق را باشد از دل جاننثار
خون شيعه بوده حق را پاسدار
چهره تاريخ از آن گلگون بود
حق چو ليلي شيعه چون مجنون بود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 21 *»
جام شيعه كي تهي از مي شود
مستي او كي برون از سر رود
شيعه از كوثر بود مست و خراب
زين خرابي گشته شيعه ناب ناب
نام حق با نام شيعه شد قرين
هركجا آن بوده اين بوده يقين
شيعه و باطل چو نور و ظلمتند
ظاهر و باطن مخالف باهماند
كي بود ممكن نمايند آشتي
اين سخن را شيعه باور داشتي
شيعه را صدق و اَمانت دَيْدَن است
شيعه با خائن سراپا دشمن است
شيعه خشم پرخروش حق بود
شيعه زخم طعنه ناحق بود
زخمه ساز محبّت شيعه است
نغمهپرداز مودّت شيعه است
در صلابت شيعه كوهي استوار
در بلندي با فلك گرديده يار
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 22 *»
شيعه را انديشه چون آب زلال
چشمه انديشهاش شير حلال
جوششش از چشمه ساران مَعين([3])
كوششش گستردهتر از اين زمين
نام شيعه نشتر جان عدو
ياد شيعه استخوانش در گلو
رافضي گر گفته دشمن شيعه را
رَفْض باطل كرده شيعه هركجا
شيعه بيزار است ز بتها سربسر
جبت و طاغوت و صنمهاي دگر
شيعه توفاني، ز رنج و دردهاست
موج خشمي بر سر نامردهاست
شيعه ساده باشد از رنگ فريب([4])
سازشي هرگز ندارد با رقيب
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 23 *»
گرچه باشد ناتوان در معرفت
ميرسد روزي كه يابد تقويت
شيعه پا تا سر همه پاك است و پاك
از تواضع نزد حق خاك است و خاك
درد شيعه غربت حق است و بس
غير حق را هم ندارد شيعه كس
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 24 *»
سرچشمهي تشيع ـ وفاداري شيعه
پيمانشكني مخالفان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 25 *»
«سرچشمهي تشيع ـ وفاداري شيعه»
«پيمانشكني مخالفان»
شيعه را سرچشمه شد خمّ غدير
بل غدير از شيعه آمد دلپذير
شيعگي شد در غدير از پرده در
سرّ آئين الهي سر بسر
مانع اجراء آن شد تيرگي
دشمن هر تيرگي شد شيعگي
شيعه چاه درد دلهاي عليست7
راز دار رازهاي آن وليست
در دل شيعه علي7 خواند نماز
سينه شيعه شدش محراب راز
شيعه يعني غربت مولا علي7
حافظ نصّ نبيّش بر ولي
شيعه بيند در كنار مصطفي9
مرتضي7 را همچو ضوئي از ضياء
دشمن شيعه خدا را دشمن است
دشمن حق زاده اهريمن است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 26 *»
زين جهت بيگانه است با كردگار
ضدّ حق و ضدّ عدل و يار عار
در حقيقت شورهزاري بيگُل است
شورهزاران را چه جاي سنبل است
خيرهسرهائي همه از حق جدا
كور و كرهائي همه غول دوپا
منكر قرآن ناطق سر بسر
غرق باطل جمله از پا تا بسر
تا پيمبر9 زنده بود و در ميان
حرمتي بود از علي7 بر هر زبان
تا فرو بست از جهان چشمان خويش
هر زباني شد علي7 را همچو نيش
كينهها از سينهها شد آشكار
انتقام غزوهها آمد بكار
بغض شمشير علي7 در هر دلي
در كمين گويا همه با آن ولي
كفر و شرك محض هر تكبيرشان
هر نگاهي تيز چون شمشيرشان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 27 *»
روبهان گرد آمدند و شيرگير
شير حق در چنگ آنان شد اسير
او ز رنج همسرش در اضطراب
گوشه عزلت، دلش از غم كباب
گوئيا هرگز نبوده بيعتي
عهد و ميثاق نبي9 با امتي
شد بهانه پس جواني علي7
شوخطبعي بذلهراني علي7
او كجا و هرزهخوئي اي دريغ
او كجا و بذلهگوئي اي دريغ
در حقيقت كس طرفدارش نبود
عدل محض و كس خريدارش نبود
ابلهاني طالب دنياي دون
حقّهبازاني به رنگ گونهگون
حق و باطل كي طرفدار همند
كي كجا اين دو خريدار همند
ورنه در روز غدير خمّ همه
تهنيت گويان به شور و همهمه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 28 *»
دست بيعت داده با مولايشان
عهد طاعت بسته با اَوْلايشان
در بيابان غدير و جمع عام
شد علي7 رسماً به امر حق امام
آيه «اكملت» خود باشد گواه
بر عليه مردم گم كرده راه
ليك مؤمن كس نبودي در ميان
غير معدودي ز جمع حاضران
او امام ناكس و بدكار نيست
با سفيهان حضرتش را كار نيست
امّتي دارد علي7 از نسل نور
در دل آنها همه دارد حضور
امّتي آگه ز شأن مرتضي7
گرچه در اصلاب و ارحام نساء
متصل اين رشته تا عصر ظهور
ظاهر و باطن همه نوري و نور
چهره هريك درخشانتر ز بَدْر
آشنا با صاحب شبهاي قدر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 29 *»
از نَفَسهاشان وزد بوي بهشت
حق ز جنّت طينت آنان سرشت
جاهليت نيست در اخلاقشان
پاك و پاكيزه همه اصلابشان
گوهر بحر ولايت شيعه است
وارث نور درايت شيعه است
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 30 *»
روزگار شيعه
بعد از غصب خلافت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 31 *»
«روزگار شيعه بعد از غصب خلافت»
شد نصيب شيعه غمها آن زمان
بيعت شوم سقيفه شد عيان
نعره «مِنَّا الاَْمير» تا شد پديد
شيعه ديگر روز خوش، هرگز نديد
غصب حق مرتضي7 تا شد در آن
مُنزوي شد شيعه از جور خسان
دوره مقهوري حق شد دگر
دشمن حق شد پس از آن، خيرهسر
خيرهسر پا در حريم حق نهاد
شيعه از اين جرأتش از پا فتاد
زد چو آتش بر در دربار حق
دود آه شيعه شد تا هفت طبق
ضلع زهرا3 را شكست از ضرب در
تا قيامت شيعه شد خونين جگر
محسن از اين ماجرا اوّل شهيد
شيعه شد از خير دشمن نااميد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 32 *»
شد علي7 بيبال و پر بيفاطمه3
كار زهرا3 هم دگر شد خاتمه
شد علي7 تنها و بيكس آن زمان
دشمن افكند گردنِ او ريسمان
شد علي7 عزلت نشين در گوشهاي
شيعه را شد حسرت و غم توشهاي
تيرهتر وقتي نديده اين فلك
زان دميكه فاطمه3 خورده كتك
از هجوم كينهورزان دَغَل
فضّه زهرا3 را گرفتي در بغل
لحظهها سنگين و پرغم ميگذشت
فاطمه3 آزرده كمكم ميگذشت
شد علي7 از داغ زهرا3 شعلهور
بر زمين و آسمان كردي اَثَر
پيكر كوثر چو شد در زير خاك
قدسيان در ماتم او سينه چاك
شيعه ميداند علي7 لب بسته بود
از ستمهاي عدو بس خسته بود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 33 *»
مصلحت انديشيش در امر دين
اقتضا ميكرده صبري اين چنين
در گلويش استخوان در ديده خار
صبر مولا شيعه را شد افتخار
آتش جانش چه سوزان آتشي
داد و فريادش، ز ديده بارشي
از سكوتش دشمنش رسوا شده
دين حق از صبر او اِحياء شده
تيغ عريانش دگر شد در غلاف
چون عقاب بيپري در كوه قاف
ماه طلعت خاورش زهراستي
روز او بي فاطمه3 يلداستي
از در و ديوار و آن آتش و دود
شد هويدا فاطمه3 جرمش چه بود
فاطمه3 جرمش دفاع از عليست7
فاطمه3 قرباني شأن وليست
پس طرفدار ولي آن يك زن است
امتي با او از اين رو دشمن است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 34 *»
بعد از او هم شد علي7 بيهمزبان
شد گرفتار نفاق دشمنان
زين جهت همراز او شد چاه آب
تا كه گويد باشد اين دنيا سراب
شيعه را شد باورش اين گفتگو
شيعه شد آگه از اين راز مگو
شيعه يعني اشك چشمان بتول3
ناله و آه دل دخت رسول9
شيعه داغ فاطمه3 دارد به دل
نزد بابايش ز امّت شد خجل
شيعه يعني داغدار فاطمه3
دردمند آن عذار فاطمه3
آه او آتش زده بر شيعيان
خون فرق مرتضي7 بر چهرشان
خونجگر شد شيعه از حال حسن7
آن امام بيمعين و ممتحن
هر مصيبت زين مصائب شيعه را
بس شدي تا افكند او را ز پا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 35 *»
ليك اعظم از همه در كربلا
شد مصيبت شيعه را بيانتها
روزگار شيعه شد زان غم سيا
شيعه را عيدي نمانده زاين عزا
شيعه داغ هشت معصوم دگر
ديده در اين طول تاريخ بشر
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 36 *»
شيعه و چارهي
درد بيدرمان او
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 37 *»
«شيعه و چارهي درد بيدرمان او»
شيعه باشد وارث زخم جفا
وارث تنهائي صدق و صفا
غربت شيعه در اين طول زمان
ارث او باشد ز مولا بيگمان
درد بيدرمان او را چاره نيست
چاره بهر شيعه آواره نيست
تا نيايد رهبر آخر زمان
روز خوش شيعه نبيند در جهان
تا شكوفا ميشود يك گل از او
ميرسد فوري خزانش مو به مو
روز شيعه چون شبش تيره ز هجر
شيعه را روز و شبش اين بوده فكر
شيعه دارد هر دمي حزني جديد
باز هم شيعه نباشد نااميد
وعده داده حق تعالي در كتاب
برطرف سازد ز شيعه اضطراب
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 38 *»
آورد از پرده غيبت برون
آن امامي را كه گريد اشك و خون
آورد نور دو چشمان بتول3
دشمنان شيعه را سازد خَذول
در مدينه آيد او با اقتدار
آن دو را بيرون كشد از قعر نار
قاتلان مادر خود فاطمه3
بر صلابه ميزند بي واهمه
شيعه خواند يا مُعِزَّ الاَْوْلِياء
دارد اميد فرج اين روزها
شيعه را روز خلاصي ميرسد
آفتاب او ز مغرب ميدمد
شيعه را نوروز باشد آن زمان
ميرسد فصل بهارش در خزان
در بهارانِ ظهور مهدوي7
بشكفد گلهاي باغ معنوي
نوبت قهّاري حق ميشود
شيعه صاحب حق مطلق ميشود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 39 *»
اين خزان باقي بود تا آن زمان
باغبان افسرده از رنج نهان
آفتاب شيعه يا رب كي دَمَد
شيعه كي يابد شفا از اين رَمَد
«لَنْتَراني» تا به كي بايد شنيد
بار هجران تا به كي بايد كشيد
تا به كي در پرده باشد آفتاب
تا به كي باشد حجاب او سحاب
شيعه را يا رب بيا مسرور كن
خانههاي شيعه را پرنور كن
شيعه باشد پرتو آن آفتاب
ضعف او باشد ز تأثير حجاب
ورنه بر شكل منير است نور آن
سر به سر مثل منير است نور آن
دارد از آن هرچه دارد از كمال
هرچه گويد، گويد از آن لامحال
تا كه باشد تيغ آن شه در نيام
شيعه را باشد تقيّه حكم عام
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 40 *»
مهلتي باشد براي رهزنان
تا كه جولاني كنند اهريمنان
هرچه خواهند بر سر دين آورند
دين ندارند در حقيقت كافرند
خودپرستاني سراپا بد سِيَر
حقّهبازاني ز هر شرّي بَتَر
ماهراني در فريب ابلهان
مهربانتر دايهها از مادران
چون كَشَد شه تيغ تيزش از نيام
شيعه گيرد در ركابش انتقام
عزّت شيعه تماشايي شود
دشمنش را وقت رسوائي شود
پاك سازد از جوامع ننگ را
بشكند بتهاي رنگارنگ را
با حضورش شيعه آيينه شود
روز و شبهايش چو آدينه شود
در حضورش گردش ليل و نهار
جلوه ديگر كند در كار و بار
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 41 *»
با حضورش فصلها يكسر بهار
سبز و خرّم هر زماني هر ديار
شيعه مييابد پناه خويش را
ميشود از چنگ كركسها رها
او مگر تيهوي آن محراب نيست؟
او ز درد فرقتش بيتاب نيست؟
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 42 *»
شيعه و غمهايش
در مرئي و مسمع امام عصر7
«شيعه در مدينه»
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 43 *»
«شيعه و غمهايش
در مَرئي و مَسْمَع امام عصر7»
«شيعه در مدينه»
شيعه همچون بسملي در پيچ و تاب
بنگرد شه شيعيان را دل كباب
بنگرد خونين دلان زار را
بشنود شبناله اَبرار را
شيعه ميداند امامش آگه است
حامل علم خداوندي شه است
شيعه را بيند گرفتار مِحَن
گاه ميگويد حسين7 گاهي حسن7
شيعه را گه در مدينه بنگرد
اشك ديده آه سينه بنگرد
پشت ديوار بقيع از مرد و زن
گرم ماتم از براي چار تن
ميشود هم ناله او هم با همه
ياحسين7 و ياحسن7 يافاطمه3
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 44 *»
شيعه را بيند كه از ترس عدو
در حرم گريد بدون ها و هو
آتشي در سينه شيعه بپاست
قبر زهرا3 را نميداند كجاست
بشنود از شيعه هرجا اين ندا
مهديا اي وارث زهرا3 بيا
تا نيائي قبر زهرا مخفي است
تا نيائي هر تلاشي منفي است
شيعه را بيند ضعيف و بينصيب
گفتگو آهسته دارد با حبيب9
يارسولاللّه9 تو را آزردهاند
احترامت را بجا ناوردهاند
تا كه رفتي از جهان اين امّتت
گوئيا نشنيده شأن عترتت
كينهها از سينهها شد آشكار
عترتت را تيره آمد روزگار
هر سري را يك صدا و يك هَوي
كس نبودي لحظهاي فكر وفا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 45 *»
يادگارت را جگرخون كردهاند
شيعه را زين غصّه مجنون كردهاند
در كنار پيكر پاكت علي7
بيكس و تنها گرفتارت علي7
در سقيفه نعرههاي شوم بود
گفتگو از بيعت مَشْئوم بود
شعلهور شد آتش فتنه از آن
عترت و شيعه هدف شد زان ميان
آه از آن ساعت كه ياست شد كبود
ميخ در بر سينهاش آمد فرود
آتش كين آستانش را بسوخت
شيعه را هم جان و دل يكجا بسوخت
ياد پهلويش زند آتش به دل
شيعه اين غم ميبرد با خود به گِل
ناله زهرا هنوز آيد به گوش
سينه شيعه از آن دارد خروش
از پي مولا شد از خانه برون
شيعه را غم شد ز اندازه فزون
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 46 *»
دست او بر دامن مولا علي7
ميزد او را دشمن مولا علي7
بازويش را تا كه بشكست از غلاف
شد اَبَد مدت دگر اين اختلاف
بر سر مولا عدو با تيغ كين
خواستار بيعت از او آن لعين
ليك مولا دست خود را بسته بود
آن لعين از كار خود نابرده سود
اوّلي زد دست خود بر دست شه
غائله شد خاتمه زين روسيه
ناكسان گفتند علي7 بيعت نمود
سوي منزل حضرتش عودت نمود
دخترت را ديد با روي كبود
پهلو و دستش شكسته آن عَنود
مقنعه از سر گرفته دخترت
خواهد او نفرين كند بر اُمّتت
لرزه بر اندام شه افتاده بود
در كنار دخترت اِستاده بود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 47 *»
گفت: اگر نفرين كني اي خونجگر
يك نفر باقي نماند از بشر
اي تو دخت رحمةٌ للعالمين
بگذر از نفرين خود بر ظالمين
مصلحت باشد شكيبا بودنت
كارساز شيعه فردا بودنت
پيش از آنكه آردت حق در جهان
آزمودت بهر اين بار گران
پس شكيبا تا كه ديدت برگزيد
خلعت اين ابتلاء بهرت بريد
بعد از اين باشد بلاها بيشتر
هر يكي دشوارتر از پيشتر
اُسوهاي تو از براي ديگران
صبر تو باشد كفيل شيعيان
شد مهيا تا شكيبائي كند
او شكيبي بس تماشائي كند
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 48 *»
شيعه در كربلا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 49 *»
«شيعه در كربلا»
گاه بيند شيعه را در كربلا
در نوا با سوز و ساز نينوا
شوري اندر هر سري بيند پديد
هر زباني ميبرد نام شهيد
بارد از هر ديدهاي خون جگر
آيد از هر سينهاي سوز دگر
با غم ليلي تمامي آشنا
همچو ليلي ياعليگو در نوا
بوي مجنون آيد از هر نوجوان
اشك حسرت آورد او ارمغان
در تزلزل بندبند مرد و زن
ياحسينگويا تمامي سينهزن
يك دلي در جمعشان آرام نيست
زائري را لذّتي در كام نيست
ياد سقا هر دلي را خون كند
شيعه با اين خونِ دلها چون كند
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 50 *»
شيعه را بيند گهي در قتلگاه
گاه بيند شيعه را در خيمهگاه
گاه در حجلهگه نوكدخدا
در نوا بهر يتيم مجتبي7
باز بيند شيعه را در سوز و ساز
ميكند ياد حبيب و آن نماز
ظهر عاشورا نماز آخرين
دشمن افكند عدهاي از تير كين
شد شهيد در آن ميان آن پيرمرد
آنكه بودي نوجوان گاه نبرد
شيعه را بيند كه بر زخمش نمك
ميزند «يالَيْتَني كُنتُ مَعَك»
شيعه عشق كربلا دارد به سر
شيعه شور نينوا دارد به سر
شيعه تا شوري و شيني ميكند
ياد غمهاي حسيني ميكند
ظاهر و باطن حسيني ميشود
نزد زهرا نور عيني ميشود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 51 *»
آيدش در گوش دل «هَلْ مِنْ مُعين»
باشدش هر روزه عاشورا يقين
شيعه را بيند ز غمها شعلهور
آتشي كافتاده در هر خشك و تر
شيعه باشد گرچه زار و ناتوان
ياد آن غمها دهد او را توان
ميشود از هستيش يكباره سير
پاي تا سر تيغ تيز و نيش تير
كربلا ميقات عشاق خداست
جاي بيعت با حسينِ سر جداست
شيعه را بيند چو تيغ موشكاف
هر يكي را ذوالفقاري بيغلاف
در نبرد با يزيديّان دون
جيرهخواران سبك مغز و زبون
شيعه را بيند كه دارد انتظار
تا بيايد يادگار آن تبار
آنكه او عقده ز دلها وا كند
دشمن در پرده را رسوا كند
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 52 *»
آشكارا گردد آن «ماء مَعين»([5])
هر سرابي روسيه گردد يقين
شيعه را بيند سراپا، درد درد
غير شيعه نيست جائي مرد مرد
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 53 *»
شيعه و اُنس او با بلا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 54 *»
«شيعه و اُنس او با بلا»
شيعه همراز علي7 در چاه شد
هر زمان از هر خطر آگاه شد
شيعه و عشق اميرالمؤمنين
مِهر مولا شيعه را مُهر جبين
عشق مولا اصل هر معروف شد
خير دارَيْن شيعه را مكشوف شد
بغض با اعداي مولا شيعه را
ترك هر منكر شد و هر ناروا
نزد شيعه اين دو لُبِّ دين بود
جرم شيعه نزد دشمن اين بود
شيعه مرهون مرارتها بود
زنده شيعه از شهادتها بود
شيعه دارد پرچم خونين به دوش
دل پر از خون سينهاي پر از خروش
وارث فرهنگ عاشوراست او
همنوا با زنگ عاشوراست او
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 55 *»
شيعه را كي خواب خوش در بستري
از خدا خواهد گشايد او دري
شيعه را حق پروريده در بلا
گفته مولا: «اَلْبَلاءُ لِلْولاء»
شيعه يعني رنج دوران سياه
شيعه يعني در سحر اشكي و آه
شيعه باشد پيش چشمش كربلا
هر بلائي نزد او كم زان بلا
مستي شيعه ز جام اولياست
هديه حق بهر شيعه ابتلاست
شيعه را با ابتلا اُنسي بود
اين نشان آنكه او قُدسي بود
عشق هر راحت طلب باشد مجاز
كي مجاز آمد ملاك امتياز
عشق نفسي شهوتي باشد عيان
كمكم آن كاهش بيابد در زمان
عشق شيعه عشقي از جان و دل است
عشق روحاني نه از آب و گِل است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 56 *»
شيعه را عشق حسيني ذو شجون
جاري است در رگرگ او همچو خون
نيست شيعه مثل آن كور و كران
نشنود حق را به گوش سرّ و جان
نشنود بلبل سرايد از غمش
عالمي برپا نموده ماتمش
بلكه بيند با دو چشم دل همه
در عزايش در نوا در همهمه
هرچه را بيند ز گويا و خموش
سينه دارد از غم او پرخروش
چَهچه بلبل نواي غم بود
هر نسيمي آه آن ماتم بود
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 57 *»
مصيبت
حضرت علياصغر7
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 58 *»
«مصيبت حضرت علي اصغر7»
غنچه تا لب واكند در گلشني
گويد از حلقي و تير دشمني
با زبان حال ميگفت اي پدر
در رهت از هستيم سيرم دگر
گر نداري ياوري بهر دفاع
ياوري داري كه بيجنگ و نزاع
جاننثاري ميكند چون اكبرت
روسيه سازد عدوي اَبترت
دشمنت را اي پدر رسوا كنم
مكتبت با خون خود اِحيا كنم
تشنهام امّا نخواهم آب و شير
آب و شير خواهم ولي از نوك تير
زندگي من پدر در مردن است
خون من افشاگر اين دشمن است
من چو بر روي تو لبخندي زنم
آتشي بر جان دشمن ميزنم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 59 *»
من اگر نامم علياصغر است
خون من هم مثل خون اكبر است
خون او گر زينت ميدان بود
خون من در آسمان جوشان شود
گر كه گشتي بيبرادر اي پدر
گشتهاي بييار و ياور اي پدر
ياوري داري اگرچه شيرخوار
جاننثاري باشدت در گاهوار
اصغرم اما كم از اكبر نيم
دستگير عاصيان شيعهام
اي پدر قرباني ششماههام
بحر غيرت را دُر يكدانهام
بيش از اين تأخير منما اي پدر
انتظارم ميكِشد اكبر دگر
اي پدر آي و به ميدانم ببر
اين قفس بشكن رود جانم به در
تير دشمن را نشان خواهد چو عشق
بهر جانان جانفشان خواهد چو عشق
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 60 *»
كن بهانه تشنگيّم را پدر
تا خدا گيرد مرا ديگر به بر
خون اصغر شد چو زيب آسمان
پس گرفتش حق به دامانش چو جان
شيعه را آن لحظه در خاطر رسد
نوگلي را در چمن تا بنگرد
برگ گل با شبنم صبح بهار
گويد از رخساره بيمار زار
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 61 *»
مصيبت
حضرت اباالفضل7
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 62 *»
«مصيبت حضرت اباالفضل7»
سرو برپا در بر آن قامتي
كز عمودي شد نگون چون رايتي
غنچهها پژمرده ديد از قحط آب
گلبن و گل در شرار التهاب
از عطش آه همه چون شعلهها
پر شرارِ اشك و آتش خيمهها
از عطش هر كودكي فرياد داشت
تشنگي در كام او بيداد داشت
هر بزرگي را ز پا افكنده بود
ساقي از روي همه شرمنده بود
پوست هريك بر تنش خشكيدهبود
هر لبي از تشنگي تركيده بود
ديدههاي بي فروغ هر يكي
كاملاً گويا ز سوز تشنگي
مشكها خشكيده و انباشته
هر اميدي را، ز دل برداشته
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 63 *»
نااميد از زندگي هر تشنهاي
هر دلي را داغ چندين كشتهاي
ساقي لب تشنگان بيتاب شد
سينه پر غم ديدهاش پر آب شد
سير شد از زندگي در آن زمان
خواست تا سازد يَدُاللّهي عيان
صولت حيدر به ميدان آورد
تار و پود دشمن از هم بگسلد
شاه فرمودش نه وقت اين بود
تشنگي بر تشنگان سنگين بود
چاره لب تشنگان بايد نمود
اين سخن بر آتش جانش فزود
مشك خشكي را به دوش خود فكند
جان او بر آتش غيرت سپند
راند مركب بهر فتح علقمه
رعب افكند در دل و جان همه
وارد شط شد سراپا آتشي
شد برون بيآنكه يابد كاهشي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 64 *»
سوخت آب از حسرت لبهاي او
بوسه زد بر دست و هم بر پاي او
دلخوش از آنكه بَرَد مشكي ز آب
تا كه بر دارد ز دلها التهاب
با خدايش زير لب ميگفت سخن
اي خدا دشمن نگيرد اين ز من
آبرويم بسته است يا رب به آب
جان نميخواهم نباشد گر كه آب
ساقي لب تشنگان ميراند فرس
اسب او از تشنگي ميزد نَفَس
خيمهها مقصد ولي دور است راه
يك تن و دشمن هزاران روسياه
آه ساقي دست خود داده ز دست
آب دارد شوق رفتن در سر است
با دو پا راند فرس كوه شرف
پيكرش تير مخالف را هدف
قامتش خم روي مشك آب بود
فكر اصغر كودك بيتاب بود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 65 *»
شد تهي مشك و توان از تن برفت
ساقي شه عزمش از رفتن برفت
با عمودي سرو باغ مرتضي7
بر زمين از زين فتاده قد دو تا
منخسف شد ماه تابان علي7
در كنارش فاطمه3 شد منجلي
شيعه گريد بر اباالفضل رشيد
ساقي لب تشنه شاه شهيد
ساقي سرمست از جام بلا
ساقي بيدست دشت كربلا
اشك شيعه شد نثار پيكرش
پيكر صد چاك و بيبال و پرش
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 66 *»
يادي از
غمهاي زينب3
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 67 *»
«يادي از غمهاي زينب3»
شيعه زين غم تا ابد افسرده است
شيعه كي مانند شمع مرده است
شيعه كي از خاطرش زينب رود
از دلش كي آتش اين تب رود
آن پرستار عليل كربلا
غمگسار بيكسان نينوا
هر نگاهش مرهم زخم حسين7
راحت قلبحسين7 در شور و شين
يادگار فاطمه3 در كربلا
مظهر مهر و صفاي مصطفي9
نور چشم مرتضي7 در نشأتين
جلوه حلم حسن7 روح حسين7
آيتي از عصمتش افلاكيان
افتخار مكتب پيغمبران
نشئه مي از سبوي كوثر است
جلوهگاه اقتدار حيدر است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 68 *»
غمخور مادر در آن بلواي عام
راحتي بخش پدر در صبح و شام
با حسن7 همره حسين7 را يار بود
كربلا را پايهاي در كار بود
روز عاشورا حسين7 را سايهاي
همرهش در هر بلا همپايهاي
شد تسلّيبخش غمهاي حسين7
ياور او يار تنهاي حسين7
زير خنجر ظهر عاشوراي او
سايهافكن بر سرش، شيداي او
حامل غمهاي هفتاد و دو تن
همرهش سرهاي هفتاد و دو تن
پرچم نهضت به دوشش ميكشيد
هر دم از جام بلا مي ميچشيد
هر قدم از فرط غم ميداد جان
باز اِحيا ميشد از عشق نهان
هرچه گل در گلشنش بر باد رفت
هرچه شمشادي در آن ناشاد رفت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 69 *»
نام زينب3 با حسين7 شد همتراز
خواند او در خون نماز، اين در جهاز
او جدا از پيكرش سر روي ني
اين اسير دشمنش ره كرده طي
خنجر ار بر حنجر او بوسه زد
اين يكي را كعب ني بس طعنه زد
عشق آمد زان برادر سرفراز
بوسه زد بر درگه دخت حجاز
كربلا شد پايدار زين بردبار
شيعه را آمد وجودش افتخار
شيعه را زين غم دلي درياي خون
شبرُوِ تنهاي وادي جنون
شيعه و اشك غم بيانتها
شيعه را آه و نوا صبح و مساء
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 70 *»
اشك شيعه
و اشك اولياء:
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 71 *»
«اشك شيعه و اشك اولياء:»
اشك شيعه بين چه غوغا ميكند
دشمن حق را چو رسوا ميكند
اشك چشم اولياء پس چون بود
دامن غبراء از آن گلگون بود
ديده احمد9 بسي باريده اشك
طور موسي بر حراء زان برده رشك
اشك، فرياد علي7 در غربتش
يار تنهائي او در عزلتش
اشك چشم فاطمه3 آيينه بود
غربت حق را نشان آن سينه بود
همدم شبهاي تار فاطمه3
راحت جان فكار فاطمه3
زينبش را دشمن دور از خدا
گشت مانع تا كه گريد بيصدا
جان بيتابش كه آرامش نداشت
جرأت گريه ز اعدايش نداشت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 72 *»
پيكرش از ضرب كعب ني كبود
غير سوز و سازشش كاري نبود
سينهاش از داغ گلها سوخته
هالهها از آه غم افروخته
گر كه دشمن منع كرد از گريهاش
شيعه بارد خون دل از ديدهاش
شيعه كي بيآتش غم بوده است
اضطراب زينبش كم بوده است
زينب و از حد فزونش اضطراب
تشنگي ساقيش در شط آب
پيكر صد چاك اكبر ديده است
پر ز خون قنداق اصغر ديده است
قاسم پامال اسب اشقيا
ديده او سرها به روي نيزهها
كشته و عريان برادر ديده است
پيكري بيسر برابر ديده است
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 73 *»
شيعه و كربلا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 74 *»
«شيعه و كربلا»
شيعه دارد معني مشكوة نور
شيعه دارد رأس خونين در تنور
شيعه دارد سرزمين كربلا
خاك آن را شيعه سازد توتيا
در نمازش شيعه بر خاك حسين7
ميكند سجده گذارد بر دو عين
شيعه را مقصد بود آن خاك پاك
طينت شيعه از آن پاكيزه خاك
دوري از كربلا شد مشكلش
داغدار كربلا باشد دلش
سوزد از بيحدّ مصيبتهاي آن
از غم بيحدّ آن غمديدگان
عاشق است بر آن ديار بيقرين
همچو مجنون در فراق آن غمين
شيعه و شوق چشيدن از فرات
همچو ماهي تشنه آب حيات
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 75 *»
آرزو دارد كه بيند آن زمين
جان دهد در آن زمين غم قرين
آرزو دارد شود آهي ز غم
در فضاي آن زمين پُر اَلَم
آرزو دارد شود يك قطره خون
با گِلش گردد عجين آن خون دون
كعبه ديگر بود در كربلا
روح كعبه آن امام سرجدا
حج اين كعبه بود اعظم يقين
حج كعبه چون تن و جان حجّ اين
غسل احرامش بود با خون دل
نيّتش دل كندن از اين آب و گل
تلبيه از خود گذشتن باشدش
دست و سر افكندن از جان بايدش
طَوْف آن از جسم تا عقل باختن
شد نمازش هرچه بُت انداختن
سعي آن باشد تلاش زينبي
شد خجل هاجر ز زهراء3 و نبي9
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 76 *»
سعي زينب از حرم تا قتلگاه
همرهش جمعي زنان بيپناه
كودكاني تشنه لب خشكيده كام
هريكي فخر حرم ركن و مقام
شيعه دارد حجّ روحاني چنين
شيعه دارد كعبهها در آن زمين
كعبه اعظم حسين7 تشنهلب
حاجياني دارد او در روز و شب
بعد از آن كعبه علياكبر است
بوالفضائل يادگار حيدر است
حجاكبر حج سبط مصطفيست9
عيد اضحايش مناي كربلاست
شيعه مينازد به اين حج قبول
شيعه و عشق همين فرخ رسول9
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 77 *»
مصيبت
امام حسين7
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 78 *»
«مصيبت امام حسين7»
شيعه و ياد جگرهاي كباب
غنچههاي تشنهلب در قحط آب
در شرار آفتاب آن زمين
سوخته جان و تن هر نازنين
خيمههايي كز غم افسردگان
پر ز آه حسرت دلدادگان
گوئيا از شش جهت آتش وزد
غم ز هر سو هر دلي را ميگزد
ديدهها در انتظاري دردناك
جانب ميدان سراسر گرد و خاك
ناگهان آمد صداي اسب شه
بيسوار آمد كنار خيمگه
شيشه صبر همه آمد به سنگ
سينهها يكباره شد از غصه تنگ
جان به لب هريك ز خود بيگانه شد
جانب ميدان دوان ديوانه شد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 79 *»
شيعه كي از خاطر زارش رود
آنچه زان حالت روايت ميشود
بر سر ني آفتابي لالهگون
پيكري عريان فتاده غرق خون
كارواني غم نصيب و بيپناه
غرق ماتم هريكي در سوز و آه
تا به شام پر بلا رفت از جفا
سايبان، سرهاي از پيكر جدا
شيعه را اين غصّه آخر ميكُشد
غمخوري كو تا كه غمخواري كند
شيعه دارد غمخوري ليكن نهان
ميرسد روزي كه رخ سازد عيان
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 80 *»
شيعه و امام عصر7
و ظهور و رجعت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 81 *»
«شيعه و امام عصر7
و ظهور و رجعت»
آنكه باشد دلبر دلدادگان
در كَفَش هر دل گرفته آشيان
دل نمايد خال او را استلام
ميزند بوسه به پايش در مقام
ميچكد خون از دل دلدادهاش
همچو بسمل در مني افتادهاش
شيعه دارد چون نگار پردگي
دشمنش خواند حماقت شيعگي
احمق آن باشد كه باشد بدگمان
بيخبر از حكمت آن بينشان
حق ستوده شيعيان را در كتاب
«يؤمنون بالغيب» يعني آن جناب
شيعه را قرآن هدايت ميكند
شيعه را قرآن حمايت ميكند
هورقليا هسته اين هستي است
يار ما كي طالب اين پستي است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 82 *»
پوسته آن عالم است اين ملك ما
يار ما كي خواهد اين بيغوله را
هورقليا غيب اين عالم بود
چون تن و جاني به هم توأم بود
واقف بين طتنجين باشد او
رابط غيب و شهاده آمد او
اين زمين و آسمان و اين نظام
خود دليل است بر وجود آن امام7
گر نبودي او خدا را هم نبود
لحظهاي لطفي بر اين ملك وجود
او محل لطف بيحدّ خداست
علّت برپائي ارض و سماست
لطف حق باشد وجود آن امام7
عالم هستي طفيل آن همام
شيعه يعني منتظر تا او رسد
جان به لب از شوق ديدارش رود
ميرود از اين جهان هر شيعهاي
با دلي پر خون و پر غم سينهاي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 83 *»
از غم هجران آن دلدار ما
تا كجا افتد دگر ديدار ما
ميرود شيعه ولي پا در ركاب
تا كه برگردد چو آيد آفتاب
از كفن سازد اِزار خويشتن
در كفَش تيغي تَهَمْتَنْ در بدن([6])
خيزد از قبرش به عشق آفتاب
آنكه رفته در شب غيبت به خواب
خيزد از قبرش براي كارزار
دل ز شوق وصل يارش بيقرار
دعوت حق را اجابت ميكند
چهره حق را زيارت ميكند
تا بگيرد از رخ ماهش نقاب
شيعيان در محضرش پا در ركاب
شيعه هر صبحي نمايد بيعتي
گر بميرد باشد او را رجعتي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 84 *»
شيعه دارد چشم پر آب از فراق
شيعه دارد قلب پاكي از نفاق
ميكند در آب و آتش زندگي
آب ديده آتش دل شيعگي
آب ديده اشك شوق و انتظار
آتش دل از فراق آن نگار
هجر مولا شيعه را مجنون نمود
انتظارش شيعه را دلخون نمود
ميشود روزي ملائك صف زنان
نغمهخوان آيند فرود از آسمان
گِرد شه پرچم همه افراشته
غم ز دلهاي همه برداشته
پيش رويش پرچم نصرُاللَّهي
بر همه دارد ز حق فرماندهي
در صف پيشين همه از زبدگان
همچو شيخ اَوْحَد آن فخر زمان
خستگانش را رسد شوري دگر
عاشقانش را همه روزي دگر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 85 *»
ديدهها روشن شود بعد از رَمَد
هر كجا باد بهاري ميوزد
شيعيان را آيد ايام فرج
راستي يابد هر آنچه امر كج
انتظار آخر به پايان ميرسد
دردها آخر به درمان ميرسد
روز پايان هموم شيعيان
روز دشواري اين ناباوران
شيعه را آيد زمان افتخار
گرچه طولاني شود اين انتظار
شيعه را باور بود اين ماجرا
عهد او باشد از آن روز بَلي
ميرسد با ذوالفقار حيدري
هركجا آيد نمايد صفدري
گوئيا احمد9 به ميدان آمده
بت پرستي هم به پايان آمده
يا علي7 از عزلت چند سالهاش
آمده بيرون ز كنج خانهاش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 86 *»
شيعه بر دشمن شبيخون ميزند
خود به موج خون چو مجنون ميزند
روز و شب سر ميكند بر روي زين
خاطرش آسوده با رنجي چنين
شيعه گردد محو آن حسن و بها
گرچه باشد غرق در موج بلا
ابتلائي ني دگر در آن زمان
شيعه هر حالي ز حالش شادمان
مهديا شيعه گرفتار تو است
بيقرار از شوق ديدار تو است
جلوهاي فرما تو بر دلها ز لطف
روشني بخشا تو بر دلها ز لطف
شيعه از لطف تو موسائي كند
با دم تو كار عيسائي كند
لحظهاي لطفت كند اعجازها
شيعه را مهرت دهد پروازها
شيعه با گامي ز خود آيد برون
او نميبيند خودي را جز فسون
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 87 *»
گام ديگر تا زند معراج اوست
بوعليها هم بسي محتاج اوست
ميزند با ياد تو هر گام را
شيعه ميگيرد ز تو الهام را
زين جهت او را «مُحَدَّثْ» گفتهاند
بدگماني را ز دلها رُفتهاند
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 88 *»
شيعه و عشق
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 89 *»
«شيعه و عشق»
شيعه يعني عاشق دلباخته
شيعه را حق هم ز عشقش ساخته
شيعگي يعني سراپا عاشقي
دين و دنيا و هم عقبي عاشقي
مقصد از خلقت خدا را عشق بود
شيعه را هم لفظ و معني عشق بود
شيعه همچون تاك و عشقش آفتاب
جوشد از اين تاك بس سوزان شراب
وه چه ناب است اين شراب و تاك آن
سوزد و سازد گريبان چاك آن
شيعه كز آل علي7 دم ميزند
باده از ميناي خاتم9 ميزند
ساقي بزم نبي9 باشد علي7
شيعه را زان شد حقيقت منجلي
جذبه ساقي چو بر ميخانه زد
شيعه هم اين نعره مستانه زد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 90 *»
اي علي7 اي كه خدا را بندهاي
وي سراپا از خدا آكندهاي
بادهاش ممزوج از صبر و بلا
جرعهنوشش شيعه از خود رها
هركه زد يك جرعهاي از ساغرش
سوخت در آتش سراسر پيكرش
شيعه شد آيينهدار عشق حق
شيعه بُرد از ماسوي گوي سَبَق
شيعه شد آگه ز سرّ ايزدي
عشق حق را ديد عشق احمدي9
عاشق و معشوق حق شد مصطفي9
زان جهت شد حقنما در ماسوي
ماسوي را گر كه عشقي با حق است
مصطفي9 معشوق كلّ و مطلق است
حق منزّه شد ز عشق و عاشقي
هم ز معشوقي و شوق و شائقي
مصطفي9 را جانشين خود نمود
خويش را بر ماسوي در او نمود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 91 *»
مصطفي9 شد مطلقا عنوان حق
موقع آنچه كه شد از آنِ حق
«مَنْ رَاني قَدْرَأَي الْحَقَّ» را كه گفت
اين حقيقت را به حق جانانه سفت
مصطفي9 شد مركز پرگار عشق
گرم گرديده از او بازار عشق
عشق شد حلقه به گوش درگهش
عاشق صادق قدم زد در رهش
شيعه باشد عاشق صادق يقين
عشق حق جويد در عشق صادقين
شيعه ميداند طريق عشق را
شيعه دارد بس غريقِ عشق را
مصطفي9 سرخطّ عشق آموخته
يك جهاني شمع عشق افروخته
با خدايش عشق بازيها نمود
راه و رسم سرفرازي را نمود
او در آلش با خدايش راز كرد
او كلاس عشقبازي باز كرد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 92 *»
شيعه شد شاگرد اوّل در كلاس
ميگذارد شيعه حقش را سپاس
نام شيعه ثبت شد در دفترش
شيعه شد شاگرد اوّل آخرش
شيعه را باشد يقينِ عشقباز
شيعه شد در عشقبازان سرفراز
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 93 *»
انبياء و تشيّع
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 94 *»
«انبياء و تشيّع»
انبيا را فخر باشد شيعگي
كردهاند با عشق احمد9 زندگي
تا قلم زد لب به روي لوحهاش
نام احمد9 شد پديد از رشحهاش
شد قلم مدهوش شهد نام او
اوّلين دردي كشي از جام او
تا كه نام احمد9 آورد بر زبان
شد شكافي در زبان او عيان
يعني با احمد9 علي7 منضم بود
نور اين دو از ازل توأم بود
تا كه آدم زامر حق آمد پديد
نام اين دو از ملايك ميشنيد
خواست تا گويد ثنائي بر خدا
نام اين دو از زبانش شد ادا
يعني اين دو وصف حقاند آدما
مر خدا را اين دواند اصل ثنا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 95 *»
خلقت عالم براي اين دو است
شيعه از دل جان فداي اين دو است
تا نظر افكند به ساق عرش او
ديد نام اين دو را همراه «هو»
هركجا نام خدايش آمده
نام اين دو در كنارش آمده
بعد از آن مدت كه زاريها نمود
از گناهش عذرخواهيها نمود
شد مقدّر تا خدا آمرزدش
در مقام قرب اوّل آردش
جبرئيل يادآورش شد آن زمان
پنج اسمي را كه ديد در آسمان
پس خدا را خواند آن فرخنده فال
حق آنان از دل و بشكسته حال
«فَتَلَقّي آدَمُ مِنْ رَبِّه»
شد نصيبش عاقبت فرّ و بِهي([7])
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 96 *»
شيعه ميخواند خدا را هر زمان
حق آنان مثل آن پيغمبران
شيعه ميگويد به آواز جلي
در دعايش يامحمّد9 ياعلي7
اِكفياني اي شماها كافيان
اُنصُراني اي شماها ناصران
حق و ايشان، شيعه داند با هماند
ني جدا از هم نه هم عين هماند
او خداوند است او را بندهاند
بندگاني كز خودِ خود كندهاند
زين جهت گرديدهاند از آنِ او
آنِ اينان او شده بي گفتگو
پس دگر فرقي نمانده در ميان
باشد ار فرقي به چشم احولان
شيعه ميداند كه خلاّق فريد
بهر جلوه خانههايي آفريد
خانههايي در خور پروردگار
مظهر اسماء بي حدّ و شمار
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 97 *»
شيعه
و چهارده معصوم:
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 98 *»
«شيعه و چهارده معصوم:»
شيعه ميگويد خدا را عالمي
باشد همچون عالم اين آدمي
مصطفي9 باشد خور آن آسمان
شد بروج او دوازده ماه آن
فاطمه باشد زمين آن سما
گِرد هم منظومه شمسي نما
عالم لاهوت آن عالم بود
ني از آنها بيش و ني هم كم بود
عالم اسماء حق آن عالم است
پرتوي از نور آن در آدم است
عالم اسماء نه ذات حق بود
ني چو افراد و نه وي مطلق بود
بلكه اسماء جلوههايي حادثند
حق تعالي را نشان بارزند
حق يكي اسماء او بسيار شد
خود به آن اسماء خود در كار شد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 99 *»
بهر آن اسماء مظاهر آفريد
كلّ آن اسماء در آنها شد پديد
آن مظاهر چارده معصوم كلّ
سوي حق كل خلايق را سُبُل
هريكي چون كلّ و كلّ هم چون يكي
شيعه را هرگز در اين نبود شكي
چارده روحِ بهم آميخته
چارده نورِ ز حق آويخته
چارده آيينه هريك بيزوال
آشكارا در همه آن بيمثال
هريكي شد آيه يكتائيش
هريكي همچون همه گويائيش
چيده حق اين چارده آيينه را
ميدهد هريك جلا هر سينه را
دفتر ايجاد را حق تا گشود
نام ايشان افتتاح آن نمود
پس به ايشان ختم دفتر كرده است
آنچه اوّل كرده آخر كرده است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 100 *»
اوّل ايشان محمّد9 بوده است
محرم اسرار سرمد بوده است
آخر ايشان محمّد (عج) آمده
مثل اوّل او مؤيّد آمده
اوّلي شد خاتم پيغمبران
آخري هم خاتم اين خاندان
مهدي هادي ولي المؤمنين
حجّت بر حق بوار الكافرين
مالك محروسه ملك وجود
صاحب معموره غيب و شهود
باعث ايجاد كلّ ماسوي
وارث ميراث جمع انبيا
حاكم بر آسمانها و زمين
حافظ دين خداوند مبين
نور حق غوث زمان غيث حيات
در جميع فتنهها فُلك نجات
علم مصبوب خدا از آسمان
رزق مبسوط خدا بر بندگان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 101 *»
حامي احباب خود در نشأتين
خصم باطل مهر و قهرش زين و شين
الغرض آن چارده نور جلي
در تجلّي آمد از كنز خفي
گنج پنهان عالم اسماستي
زين مظاهر سر بسر پيداستي
چارده مرآت سرتاپا نما
حق در آنها گشته ظاهر بهر ما
ديده حقبين دگر بايد گشود
هركه باشد طالب فيض شهود
تا خدا را بيند او با چشم دل
گرچه باشد اين مظاهر ز آب و گِل
شيعه بيند چارده قنديل نور
هريكي چون چلچراغي در ظهور
شيعه بيند چارده حبل متين
كامده از عرش هريك بر زمين
شيعه بيند چارده اشراق حق
صرف حق و مطلق اشفاق حق
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 102 *»
شيعه بيند چارده شمس ازل
خور چو ذرّه نزد هريك در مَثَل
شيعه بيند چارده ماه منير
مُقتبس از حق خلايق را مجير
چارده اختر همه فرخنده خو
چارده كعبه همه در روبرو
چارده وجه خداي ذوالمنن
چارده كشتي امواج فتن
چارده دست خدا در آستين
چارده حجّت تمامي راستين
چارده مسكن براي ذكر حق
چارده سالك همه در فكر حق
چارده خلاّق هستي آفرين
چارده حكّام در دنيا و دين
چارده استاد ادريس و خِضِر8
چارده سرّ خفي مُسْتتِر
چارده فرمانده كلّ وجود
چارده آگاهِ از غيب و شهود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 103 *»
چارده مُنجي نوح و كشتيش
مُنجي يونس ز بطن ماهيش
چارده امدادبخش بندگان
چارده مشكلگشاي انس و جان
چارده زيبا رخ يوسفتراش
هريكي را صد چو يوسف در نواش
چارده رهبر براي انبياء
حافظ هريك ز شرّ اشقياء
چارده اصل قديم فرع كريم
رهنماي صد چو موساي كليم
جلوهگر شد پرتوي ز آنها به طور
طور شد مندكّ از آن يك لُمعه نور
چارده بحر خروشان كرم
چارده گنجينه سرّ قِدَم
شيعه بيند چارده امالكتاب
چارده قرآن ناطق بالصواب
هريكي فصلالخطابي مستقل
چشمهاي هريك به دريا متصل
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 104 *»
چارده آيات محكم از خدا
چارده اَعلام حق در ماسوي
چارده شمعي ز حق افروخته
شيعه چون پروانه ز آنها سوخته
چارده خمّ و مي و جام و سبو
چارده بادهفروش كوي «هو»
شيعه را زان مي چهارده ساقي است
هريكي وجهاللّهي و باقي است
هريك او را قبله منظور شد
پس توجه جانبش دستور شد
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 105 *»
نبوت و ولايت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 106 *»
«نبوت و ولايت»
رازها در نام احمد9 خفته است
حق شب معراج احمد9 گفته است
حاء و ميم و دال، اصل احمد9است
جلوههايش او و نسل احمد9است
حاء و ميم و دال را ميم است وسط
سيّد الميم شد لقب او را فقط
فرق احمد9 با احد اين ميم شد
عالمي از نور آن تنظيم شد
ميم احمد9 چون مكرّر شد از آن
در زمين نام محمّد شد عيان
حق تعالي از ميان ماخَلَق
در قيامت خوانده محمودش بحق
ميم احمد9 مبدء هستي بود
بادهاش سرچشمه مستي بود
تا احد شد جلوهگر احمد نمود
شد احد را جلوهگاهي در شهود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 107 *»
وه عجب ميمي كه هستي را سبب
شد از آن پيدا چنين نقش عجب
قابليتها همه چون آينه
نور او شد منعكس در اينهمه
آنچه با نورش موافق، شيعه شد
هر مخالف دشمن ديرينه شد
شد موافق را به نورش انتساب
از مخالف باشد او را اجتناب
آبروي خوبها از روي او
ناروائي ره نيابد سوي او
اين تجلّي گركه از احمد9 نبود
يك نشان از خوب و يا از بد نبود
ني سماء و انجم و شمس و قمر
ني زميني ني ملك جنّ و بشر
ني نبيّي ني وصيّي ني كتاب
ني بهشتي ني جهنم ني حساب
پس احد، احمد شده در اين نزول
باشد احمد هم احد گاه عدول([8])
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 108 *»
چون احد اول ظهور حق بود
در حقيقت جلوه، نور حق بود
ذات احمد9 جلوه و نور خداست
در هويّت ذات او از حق جداست
گر كه او را جلوه ميبيند، خِرَد
گويدش حق: «قل هو اللّه احد»
گر كه حيث نفسيش را بنگرد
نام احمد از برايش ميسزد
حاء و ميم و دال احمد را نگر
باشد آن سرچشمه هستي دگر
حاء و ميم و دال، باشد بسمله
پس يكي شد بسمله با حَمْدَلَه([9])
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 109 *»
چون كه باشد آيت تعريف حق
حرف تعريف آمدش تشريف حق
سوره «الحمد» شد توصيف او
حق فزايد حضرتش را آبرو
سوره حمد است همان سبع المثان
چارده گردد پس از تكرار آن
هفت جلوه ريشه آن جلوههاست
نامها را هفت نامش ريشههاست([10])
پارهاي زانها مكرّر ميشود
چارده نام مطهّر ميشود
چارده نامي كه از ديرين بود
در مذاق شيعه بس شيرين بود
چارده اسمي كه با معناستي
مثل اسماء خدا والاستي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 110 *»
زانكه مشتق آمده زانها همه
همچو كز فاطر شد اسم فاطمه
گر نبود اين جلوهها آدم نبود
جاي خود آدم، كه هيچ عالم نبود
شد از آنها خلقت لوح و قلم
نقش هستي شد به اين اسماء رقم
شد ز نور هريكي نقشي پديد
نور هريك علّت خلق جديد
پس عوالم شد همه آثارشان
سربسر هستي همه انوارشان
يكنشان از جودشان اين هستي است
هم ز جام و بادهشان اين مستي است
هريكي قائم مقام حق بود
هريكي شاهنشه مطلق بود
گر كه در ظاهر ز وُلد آدماند
ليك در باطن به آدم جان دمند
انبيا را مقتدايند سربسر
مهبط وحي خدايند بر بشر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 111 *»
رهنماي كاروان سالكان
شاهد و ساقي خيل عاشقان
اول و آخر در اين دار وجود
مقصد و منظور عارف در شهود
اولي هستند كه عين آخرند
آخري هستند كه اوّل صادرند
رحمت رحماني عام خدا
خوب و بد را واسطه در هر عطا
رحمت خاص رحيمي بر مطيع
مؤمنان را لطفشان باشد شفيع
پاك و شفّاف و زلالند سربسر
جلوهگاه ذوالجلالند در بشر
در محمّد9 شد نبوت آشكار
پس ولايت را علي7 آمد مدار
شد محمّد9 مُنْذِر و هادي علي7
هر زماني باشد از حق يك ولي
آن «اولوا الامر»ي كه حق فرموده است
مقصدش اين اوليائش بوده است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 112 *»
هريكي مخصوص او نصّي جدا
از خدا نازل شده بر مصطفي9
پس ولايت با نبوت شد قرين
شيعه دارد از خدايش آن و اين
اين دو با هم شيعه را باب نجات
زين دو چشمه نوشد او آب حيات
اين دو با هم راز خلقت آمده
زينت عالم چو خلعت آمده
شد نبوت رتبت اجماليش
در ولايت شد مفصّل كاريش
همچو عرش و كرسي اين آسمان
زين دو آيد هرچه غيبي در عيان
فيض حق را مطلقا آندو، دو در
هرچه آنِ حق از آندو جلوهگر
زين جهت عقد اخوّت بستهاند
اين دو رُتبت را به هم پيوستهاند
چون محمّد9 جلوهگر شد در علي7
جلوهگاه رتبتش آمد ولي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 113 *»
پس علي7 باشد محمّد9بيسخن
گفته خود من اويم و او هست من
انبياء را در نهان نصرت نمود
مصطفي9 را در عيان خدمت نمود
دست او مشكلگشا شد در جهان
نام او قدرت فزاي ناتوان
«كُنْتُ كَنْزاً» گر مقام احمد9 است
مرتضي7 را هم كليدش در يَد است
شهر علم و حكمت آمد مصطفي9
گفته خود، باشد دَرِ آن مرتضي7
شيعه بيند اين دو را چون اِصْبَعَيْن
آن يمين و اين يسار از جانبين
او خدا را جلوه لا اسمي است
اين خدا را جلوهگاه رسمي است
رتبت او شد چو غيب ممتنع
شد در اين، غيب و شهاده مجتمع
زين جهت گرديده باب ابتلا
خوب و بد را او نمود از هم جدا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 114 *»
شيعه او مؤمن است و متّقي
منكر او كافر است و هم شقي
اوّلين بيت خدا آن بيقرين
مولدش اين كعبه شد روي زمين
كعبه از تشريف او شد مفتخر
شيعه را هم افتخاري معتبر
صحنه عرفان مزيّن شد به او
اهل دل را او تجسّمبخش «هو»
اهل تقوي را امامي راستين
پرتو مهرش بهشت و حور عين
شد تَف قهرش جحيم جاودان
شعله بارد بر سر كافردلان
عروة الوثقاي دين شد مهر او
رشته حبلالمتيني ذكر او
فاتح «اِنّا فَتَحْنا» مصطفي9
شيعه را حِصْناً حَصينا مرتضي7
چشمه ايمان كه ميم احمد9 است
چشمهاي كان جوششش از سرمد است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 115 *»
جوشد از عين علي7 علم اليقين
آيد از لامش لباس المتقين
ياء آن سرچشمه يُمن آمده
شيعه را زان چشمه باشد فايده
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 116 *»
شيعه و اكسير ولايت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 117 *»
«شيعه و اكسير ولايت»
شيعه را گر دل چو مسّي در بر است
او ز اكسير ولايت چون زر است
آنچنان زرّي كه باشد ناب ناب
زانكه در هُرم ولايت گشته آب
طاعت شيعه قبول درگه است
گرچه سر يا دست و پا بشكسته است
هر گناهي هم ز شيعه سر زند
حق ز رحمت آن گنه را خط زند
چون گنه از شيعه امر عارضيست
در حقيقت آن گنه از ناصبيست
غير شيعه طاعتش عصيان بود
هر گناهي هم از او طغيان بود
پس نماز بيولايت چون زناست
همچو دزدي روزههاي بي ولاست
چون ولايت دل به مولا دادن است
بر خود او را از خود اَوْلي گفتن است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 118 *»
در رهش بايد كه در خون غوطه خورد
دين و دنيا را به او بايد سپرد
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 119 *»
حضرت فاطمه3
محور ولايت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 120 *»
«حضرت فاطمه3 محور ولايت»
ساقي بزم ولا باشد ولي
ساقي شاهدنما باشد ولي
شيعه مست از باده اين ساقي است
او فقط دلداده اين ساقي است
خون دل شد شيعه را زان مي ثمر
از كمونش آتش غم شعلهور
شيعه را در سينه شد دل غرق خون
شيعه را داغي نشانش، لالهگون
سينهاش سوزان ز سوز سينهاي
سينه ني، حق را يكي آيينهاي
سينه مولا يكي آيينه بود
مِهر زهرا3 بر جلايش ميفزود
فاطمه3 سرتابپا احمد9 نما
هم در او ديده خدا را مرتضي7
فاطمه3 سرّ كنوز سرمدي
فاطمه3مشكوة نور ايزدي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 121 *»
فاطمه3 خود احمد9 و حيدر7بود
اهل عصمت را به حق محور بود
گر امامان حجّتند در امر دين
بر امامان حجّت است آن نازنين
در محمّد9 گر نبوت ظاهر است
در علي7 هم گر ولايت باهر است
هر دو در زهرا نموده التقاء
هر دو را زهرا شده قشر و وعاء
چون وعاء است حافظ هر دو بود
در حقيقت واسطه او ميشود
ابتلايش شد گواه مطلبم
دل دچار ماتمش روز و شبم
ماسوي ريزهخور خوان ويند
انبياء مرهون احسان ويند
هركه را هرچه، بود از فاطمه3
باشد از او ابتداء و خاتمه
شيعه را شد فاطمه برهان حق
شيعه را عرفان او عرفان حق
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 122 *»
روشنيبخش حقايق فاطمه3
كاشف سرّ دقايق فاطمه3
فاطمه3 آيينه انوار حق
فاطمه3 روشنگر اسرار حق
فاطمه3 زينتفزاي هستي است
فاطمه3 پاكيزه از هر پستي است
فاطمه3 محبوبه حق در زمين
دارد او دست خدا در آستين
شيعه را گنج سعادت ميدهد
فاطمه3 اذن شفاعت ميدهد
عالم هستي نشان جود او
هستي عالم طفيل بود او
گر كه گيرد چشمه اِمداد را
نيستي از جا كَنَد بنياد را
جز علي7 نشناسد او را كس دريغ
اُمّتي آزرده او را بس دريغ
پشت در دور از پدر پرپر شده
نازنين پروانه خاكستر شده
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 123 *»
انبياء در حيرت از آن رتبتش
خون جگر شيعه بود از غربتش
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 124 *»
شيعه داغدار ولايت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 125 *»
«شيعه داغدار ولايت»
شيعه داد از كف امامي مهربان
آن هماي رحمت حق در جهان
نالههاي نيمه شبها شد تمام
كيسههاي نان و خرما شد تمام
در ميان نخلهها ديگر نبود
آنكه بودي در ركوع و در سجود
آنكه ديد از ناكثان جور و ستم
در بر باطل نشد يك لحظه خم
خسته شد از فتنههاي قاسطان
روبرو شد با جفاي مارقان
آه ازان صبحي كه شام غم رسيد
آه ازان ماتم كه بر عالم رسيد
آه ازان شمشير زهرآلود كين
آه ازان فرق دونيم در راه دين
آه ازان محراب گلگون صبحگاه
آه ازان سجّاده خونين شاه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 126 *»
آه ازان لبها كه «فُزْتُ» ميسرود
آه ازان خوني كه ميآمد فرود
آه ازان قامت كه ديگر برنخاست
از مرادي نامراديها چو خاست
قلب زينب بار ديگر شد كباب
تا كه ديد او چهره گلگون باب
مرغ جان از پيكر آن شه پريد
بار غم بر دوش آلاللّه رسيد
شيعه را با كوفيان باشد ستيز
آن جفاكاران بيعقل و تميز
شيعه دارد شكوهها زان ابلهان
بيوفايان حريص بدگمان
تن به ذلت دادگان نامراد
دين فروشانِ سفيه و كجنهاد
سر ز فرمان علي7 تا وا زدند
دشمن دين را صلا يكجا زدند
بر زبان نام ديانت ميبرند
ليكن از دين جملگي سر ميبُرند
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 127 *»
گرچه در پيشاني دارند پينهها
پر ز كينه با علي7 آن سينهها
كينهها كي شد برون از سينهها
در محرّم، كينه ديرينهها
كربلا شد صحنه بيدادها
شد هويدا باطن شيّادها
در محرّم شيعه مييابد جنون
پيش چشمش جلوهگر درياي خون
خنجر و حنجر به خاطر آيدش
اكبر و اصغر به خاطر آيدش
بيند او با چشم دل در كربلا
ميزند در خون امامش دست و پا
شيعه ميداند كه باشد اين چنين
با ولايت شد بلا ز اوّل قرين
شيعه دارد هم نجف هم كربلا
شيعه دارد بس نوا از نينوا
شيعه سوزان از غم زهرا بود
در دلش زخم از غم مولا بود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 128 *»
زد نمك بر زخم او داغ حسين7
شيعه تا محشر نمايد شور و شين
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 129 *»
شيعه و مصائب مدينه
و كربلا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 130 *»
«شيعه و مصائب مدينه و كربلا»
در مدينه فاطمه شد خون جگر
از حسينش كوفيان ببريده سر
گر فدك شد پايمال آن ددان
شد حسين7 پامال اسب كوفيان
در مدينه گر سَنَد را پاره كرد
دشمن دين كينهاش را چاره كرد
پاره كرده دشمنان بد شعار
گوشها در كوفه بهر گوشوار
در مدينه آتشي بر در زدند
كوفيان آتش به خشك و تر زدند
در مدينه محسن از كين شد شهيد
كوفي حلق اصغر از تيرش دريد
در مدينه دشمن دور از خدا
زد به روي فاطمه3 سيلي دو تا
كربلا اولاد او را كوفيان
پاره پاره كرده با تيغ و سِنان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 131 *»
در مدينه گر امير شد دستگير
كربلا بيمار شد در غُل اسير
شيعه دارد از غم زينب3 نصيب
در جگر دارد ز غمهايش لهيب
شيعه از سقاي عطشان در نواست
شيعيان را نام او مشكلگشاست
شد چو بيدست و تُهي شد مشك آب
شد ز جسم نيمهجانش هر چه تاب
چون نبودش مشك آب و دست جنگ
سينهاش از زندگي آمد به تنگ
ساقي از لب تشنگان بودي خجل
ز اشك حسرت پاي او مانده به گِل
تا كه از ضرب عمودي اوفتاد
لرزه بر هرچه كه بودي اوفتاد
بر مشام شيعه هر صبح و مساء
ميرسد عطري ز خاك كربلا
شيعه دائم در نبرد است با يزيد
گرچه در بستر، بميرد او شهيد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 132 *»
شيعه باشد عندليب باغ غم
شيعه را باشد نشاني، داغ غم
شيعه همچون بِسْمِل سركندهاي
در تب و تاب بلا افكندهاي
دسته دسته كو به كو در ماتمند
روز و شب سر در گريبان غمند
شيعه با خون دل و اشك بصر
چند روز عمر را آرد به سر
گر كه در ظاهر گَهي دارد سرور
زودگذر باشد سرور آن غيور
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 133 *»
شيعه
و تظلّم او از كوفيان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 134 *»
«شيعه و تظلّم او از كوفيان»
اي فغان از كوفيان دين تبه
روزگار شيعه شد زانها سيه
ابتداءاً از وفا دم ميزدند
سنگ دين بر سينه هر دم ميزدند
خسته بودند از جفاي شاميان
پس نوشتند نامهها آن ناكسان
كاي امام راستين در كوفه آي
ما همه از جان تو را گرديم فداي
طالب حق و عدالت ما همه
جان به كفّ در انتظارت ما همه
تا كه مسلم را امام7 ارسال كرد
از كرم بر كوفيان اِقبال كرد
بعد ازان بيعت كه كردند كوفيان
حضرتش شد جانب آنها روان
بيعت خود را شكستند آن لئام
نقش وارونه زدند با آن امام7
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 135 *»
مسلم و هاني دو ياران حسين7
هر دو را كشته بدون شور و شين
بعد ازان شد نوبت جور و جفا
بر حسين7 و خاندان مصطفي9
شيعه از آن بيوفائي بيامان
تا قيامت سوزد و دارد فغان
كوفه باشد شاهد غمهاي او
كوفه آرد ياد او آن ها و هو
كوفه گر گردد سراسر لالهزار
روز و شب سازد فضايش دُرنثار
شيعه را آن خاطره سازد غمين
كي رود از خاطرش داغي چنين
شيعه را اين غم پريشان كرده است
بيسر و سامان و حيران كرده است
شيعه آخر ميشود زين غم هلاك
وارد محشر شود او سينه چاك
شيعه بوي كربلا آيد از او
يا بگو بوي خدا آيد از او
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 136 *»
شيعه يعني كشته راه خدا
شيعه يعني پيكر در خون شنا
خونِ كه؟ خون حسين7 تشنه لب
آنكه شيعه از غمش در تاب و تب
شيعه يعني سلسلهبند حسين7
شيعه يعني روز و شب در شور و شين
شيعه يعني آتش كين و غضب
بر تبهكاران بدذات و نسب
بر تمام منكران اولياء
كجروان از طريق انبياء
جيرهخواران تبار زور و زر
روسياهاني همه از نسل شرّ
گر نماز و طاعت و حج آورند
در نبردِ با يگانه داورند
بي ولايت هركه ميآرد نماز
خواند او را حق تعالي حقّهباز
بي ولايت هركه آرد رو به حج
در حقيقت ميرود او راه كج
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 137 *»
بي ولايت هركه آرد طاعتي
خورده غوطه در كنيف غايطي
بي ولايت حج، چو حج كوفيان
سر بُرند دين خدا را آن خسان
ميكشند با تيغ دين اسلام را
تا كه راضي كرده از خود شام را
پرورد كوفي عُبَيداللّه دون
بندگان حق كند از كين زبون
پنجه را آغشته در خون حسين7
رأس گلگونش نهاده بر سُنين
كر كند تكبير او گوش فلك
ميزند اولاد زهرا را كتك
كعبه رفته كعبه را سنگ ميزند
سنگ بر كعبه به نيرنگ ميزند
ميهمان را تشنهلب سر ميبُرد
دست ساقي را جدا از تن كند
مشك آبي بر گروهي تشنهلب
او نميبيند روا ياللعجب!
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 138 *»
خاندان ساقي كوثر همه
نورچشمان رسول9 و فاطمه3
آب زمزم را تبرّك ميخورد
حلق اطفال حرم را ميدرد
سامريهايي همه گوسالهساز
دشمن ديرينه مير حجاز
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 139 *»
شيعه و ياد
سرمستان از جام ولا
در كربلاي پُر بلا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 140 *»
«شيعه و ياد سرمستان از جام ولا
در كربلاي پُر بلا»
مرهم زخم دل شيعه است اشك
قطرهاي او را به است از ملك اشك
داروي تشويش قلب زار اوست
هم سلاح او به كار و بار اوست
شيعه را تسكين دهد ياد حسين7
رفع تشويشش شود در شور و شين
شيعه و عشق گل روي حسين7
كعبه دل شيعه را كوي حسين7
چشمه جوشان حسين7 فاطمه3
ساقي مستان حسين7 فاطمه3
بادهاش يكتاپرستي مستيش
جرعهنوشش را بسوزد هستيش
كربلا زان باده بس در كار بود
بهر مستان عشوهها بسيار بود
جرعهنوشان شرابش بيقرار
جمله محو عشوههاي بيشمار
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 141 *»
حقپرستي مستي آن بيدلان
بيخود از هستي خود در آن ميان
گِرد آن شمسُالضُّحي يعني حسين7
گِرد آن بَدْرُ الدجي يعني حسين7
سر به كف در نزد او قامت دو تا
تيغ عريان، دل جدا از ماسوي
كربلا گفتم دلم ديوانه شد
اين خرابآباده نك ويرانه شد
ياد كرد از نينواي غمفزا
صبر و طاقت از كف دل شد رها
ياد كرد زان كشته بيسر حسين7
گِرد او جمعي همه در شور و شين
دختران و خواهران و همسرش
يادگاراني ز باب و مادرش
تن فتاده بيكفن در خاك و خون
پاره پاره زخمش از انجم فزون
سر به روي نيزه گلگون از جفا
شانه ميزد گيسوانش را صبا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 142 *»
لب ز فرط تشنگي خشكيده بود
در دهان او زبان تركيده بود
داشت آن سر جانب خواهر نگاه
ميشنيد از دختر زار خود آه
طرف هامون آن غزالان در خروش
از پي غارت روان قوم چموش
روشني بخش شب تار همه
عابد بيمار او در سلسله
از غم غربت همه در پيچ و تاب
تشنه اما كس نباشد فكر آب
زينب از هركس پريشانتر بود
گه به اينسو گه به آنسو ميدود
كودكي بيند كه از بيم مرده است
كودك غش كرده گيرد روي دست
مادري افتاده را گيرد بغل
كودكي را گيرد از دست دَغَل
آتش دامان اين يك را خموش
سازد و آن ديگري آرد به هوش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 143 *»
شيعه از ياد غمش گردد پريش
نوش ميگردد به كام شيعه نيش
آه ازان لحظه كه آمد قتلگاه
ديد با چشم خود آن اندام شاه
بيكفن در خون فتاده پيكرش
از قفا دشمن جدا كرده سرش
بوسهگاه تير و شمشير و سُنين
باورش ني شد كه باشد او حسين7
زخمها بر پيكرش چون غنچهها
گوئي گويد هريكي «واغربتا»
آه ازان لحظه كه او ميشد جدا
از برادر تا برندش اشقيا
جانب كوفه اسير و دستگير
آن دُرِ پرورده دست امير
آه ازان لحظه كه آن درج حيا
عصمت حق دخت بنت مصطفي9
روبرو شد با پليدي كج نهاد
زاده مرجانه و پور زياد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 144 *»
او كجا و مجلس نامحرمان
او كجا و گفتگو با زانيان
او كجا و مجلس خمر و قمار
يا سرِ بازار و جمع بيشمار
روي ناچاري سخنراني كند
چون پدر از حق نگهباني كند
كوفيان را مفتضح گرداند او
سازد آرام از خِطابي ها و هو
پس نفسها حبس اندر سينهها
بي صدا گردد جرسها هر كجا
افتخار شيعه گردد خطبهاش
شرح حال كربلا آن گفتهاش
آنچنان سوزد دل آن كوفيان
اشك حسرت سازد از آنها روان
ريزد آنگه يادگار فاطمه3
گرد خواري بر سر و روي همه
گويد او با كوفيان حيلهگر
بيوفايان ز عُقبي بيخبر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 145 *»
از چه گريانيد شما اي مرد و زن
پس چه كس كشته عزيزان زَمَن
اي دو رويان هوسباز دَغَل
ننگ عالم گشتهايد با اين عَمَل
شيعه را كرده غمش خونين جگر
رأس شه را تا كه ديد بر نيزه بَر
سر به چوب محمل آن بانوي دين
زد ز بيتابي كه شد خونين جبين
شيعه نازد گرچه در طول زمان
از كمال بيحد اين قهرمان
ليك سوزد شيعه را جان ماتمش
خون دل بارد ز ديده در غمش
او كجا و رفتن شام خراب
روي ناقه دخت زهرا بيحجاب
شيعه ياد آرد چو از بازار شام
آتشي افتد به جانش زان لئام
يك طرف آن مرد و زن در ها و هو
از مسرّت خنده لب در گفتگو
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 146 *»
يكطرف جمعي دچار صد محن
روي ني سرهاي خوبان زَمَن
كودكاني خسته در بند ستم
دختراني مو پريشان از اَلَم
بانواني باعفاف و بينظير
از حيا افكندهاند سرها به زير
روي ناقه بي حجاب آن اختران
تيره بادا روزگار شاميان
لعن و سبّ خاندان مرتضي7
شد نثار ميهمان زان اشقيا
در غُل آن باقي عترت خوار و زار
ناتوان بر ناقه عريان سوار
صد فغان از پستي آن ناكسان
كف زنان و دف زنان مرد و زنان
پيش چشم كودكان نامراد
كودكان شاميان خندان و شاد
همچو عيدي بسته بر كفها حنا
هلهله از هر سري در هر كجا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 147 *»
آه و صد آه از جفاي اهل شام
خاندان مصطفي9 و بزم عام
پور هنده بر سرير سلطنت
مست و بيگانه ز حق و معدلت
در كف او خيزران و جام مي
روزگارش را به مستي كرده طي
جز ستم از او نيايد هيچ كار
كينهتوزي با نكويانش شعار
سينهاش پر كينه از آل علي7
پر ز بغض با علي7 او را دلي
انتقام غزوه بدرش هدف
در ره آن داده از دستش شرف
پر ز جمعيت شد آن روز كاخ او
تيغ بكف هر شُرطه گستاخ او
پيش رويش در ميان طشت زرّ
رأس گلگون امام بحر و برّ
خيزران ميزد ز كينه بر لبش
شاد و سرخوش از حصول مطلبش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 148 *»
بر غم آن غم نصيبان ميفزود
با تبختر اين ترانه ميسرود:
«لَيْتَ اَشْياخي بِبَدْرٍ شَهِدُوا
جَزَعَ الْخَزْرَجِ مِنْ وَقْعِ الاَْسَل([11])
لاََهَلُّوا وَ اسْتَهَلُّوا فَرَحاً
ثُمَّ قالُوا يا يَزيدُ لاتَشَلُّ([12])
قَدْ قَتَلْنَا الْقَوْمَ مِنْ ساداتِهِمْ
وَ عَدَلْناهُ بِبَدْرٍ فَاعْتَدَلَ([13])
لَعِبَتْ هاشِمُ بِالْمُلْكِ فَلا
خَبَرٌ جاءَ وَ لا وَحْي نَزَلَ([14])
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 149 *»
لَسْتُ مِنْ خِنْدِفَ اِنْ لَمْاَنْتَقِمْ
مِنْ بَنياَحْمَدَ ماكانَ فَعَلَ»([15])
ناگهان زينب3 ز جاي خود جهيد
همچو شيري تا كه شعرش را شنيد
خطبهاي انشاء نمود آن غم نصيب
گوئيا بابش علي7 باشد خطيب
كرد رسوا دودمان هنده را
شد حقيقت از كلامش برمَلا
گفتههايش همچو تيغ موشكاف
چون پدر با ذوالفقار بيغلاف
خون دل در گفتههايش موجزن
همچو دُر ميسفت لبهايش سخن
در شگفت از او تمام حاضران
از يهود و مسلم و نصرانيان
اي عجب اين بانوي غمديده كيست؟
اين كه در بند و چنين آزاده كيست؟
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 150 *»
گر اسير دست اين ظالم بود
از چه رو بر او چو شيري ميجهد
پرده بردارد ز كار و بار او
گويد از آباء بد رفتار او
لرزه بر اندام او انداخته
در نظرها بس زبونش ساخته
او كه ميگفت خاندان مرتضي7
دشمن حقّند و شرع مصطفي9
پس چرا اين زن ز حق گويد سخن
آفرين بر جرأت اين شير زن
در بلا، گويد خدا را او سپاس
بر نبي9 گويد درود حقشناس
آيه ميخواند ز قرآن مجيد
روسيه گشته ز گفتارش يزيد
شيعه گفتارش روايت ميكند
همچو او حق را حمايت ميكند
شيعه را اُسوه در اين ره زينب3است
جان شيعه از غم او بر لب است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 151 *»
شد يزيد از گفتههاي او خجل
منطق زينب3 زدش آتش به دل
آتش كينش ازان خطبه فزود
مار زخمي كي بَرَد غيظش فرود؟
شعلهور شد كينه ديرينهاش
تنگ شد از فرط كينش سينهاش
هي قساوت بر قساوت ميفزود
هي ز پيروزي رجزها ميسرود
دست و پا زن چون غريقي در تلاش
تا كه گم سازد رَد پا از جفاش
صيحهاي زد زينب3 از سوز نهان
آتشي زد زان به جان حاضران
پاره كرد از غم گريبان آن غمين
ديدهاش گريان ز ظلم آن لعين
در خروش از نالهاش برنا و پير
هر نگاهي بر يزيد همچون كه تير
شيعه گويد زينبا3 اي غمقرين
اي كه بودي با بلاها همنشين
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 152 *»
اي ز صبرت صبر معني گشته است
عشق در نزدت يگانه بنده است
پس جزع از تو نه از بيتابي است
بهر شيعه درس ماتمداري است
زينبا بنگر كه يادت زنده است
نام نامي تو چُون پاينده است
شيعه را هستي در اين ره مقتدي
جان شيعه بادت اي بانو فداء
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 153 *»
شيعه عذرخواه است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 154 *»
«شيعه عذرخواه است»
شيعه خواهد عذر تقصير و قصور
از نبي9 و آل او تا نفخ صور
با زبان الكني گويد چنين:
جانشينان خدا روي زمين!
ما شما را از خداي لا مكان
ديدهايم يكتا نشاني در مكان
ممكنيد اما نه مثل ممكنات
حادثيد اما نه مثل حادثات
ممكن واجبنماييد سر بسر
گرچه ميگوييد كه مائيم از بشر
طاهر و طُهر و مطهر آمديد
در ميان ما معطّر آمديد
عطرتان عطر گل لاهوت بود
مست ازان سرتاسر ناسوت بود
پاي تا سر سر بسر فضل و كمال
نيست مانند شما كس در جمال
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 155 *»
از شما نور هدايت طالع است
از شما عطر فضائل ساطع است
هركدامي يك چراغي پر ز نور
در شب ظلماني اين دشت كور
نور ميبارد ز روي هر ولي
تا فروغي يابد از مهرش دلي
اي شما فلك نجات امّتيد
حقتعالي را چو دست قدرتيد
هريكي بحر فضائل بيكران
راه و رسم رستگاري را نشان
عالمي درگير امواج فِتَن
شيعه از يُمن شما آسودهتن
هرچه امواج فتن اهريمنيست
شيعه را در كشتي حق ايمنيست
جاري است همراه نام كردگار
كي شما را وقفهاي در كار و بار
تا زند لنگر به دار آخرت
كار شيعه خوش بيابد خاتمت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 156 *»
دشمن شيعه خيال خام داشت
در ستيزِ با خدا او گام داشت
خواست تا رخنه در اين فلك آورد
شيعه را سرگشته سازد، بيخرد
غافل از آنكه خدايش ناخدا
كي خدا از كشتي خود شد جُدا
با يَدِ قدرت ببندد رخنه را
نقش بر آب او نمايد فتنه را
گوهر بحر نبوّت هر كدام
معدن جود و فتوّت هر كدام
برتر از افلاكيان بر روي خاك
بهرتان افلاكيانند سينهچاك
حوريان ماتند ز نور رويتان
عقلها حيران ز فرط نورتان
خاكيان را همگنان در روي خاك
چشم خور از خاك پاتان تابناك
نيست همتاي شما در اين ميان
هستي همچون تن، شما آن را چو جان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 157 *»
نور حقّيد از كجائيد از كجا
عرصه امكان شما را زير پا
اول و آخر شمائيد در وجود
خود وجود بر پايتان آرد سجود
جان جانهائيد و تنها را قوام
مهرتان هر ناقصي سازد تمام
جسمتان باشد طلسمي در مَثَل
روحتان در آن چو گنجي پُر حلل
پاي تا سر از خداي بينشان
آمديد يكتا نشاني در ميان
نور حق تابد ز جسم و جانتان
كوردل هرگز نبيند نورتان
پيكر هريك چو گوهر نورتاب
جانتان نسبت به آن چون آفتاب
اي كه پاكي از شما گرديده پاك
روشن از نور شما افلاك و خاك
اي عجب از رتبت اين خاكدان
كز ميانش سر زده اين خاندان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 158 *»
آسماني هريكي در اين سرا
هريكي مهر فروزاني جدا
نيست مخلوقي دگر مانندتان
خاكيان يا آنكه از افلاكيان
برتريد از عالم خلقي شما
از خدائيد از خدائيد از خدا
آمديد از نزد او در اين جهان
از شما شد حق نمايان هر زمان
ني جدا از حق شديد در اين نزول
گرچه پندارد جدا وَهْم جهول
جاهل اين تن بيند از فرط قصور
كور باشد چشم او از ديد نور
گرچه در ظاهر جدائيد از خدا
با خدائيد هركجائيد هر كجا
پردهدار بزم آن جانانهايد
گرچه با جمع بشر همخانهايد
ذرّهاي از قرب حق ناگشته دور
لحظهاي غايب نگشته از حضور
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 159 *»
در بلاد خاكيانيد چون غريب
شد شما را ابله چندي رقيب
بياَمان از شرّ آن نابخردان
اي امانبخشان ما در هر زمان
در هدايتكردن ما بيقرار
با هزاران محنت از ماها دچار
بار غمها را كشيديد از وفا
از بشر چيزي نديديد جز جفا
هريكي در مدت خود سربسر
خورده از دست بشر خون جگر
با رضايت دور خود را كرده طي
بعد هريك ديگري آمد ز پي
گرچه در ظاهر شكستي بودتان
گاه قبض و گاه بسطي بودتان
باخدا را كي شكستي بوده است
روي دست حق نه دستي بوده است
كي خدا باشد جدا از چون شما
جز شما هم جلوهاي دارد خدا؟!
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 160 *»
ميشود بينور خورشيدي بود؟!
لحظهاي از آن جدا نورش شود؟!
اتصال حق و نور او كجا؟!
كو مثَل از بهر آن در اين سرا؟!
نور خور از ذات او دور است دور
رهنما بر ذات او نور است نور
آينه گرچه بود بر روي خاك
جلوهگر باشد در آن خور از سماك
بُعدي عين قُرب و قُربي عين بُعد
سرّ آن را يابد آن كه دل سپرد
با خدا پيمانتان از سرمد است
جاودان پيوندتان با ايزد است
چون محبّ حق و محبوب حقيد
حق تعالي را نشان مطلقيد
در لباس اين بشر ظاهر شديد
تا خدا را بر بشر ظاهر كنيد
علّت كُلّيد و كلّ علّتيد
ماسوا را مبدء و هم غايتيد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 161 *»
نور بينش از شما تابيده است
حق به ايجاد شما باليده است
ني عجبگر بر شما پيشي گرفت
ناكس چندي چو آن پير خرفت
كانِ زر با آن شكوه خود بجاست
گرچه روي كان زر سنگ سياست
روي دريا گر كه باشد خار و خس
جاي مرواريد تر قعر است و بس
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 162 *»
سفارش و پيشگويي
رسولاللّه9
دربارهي عترت طاهره
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 163 *»
«سفارش و پيشگويي رسولاللّه9دربارهي عترت طاهره»
شد پيمبر9 چون مهيّاي رحيل
گفت با امّت به فرمان جليل
ميروم اكنون دگر از اين جهان
يادگاري ميگذارم بينتان
دو گرانمايه، يكي زانها كتاب
ديگري عترت كه همتا با كتاب
اين دو را از هم نباشد فرقتي
هريك از حق بر تمامي حجّتي
گر كه باشيد پيرو آنها، همه
ايمنيد از گمرهي تا خاتمه
حرمت از آنها كنيد در اين جهان
هم نگهداري كنيد زانها چو جان
ياري آنها كنيد از جان و دل
دل بدانها بسپريد بيغشّ و غِلّ
هركه شد بدخواه عترت تا اَبَد
سوزد او در آتش از اين كار بد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 164 *»
نزد حق خوار است و اعمالش تبه
گردد از قهر خدا روزش سيه
دشمن عترت مرا هم دشمن است
دشمن حق، هركه دشمن با من است
ما يكي باشيم چو در طينت و نور
دور از آنها هم ز من گرديده دور
ما همه كُلّيم و هريك جزء كُلّ
ما همه يك گلبن و هريك چو گل
ما همه يك قلب و هر يك عضو آن
اهل يك بيت و همه يك خاندان
لَحْمُهُمْ لَحْمي و لَحْمي لَحْمُهُمْ
سِلْمُهُمْ سِلْمي و سِلْمي سِلْمُهُمْ
حَرْبُهُمْ حَرْبي و حَرْبي حَرْبُهُمْ
كَرْبُهُمْ كَرْبي و كَرْبي كَرْبُهُمْ
اين علي و دخترم نور دو عين
اين حسن اين پاره قلبم حسين
يادگار من پس از من در ميان
همچو من در علم و طاعت شأنشان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 165 *»
گرچه بوديم پنج تن زير كسا
يك حقيقت بوده اصل و فرع ما
اين بدنها گر جدا بودي ز هم
بودهايم يك روح ما بي بيش و كم
نسبت من با علي در اين زمان
همچو موسي باشد و هارون آن
جز نبوت او نظير من بود
او برادر او وزير من بود
بعد من برتر از او نبود كسي
زين جهت بيند جفا ز امّت بسي
نسل من از صلب او ظاهر شود
اوصيايم او و اولادش بود
غير او باقي همه از فاطمه
نور جانها ز ابتدا تا خاتمه
شبروان را همچو زهره رهنما
رهنمائي خود ره و مقصدنما
حقپرستي باشد ايشان را شعار
هركه با ايشان، شود او رستگار
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 166 *»
حزب حقند و به باطن غالبند
گرچه در ظاهر دچار ظالمند
گر خلايق جمله از يكسو روند
سوي ديگر عترتم راهي شوند
حق همان راهي كه ايشان رفتهاند
ديگران يكسر تمامي گمرهند
عاصم ايشان خداوند است و بس
مثل اين عصمت نداده حق به كس
پس صراط مستقيم آن ره بود
عترتم گرچه به تنهائي رود
آگهند ايشان ز راه حق چنان
يكسر مو بيش و كم نايد ازان
زين جهت فرموده حق اي مؤمنان
بوده باشيد هر زمان با صادقان
پس مراد حق از آنها عترتند
زانكه ايشان صادقان اُمّتند
بعد من آنها ستمها ميكشند
پيكري خسته از اين عالم برند
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 167 *»
از منافقها همه دلخستهاند
عهدشان را ظالمان بشكستهاند
يك يك آيند نزد من با حال زار
شكوه دارد هريك از يك نابكار
اول آيد دخترم شوريده حال
زانچه بيند از خسان بدمآل
پيكرش مصدوم و حقّش پايمال
محسنش سقط و دچار صد ملال
گويد از پشت در و شتم و كتك
گويد از ضرب در و غصب فدك
گويد از غصب خلافت آن زمان
گويد از مظلومي اين خاندان
بعد از او آيد بنزدم مرتضي7
با دلي پرخون و با فرقي دو تا
گويد از تنهايي خود بعد من
زانچه ديده بعد من از صد مِحَن
گويد از جور و جفاي ناكثين
نالد از بيحدّ ستم از قاسطين
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 168 *»
شكوه آرد از خوارج آن زمان
گويد از خودرأيي آن ناكسان
از مرادي گويد و بيداد او
گويدم غمهاي خود را مو به مو
بعد از او آيد به نزد من حسن7
خونجگر از اُمّتم آن ممتحن
نالد از جور لئيمان زمان
سوزد از سمّ نقيع شاميان
گويد از بيرحمي همسر به من
جام آب و زهر و لبهاي حسن
بعد از او آيد حسينم سرجدا
تشنهلب صد پاره تن در كربلا
گويد از بيحدّ جفاي كوفيان
نالد او از غربت اهل و كسان
گويد از ذبح علي اصغرش
نالد از صدپاره جسم اكبرش
گويد از سقاي بيدست حرم
گويد از بيآبي باغ اِرَم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 169 *»
گويد از گلهاي پرپر از جفا
از اسيران به چنگ اشقيا
مادرش را فاطمه سوزد جگر
خون كند از غم دل زار پدر
بعد از او هريك ز اولاد حسين7
پاره دل روشنيبخش دو عين
نزد من آيد ولي مسموم كين
شكوه آرد نزد من از يك لعين
تا رسد نوبت به ختم اوصيا
باشد او غائب ز جور اشقيا
ليك تابد همچو خور از پشت ابر
كار او در غيبتش صبر است و صبر
تا خدا اذنِ ظهورش را دهد
دوره اظهار امر ما رسد
عدل حق از مظهرش ظاهر شود
حق مطلق، باهر و قاهر شود
آفتاب از مغرب عالم دمد
ظالمان را نوبت خواري رسد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 170 *»
كيفر كرداد خود بيند عدو
روسيه گردد هرآن شخص دو رو
عضو عضو دشمن ما در عذاب
تا ببيند كيفرش روز حساب
اين جزاء باشد جزاي دنيوي
آخرت بيند جزاي اُخروي
قعر دوزخ جايگاه ظالمان
از عذابش اهل نيران بياَمان
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 171 *»
شيعه
اميد آمرزش دارد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 172 *»
«شيعه اميد آمرزش دارد»
آل پاك مصطفي9: العفو عفو
خاندان اصطفاء: العفو عفو
مصطفي9 را نور عين: العفو عفو
حاكمان نشأتين: العفو عفو
يادگاران رسول9: العفو عفو
مِهرتان مُهر قبول: العفو عفو
زُبدگان حقنما: العفو عفو
عارفان را رهنما: العفو عفو
در ره ما مبتلا: العفو عفو
در بلا از دل رضا: العفو عفو
دوستان شرمندهاند: العفو عفو
بندهاند تا زندهاند: العفو عفو
بگذريد از ما همه: العفو عفو
حق آه فاطمه3: العفو عفو
روسياهيم ما همه: العفو عفو
بي پناهيم ما همه: العفو عفو
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 173 *»
چشم ما بر دستتان: العفو عفو
هست ما از هستتان: العفو عفو
يك نگه ما را بس است: العفو عفو
ني دگر ما را كس است: العفو عفو
مهرتان مهر خدا: العفو عفو
قهرتان قهر خدا: العفو عفو
بنگريد بر دوستان: العفو عفو
دوستان قربانتان: العفو عفو
ما ز پا افتادهايم: العفو عفو
اِلتجاء آوردهايم: العفو عفو
بي اَمانيم اَلاَْمان: العفو عفو
ناتوانيم اَلاَْمان: العفو عفو
آشنائيم آشنا: العفو عفو
ما گدائيم ما گدا: العفو عفو
دوستيم با دوستان: العفو عفو
دشمنيم با دشمنان: العفو عفو
روزگار ما تبه: العفو عفو
پشت ما خم از گنه: العفو عفو
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 174 *»
رو به درگاه شما: العفو عفو
عذرخواه از خطا: العفو عفو
اي امامان هدي: العفو عفو
عاصيان را ملتجا: العفو عفو
اي كه ما را چارهايد: العفو عفو
بهر ما آوارهايد: العفو عفو
بر شما از ما سلام: العفو عفو
متصل هر صبح و شام: العفو عفو
رهبر ما غائب است: العفو عفو
دشمن ما غالب است: العفو عفو
ما يتيمانيم همه: العفو عفو
بينوايانيم همه: العفو عفو
دوستان ما كمند: العفو عفو
هرچه دشمن با همند: العفو عفو
روز ما باشد چو شب: العفو عفو
جان ما آمد به لب: العفو عفو
ما كه سر تا پا بديم: العفو عفو
ما سزاوارِ رديم: العفو عفو
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 175 *»
ما طمع داريم همه: العفو عفو
اشك غم باريم همه: العفو عفو
بر حسين فاطمه: العفو عفو
نور عين فاطمه: العفو عفو
آن شهيد كربلا: العفو عفو
تشنه دشت بلا: العفو عفو
سرجداي از قفا: العفو عفو
آن غريب نينوا: العفو عفو
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 176 *»
عرض حال غمين
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 177 *»
«عرض حال غمين»
بر «غمين» از راه رحمت بنگريد
پس كريمانه ز جرمش بگذريد
روسيه باشد ز فرط معصيت
از شما دارد اميد مغفرت
يكدم او حق را نكرده بندگي
شد تبه عمرش به نام زندگي
طاعتي صوري و ناقص دارد او
بيحضور دل همه بيرنگ و بو
نه رجاء راستي دارد نه بيم
غافل از دار نعيم است و جحيم
قول و فعلش ضدّ هم سر تا بسر
نامهاش يكسر سيه از كار شرّ
شد زيان اندر زيان هر كار او
غير حسرت هم نباشد بار او
خود نميداند چه باشد عاقبت
هالك است يا آنكه يابد عافيت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 178 *»
چونكه حق فرموده است «لاتقنطوا»
رحمت حق را نمايد آرزو
گويد ار خاكم ز كوي عترتم
دامنم تر از سرشك حسرتم
گر كه خوبم يا بدم در اين جهان
نسبتم داده خدا با خسروان
گر كه تلخم يا كه شور و يا شرم
رُستهاي زان بوستانم لاجَرَم
گر كه شه را بندهام زشت و سياه
كي اِباء دارد ز مِثلم پادشاه
گر كه در عصيان قويدست آمدم
قوّتم از نعمت حق باشدم
روسياهي را چنين، كس يار نيست
جز ترحّم چارهاي در كار نيست
گر ز رحمت بر من افتد يكنظر
از گناهانم نميماند اثر
من كه دوستم با همه دوستانتان
دشمنم با دشمن و بدخواهتان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 179 *»
من طرفدار ره اَحسائيم
عاشق آن مخلص شيدائيم
مكتبش اِحياگر امر شماست
در بصيرت شيعيان را رهنماست
مكتبش نور بصيرت ميدهد
جان تازه در دل ما ميدمد
حكمت او حكمت قرآني است
درس عرفانش همه سبحاني است
در ستيز است با همه بيگانگان
او ندارد سازشي با گمرهان
عَدْلِ نافي آمد او در روزگار
اِنْتِحال مبطلان شد آشكار
هرچه باطل را زُدود از دين حق
كرد رسوا دشمن آئين حق
شيعه بود و حكمت يونانيان
بيخبر از حكمت قرآنيان
پيرو اهل تسنن در علوم
تابع افكار آنها در رسوم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 180 *»
آمد او شد افتخار شيعيان
رهنما و رهبر مستضعفان
در شب غيبت فروزان اختري
شيعه را آمد چه والا مهتري
دشمنانش دشمنيها كردهاند
در حقيقت مشت خود واكردهاند
او چو كوهي دشمنيها همچو باد
كي ز بادي كوهي از جايش فتاد
لُبّ دين شد از علومش منتشر
رفع هر عذري شد از هر معتذر
حبّ و بغض با ولي و با عدو
لبّ دين باشد بدون گفتگو
شد مقام شيعه از او آشكار
باشد آن در دين حق ركن چهار
شيعه مرهون علومش گشته است
شخص مستبصر به او دلبسته است
بيند او را مظهر لطف شما
ترجماني از شما در بين ما
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 181 *»
قريهاي از قريههاي ظاهره
آيهاي از آيههاي باهره
چون سپاس واسطه دستور شد
حق ز شكر واسطه مشكور شد
خواستم تا شكر نعمت آورم
بر حسودش نار نقمت آورم
ور نه حدّ من نباشد مدحتش
ذرّه بيجان كجا و رتبتش
او فروزان مهر چرخ دانش است
كز فروغش مهر ما را تابش است
آيت او وارث علمش بود
«كاظم» آن كه آيت حلمش بود
آيت كاظم «كريم» است و كريم
«باقر» است بعد از كريم بِنْابرَهيم
نيست پاياني براي اين سخن
گركه پاياني، بود در كار من
والسلام علي من اتبع الهدي
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 182 *»
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 184 *»
تحيّت و تهنيت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 185 *»
تحيّت و تهنيت
سلام اي سرزمين پاك احسا
سلام اي عنبرين خاك فرحزا
سلام اي كوچهها و خانههايش
سلام اي مؤمنان بيپناهش
سلام اي مرد و زن بر پير و برنا
سلام اي كودكان ناز و رعنا
سلام آشنايي از ره دور
سلامي در خور آن خانه نور
سلام اي پيرمرد سالخورده
سلام اي زين دين دلسپرده
سلام ما بر آن كاشانه تو
سلام ما به كوخ و خانه تو
سلام گرم اين دلهاي عاشق
سلام پر ز شور و شوق شائق
سلامي همره تبريك و شادي
سلامي همره مهر فؤادي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 186 *»
سلام اي نازنين نازپرور
سلام اي راستين رازپرور
سلام اي همسرش بانوي دوران
سلام اي پردهدار دار ايمان
سلام ما بر آن خاتون احسا
سلام ما بر آن ماه دلآرا
سلام ما بر آن دوران حملش
سلام ما بر آن فرخنده وضعش
سلام ما بر آن دامن بر آن شير
سلام ما بر آن دلداده پير
سلام ما بر آن مولود احسا
سلام ما بر آن نوزاد زيبا
سلام ما بر آن مهد حصيري
سلام ما بر آن رعناي شيري
سلام اي كودك زيباي طنّاز
سلام اي نازدار ناز و ممتاز
سلام اي غنچه نورُسته از بُن
سلام اي زيب و فرّ شاخ و گلبن
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 187 *»
سلام اي برگزيده فخر احسا
سلام اي شيرخواره پور والا
سلام اي زادگاهت سربسر نور
سلام اي مسقط الرأس تو محبور
سلام ما بر آن ميلاد مسعود
سلام ما بر آن ساعات محمود
سلام ما بر آن شادي بابا
سلام ما بر آن رخسار زيبا
سلام ما بر آن صبح فروزان
سلام ما بر آن خورشيد تابان
سلام ما بر آن نوري كه بابست
به باطن رحمت و ظاهر عذابست
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 188 *»
نسيم روانبخشي
از كرانهي لاهوت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 189 *»
نسيم روانبخشي
از كرانهي لاهوت
درون سينهات روحي نهفته
كه در خلوتگه جانانه خفته
سراسر روح تو لطف است و احساس
برون از ورطه ترديد و وسواس
تويي آيينهدار روي جانان
سرشته از زمين نور باران
گرفتي درسها در نور چيدن
بُدي در معرض حكمت وزيدن
شدي پرورده اندر دامن طور
كه بودت هم عصا و هم يد نور
چه خوش وقتي شدي از گلهداران
تو اي دلسوز جمع گوسفندان
چه خوش وقتي نمودي پاسداري
چه خوب داني تو راه گلهداري
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 190 *»
شد آن وقتي كه دلهاي رميده
ز تو يابد فروغ هر دو ديده
شوند آسوده از گرگان وحشي
پناهنده به خلوتگاه امني
يكي افتاده اندر كام دشمن
گرفتار بلاي عام دشمن
يكي مست شراب غفلت خود
يكي حيرتفزا بر حيرت خود
يكي محبوس زندان جهالت
يكي بنشسته از بيم رذالت
يكي غرقه به غرقاب ضلال است
يكي سرخوش ز اوهام وصال است
يكي در شب بپويد راه دوري
يكي نارد ز بيمش دل صبوري
به دور هم جدا از هم شب و روز
همه دارند به سينه زخم جانسوز
همه شب زندهدار آه و دردند
همه افسردهحال و دردمندند
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 191 *»
همه رم كرده از گرگ و سگ و خوك
همه آزرده از چنگال و از نوك
غزالان فراري در كُهُ و دشت
بسي تيهو فتاده بيسر و دست
از آنسو كوه و دشت و شهر و برزن
پر از گرگ و سگ و خوك قويتن
همه درندهخو باطن پليدند
همه دشمن همه با حق عنيدند
همه كافِر همه مُنكِر همه زور
همه از ديدن انوار حق كور
روانْمرده، به گور تن دفينند
خريدار هوي با نقد دينند
همه منكَرپسند و ضدّ معروف
نجسند سربسر هم ظرف و مظروف
همه سوداگران منكَراتند
عبيد خدمت لات و مَناتند
همه سرمست از جام غرورند
خمار باده نام و قصورند
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 192 *»
فروشند مي ز تاك جهل و غفلت
چو شبنامه بخوانند پر ز شهوت
همه خائن همه جاني دغلباز
همه نادان همه نااهل و ناساز
همه بوجهل و دشمن با حكيمان
همه دلال باطل دينفروشان
در اين وقتي كه بستان ديانت
شده فصل خزانش، ني صيانت
وزيده باد كفر و كبر و طغيان
ز بيدينان و دينسازان نادان
شدي پيدا ز مامي آمنهخوي
نهادي پاي مسعودت بدينسوي
تو نور و مادرت نور و پدر نور
مراتب در وجودت سربسر نور
تو نوري در دلت تابنده انوار
تويي آيينهدار لوح اسرار
شدي تا بر «حَراء» رتبتت بر
شنيدي «اقرأ» حق را به مضمر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 193 *»
شدي ثقل زمين اي آسماني
اَميني، وز تو ميآيد شباني
تو روحي و سراسر گفتهات روح
بُنَت روح و گُلت روح و برت روح
تو فخر كاملان و فخر ديني
تو از خاتم9 نشاني در زميني
همه دانند حياتي در دل توست
ز حق نور صفاتي در دل توست
از آن، ذات و صفاتت جمله كامل
به سرّ حق شدي زان رو تو واصل
تو گشتي قريه ظاهر ازين روي
مبارك قريه را باشي ره و سوي
تويي شبنم به روي پرپر گل
بدست خويش داري ساغر مُل
مي تسنيم ز خُمّ «مَنْ رَاني»
كه سرمست مِيَت باشد جهاني
منيري هم خود و هم موج نوري
تو اصل خويش را اعظم ظهوري
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 194 *»
نسيم نشئهاي از تاك توحيد
تو كولاكي ز كوهستان تفريد
تو مجنوني كه دلق خويش هشته
به ليلاي قِدَم دلداده گشته
تو مبعوثي ز فاران وجودت
پر از وحي خدايي تار و پودت
اميني و اميري سارباني
تويي سايه، تو بر سر سايباني
تويي گل عطر تو عطر خدايي
ز تو آيد شميم آشنايي
تويي محرم به خلوتگاه ديدار
ز ديدار تو حق آمد پديدار
تو هر غيب و شهودي را عياني
نهان غيبي و غيب نهاني
نشايد چون تو را عزلتنشيني
شدي ابر كرم بر هر زميني
چو از روي تو تابد آيت نور
به دوش تو برآمد رايت نور
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 195 *»
تويي احمد سمي مصطفايي9
تويي احمد شميم مرتضايي7
تويي احمد اَبَر خصم نواصب
كه غالب آمدي بر هرچه ناصب
زمين رشك سماء از مقدم توست
جهان برنا كه اينك همدم توست
نهال دين حق را مكتب تو
ورق بود و بَرَش هم مطلب تو
كه بيتو دين حق را ني بري بود
نه آيين خدا را هم فري بود
بشر بيمكتبت نوري ندارد
علاج و چاره كوري ندارد
تو آوردي براي شيعه فرهنگ
زده بر شيشهات دشمن بسي سنگ
تويي ويرانگر كل اباطيل
كلامت بر سر آنها ابابيل
تو ميزان زماني بيشك و ريب
ز درك ما نهان غيبي و در غيب
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 196 *»
تو برگ و ساز جمله بينوايان
پناه بيپناه و يار انسان
كماند روي زمين بهرت هوادار
هواخواهان تو خوارند بسيار
كه مستضعف نباشد جز مُريدت
ز حق خواهد بسي اجر مزيدت
تويي خوان كرم در سال قحطي
تو روشن تابشي از نيكبختي
تو درياي خِرَد، موّاجسازي
بر اوج آسمانها رخش تازي
تو انسان را همي بخشي تلاطم
تو آموزي بشرها را تكلّم
تو داري سينهاي برتر ز سينا
درون سينهات ناري چه رخشا
تو باشي دشمن هر بتپرستي
بت ذهني و يا بتهاي دستي
هراسان گشته از تو مردهخواران
گرفتي ره به روي جيرهخواران
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 197 *»
اسيران را ز زندانهاي طاغوت
رهايي دادهاي تا وادي حوت([16])
گشودي كُندِ پا زنجيرِ گردن
نمودي شاهراه بر مرد و بر زن
سرشته حق تو را بهر هدايت
گِلت را برگرفته از درايت
مُخَمَّر گشتهاي از خاك نوري
گلاب معرفت شهد حضوري
تويي شوريده و شوريدهپرور
پيمبرگونهاي اي سروِ سرور
تويي دلدادگان را نور محفل
تويي سرگشتگان را راه و منزل
تو دادي بال و پر پروانهها را
تو دادي روشني كاشانهها را
زُدودي زنگها زائينه دل
برآوردي تو گُل از لُجّه گِل
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 198 *»
تمناهاي عاشقانه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 199 *»
تمناهاي عاشقانه
خوشا از باغ سرسبز تو چيدن
به زير سايه مهرت چميدن
خوشا آنكه فزايد حيرت از تو
خوشا آنكه بجويد همّت از تو
چه خوش يك لحظه در ياد تو بودن
ز يادت نور عقل و دين فزودن
كلامت همچو ابري پر ز باران
نسيمش گوئيا باد بهاران
خوشا با چشم دل روي تو ديدن
به دنبالت به پاي دل دويدن
خوش آن گوشي كه آواز تو بشنيد
خوشا آنكه تو را با چشم دل ديد
خوشا آن دل كه همراز تو باشد
هماهنگ و همآواز تو باشد
خوشا آن سر كه بر پاي تو افتد
به ياد تو به بالينش نخسبد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 200 *»
خوش آن دستي كه گيرد دامن تو
بچيند ياسمن از گلشن تو
خوش آن آيينه چشمي كه گرديد
پر از تصوير آن چهر چو خورشيد
خوشا شهري كه بوده سرزمينت
خوشا ايلي كه گشته همنشينت
خوش آن دلها كه مهرت را خريدند
بجز عشقت ز هرچه دل بريدند
خوش آن سينه كه اندوه تو دارد
چو گنجي نقد انبوه تو دارد
خوشا يك لحظهاي تابيدن تو
تو خورشيدي نه ممكن ديدن تو
چه خوش آنكه شود آيينه دلها
در آن آيينهها باشي هويدا
خوش آنكه ديده بر رويت گشايد
شود حيران و بر حيرت فزايد
خوش آن آهي كه خيزد در غم تو
خوش آن اشكي كه ريزد در غم تو
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 201 *»
خوشا ناليدن شبهاي هجرت
خوشا خنديدن ايام وصلت
خوش آن خلوت كه باشي جلوت آن
خوش آن جلوت كه باشي خلوت آن
خوش آن شبها كه صبح گردد بيادت
خوش آن يادي كه سازد محو و ماتت
خوش آن خوابي كه رؤيايش تو باشي
خوش آن رؤيا كه تعبيرش تو باشي
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 202 *»
گفتگويي با آشنا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 203 *»
گفتگويي با آشنا
سرشته حق ز عشق تو گِل ما
زده مُهر ولايت بر دل ما
شديم گم در تو مقصد شد هويدا
چو بودي بينشان دادي نشانها
تويي آن آشنا در شهر غربت
انيس و مونسي در كنج عزلت
پيامت همچو روح در جسم و تن بود
نسيم جانفزايي از وطن بود
حقيقت را تو رمزي پاي تا سر
طريقت را رَهي با روح و پيكر
شريعت را تو گويا مو به مويش
امامي، قدوهاي، داعي به سويش
تو خورشيدي كه بر ذرّات عالم
فشاندي گرمي و نوري ز خاتم9
تو غُصن رُستهاي از دوحه قدس
تويي يك نسخه از سرلوحه قدس
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 204 *»
تو را گلبُن ز لاهوت رُسته آمد
از آن، در محبس تن خسته آمد
تو زيباتر اثر از نور ذاتي
كه را انكار اين بهتر صفاتي
كتاب ذات تو يكسر تمامي
حروف نوري و نوري كلامي
از آن ظلمت زدايي، كار و بارت
بغير روشنايي ني شعارت
تبارك، بر تنت كو گشته قالب
براي آن روان پاك و جالب
خط و ابرو و خالت نكتهها بود
نِكاتي در نِقاطي گفتهها بود
نقاطي روشن و خوانا، هويدا
نِكاتي دلپذير و پُر ز معني
نگاه شوخ تو گيرد دل و جان
بشويد زنگ دلها را چه آسان
تويي آيينه رخسار احمد9
تويي يك جلوه از آن ذات سرمد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 205 *»
پيام نور آن پاكيزه ذاتي
ثنايي در خور ذات و صفاتي
صفاتت آيت اسرار ذات است
كمالاتت نمودي از صفات است
رهت راه سعادت بيشك و ريب
صراط ظاهر آمد از ره غيب
خوشا آنكه تو باشي فكر و ذكرش
دلش مشتاق تو ياد تو فكرش
كند ياد تو هر شب در نمازش
شوي تو گرمي راز و نيازش
ميان دود غم با شعله آه
ببيند در خيالش آن رخ ماه
خوشا آنكه شود غرق خوشيها
ز مهر تو در اين دنيا و عقبي
خوشا مهر و غمت در دل فشردن
ازين دار فنا سوغات بردن
خوشا آن تربت پاك مدينه
كه دارد همچو تو خاك مدينه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 206 *»
كنار چار تن حجت غنودي
ز فضل طينت ايشان چو بودي
خوشا بوسيدن آن تربت پاك
خوش آنكه، روي خود سايد بر آن خاك
خوش آن وقتي كه ديده دُر فشاند
زيارتنامهات زائر بخواند
خوشا وقت سحر با شب نوازان
كنار مرقدت اُفتان و خيزان
ز ديده شبنم حسرت فشاندن
ز سوز دل زيارتنامه خواندن
بس ارزنده بود هر قطره اشك
برابر كي شود با دولت اشك
چو دارد گريه با دل راه پيوند
زند دل همره هر قطره لبخند
خوش آن مرغ دلي باشد گرفتار
به دام خط و خال چون تو دلدار
تو خود بودي گرفتارِ يكي دام
ز خط و خال نوخطي دلآرام
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 207 *»
بود از نوخطان نسل طه9
بود او زاده خورشيد بطحا
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 208 *»
پگاه وصل و پسين هجر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 209 *»
پگاه وصل و پسين هجر
به قلب پاك و هر آه تو سوگند
به نور روي چون ماه تو سوگند
كه ما مفتون آن رخسار ماهيم
اگرچه روسيه غرق گناهيم
ولي در اين شب غيبت جمالت
شدي روشنگر از فرط كمالت
تو دادي نور و گرما بر تن ما
فشاندي گل بسي بر دامن ما
به جسم خسته ما جان دميدي
به فرياد گرفتاران رسيدي
به كام تشنه ما آب دادي
شرابي از مي بس ناب دادي
تو پاشيدي به روي ما همه نور
چه نوري برتر از نور كُهِ طور
تو چيدي لالهها از وادي ما
درآوردي ز معدنها طلاها
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 210 *»
زدي بر گونه انگورمان جوش
سرودي پردهها در پرده گوش
زمستانها بهار از تابش تو
گياهان سبز و تر از بارش تو
نميخشكد دگر اين سبزهزارت
نميگردد دگر دَي، اين بهارت
شقايقزار تو سرسبز و خرّم
نمونه باشد آن در كلّ عالم
نشانيدي تو بر پرهاي طاوس
رهانيدي ز وحشتهاي كابوس
هر آنكس را كه همراز تو گرديد
بسان سايه دمساز تو گرديد
دگر او را نباشد زخم چيدن
هزاران حيله و تزوير ديدن
نبيند رنگ سبز و سرخ و زردي
نه گرمي بيند او ني هم كه سردي
نيابد در وجود خويش فاقه
نه فقدان، ني جنوني، ني اِفاقه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 211 *»
نه درمان و نه درد و ني مشقت
نه حرمان و بلا و رنج و زحمت
برافروزي در او آتش ز غيبش
نمايي رامِ عقلش نفس سركش
بسازي در وجودش لالهزاري
بر آن شبنم ز الطافت بباري
تو جغدستان سوت و كور او را
نمايي از عبورت رشك سينا
جُذام غربتش را همچو عيسي
شفابخشي به مسحي بر سر و پا
بري منزل به منزل سوي مقصود
زني آتش به جانش تا شود دود
چو شد دودي ز تو آتش بگيرد
كجا ديگر ره پيشش بگيرد
خوشا آنكه تو باشي روبرويش
بود با روي تو او گفتگويش
چو آيينه بگويي نقص و عيبش
كشاني همچو سايه سوي غيبش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 212 *»
خوشا همچون شقايق داغ بودن
به يادت در حريم باغ بودن
چه خوش تنهايي و شبخيزي تو
چه زيبا شور يارانگيزي تو
چه سوزان زاريت وقت نمازت
نماز سربسر سوز و گدازت
ز خاك سرخرويان آمدي تو
شقايقگونه شادان آمدي تو
تعاليمت كند ويرانه آباد
كَنَد از بيخ و بُن بنياد بيداد
هزاران گفتهها در يك نگاهت
سكوت نكتهها همراه آهت
تب داغ تكلّم در لبانت
گل بشكفته معني بيانت
بسي گل رُسته از آن گلبن لب
شكفته غنچهها در دامن شب
بسان بلبلي در باغ و گلشن
سرودي نغمههاي شورافكن
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 213 *»
وليكن اين بشر گويا بخوابست
كه هر نقشي زني نقش بر آبست
رفيقان دستهدسته گرم كارند
همه بيگانه از هم بركنارند
تو هم گلچين و هم بلبل شكاري
تو هم گلكار و هم بلبل گذاري
فضاي حق ز يمنت لالهزار است
هميشه شبنم لطفت بكار است
غزلسازان عشقت در بهارند
براي روي تو آيينه دارند
همه خندان ز گلهاي بهارت
همه دلبسته آيينهزارت
همه خواهان گلهاي تو يكسر
همه دلدادگان آن بُن و بَر
نمودي شمع و گل پروانه را جمع
نمودي اشك و شب را همدم شمع
نگر سوز و تب پروانههايت
نگر اشك شب ديوانههايت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 214 *»
ببين شمع فروزان بپا را
ببين تر گونهها و ديدهها را
ببين بر تن گريبان چاك كردند
ببين چهره نثار خاك كردند
شكاف سينه گلهاي خونين
تنِ لرزانِ سنبلهاي خود، بين
ز هجرت داغدار بنگر تو لاله
خروشان از فراقت رعد و ژاله
يكي زخمش به دل تن در تب و تاب
يكي از سوز آهش ني خور و خواب
ميان خارها گلها گرفتار
پر نازك كجا و تيغ پردار
شقايقها همه خونين و پرپر
وزد گاهي بر آنها باد صرصر
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 215 *»
سرود اندوه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 216 *»
سرود اندوه
سرود بلبلان در شاخساران
به خاطر آورد يادش به دوران
بخوان بلبل كه سوزاني دل و جان
بخوان بلبل به آهنگ خروشان
بخوان بلبل كه ياران دل دونيمند
به ياد آن بهاران بس غمينند
بگو از گلشن و ايام شادي
بكن از باغبان هر دم تو يادي
تو ديدي دشت و صحرا پر ز لاله
تو ديدي شادي گل را ز ژاله
بگو نور حقيقت تا كه تابيد
چگونه شد خجل تابنده خورشيد
تو ديدي جلوه سرّ حقيقت
نمايان در تجلي شد محبّت
تو ديدي قُدوهاي كامل به چشمت
تو ديدي حاصل و مقصد ز خلقت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 217 *»
زمين غرق سرور و شادماني
هوا تازه ز باد زندگاني
سراسر عرصه گيتي سحر بود
ز شبنم همچو گلها خيس و تر بود
جهان را شد ز نو دور بهاري
چو دور دوّم دين گشت جاري
دوباره شد ز دور دين بهاران
تمام لالهها در زير باران
بگو بلبل تو مطلب را بيان كن
بگو ما را به لطفت ميهمان كن
بگو از آن شقايقهاي لرزان
از آن مستان عشق و محو و حيران
بگو از ماجراي شيخ احسا
بگو از آن غريب شهر دنيا
بگو ناخوانده مهمان غريبي
چرا آمد چنين مرد عجيبي
چرا آمد ميان خار زاران
كه تا گردد اسير زَهر خاران
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 218 *»
مگر او گل نبود و دشمنش خار
كجا با خار گل دارد سر و كار
چرا آمد چو ابري در بهاره
چرا باريد او بر سنگ خاره
بگو از شرح حال آن گل ما
بزن آتش ز گفتن بر دل ما
بگو تا آنكه سوزي سينهها را
بگو قدري ز جور و كينهها را
بگو با ما تو از احوال آنان
كه بودند تشنه آن آب باران
همه در انتظار آب بودند
خمار باده بس ناب بودند
همه مضطر همه در ورطه درد
همه تنها همه بيكس همه فرد
همه در شب ولي شام غريبان
لگدمال سم اسب لئيمان
كنار هر تني زينب ستاده
به روي هر يكي اشكش فتاده
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 219 *»
بگو بلبل ز حال زار آنها
ز زخم پيكر و پيكار آنها
بشو تو ترجمان آن عزيزان
بگو از حالشان با جمله ياران
بگو از تشنگان نينوايي
از آن زخميتنان بينوايي
همه گلهاي خونين حسيني
اسير دست شمري و لعيني
كنار شط و دجله تشنه بودند
برهنهتن، زنان بيپرده بودند
زمين گلگون ز خون نوجوانان
فضا تيره ز گَردِ اسب دونان
همهجا رعد و برق نيزه و تير
رگ نازك دم تيزي ز شمشير
همهجا شيهه اسب ستمگر
همهجا سايه خونخوار كافر
كجا اين نينوا اي بلبل ما
بلاهايش كجا و آن بلاها
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 220 *»
امام عسكري7 فخرُ الْعساكِر
ز جدش جعفر7 خيرُ الجَعافِر
بيان كرده در اين مطلب حديثي
كه دارد آن مضامين عجيبي
در آن فرمايش پُربارِ معني
چنين فرمايد آن مولاي والا
زيان عالمان سوء و ناصب
تبهكاران ظاهرساز و غاصب
بر اين مستضعفان دوستانم
بر اين سادهدلان بيكسانم
بود بدتر ز جور و كين اعدا
كه گشتند مجتمع از شهر و صحرا
براي ريختن خون عزيزان
در آن دشت بلا با كام عطشان
گرفتند جان و مال تشنگان را
عوض داده خدا جنّت به آنها
ولي اين ناصبي گيرد از ايشان
يقينِ ديني و تسليم و ايمان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 221 *»
مگر يكسان بود؟ شوريده ما
بلاها در دل و در ديده ما؟
بلاي نينوا رنگ دگر داشت
كه بر مال و تن آنها اثر داشت
بلاي اين خسان حدي ندارد
كه بر دين بشر تأثير دارد
مبادا اين بلا در ما بگيرد
كه از آن روح ايماني بميرد
خدايا از تو داريم اين تمنّا
كني اِمداد ما در اين بلاها
اگر گردد فروزان نار فتنه
بگيرد رونقي در كار فتنه
خدا از رحمتش سازد فراهم
پناهگاه حصيني را به عالم
نگه دارد ضعيفان را به فضلش
نبندد راه ايمان را ز عدلش
سلام ما بر آن حصن حصينش
سلام ما بر آن عدل مكينش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 222 *»
سلام ما بر آن خورشيد تابان
سلام ما بر آن ابر بهاران
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 223 *»
گذشتهها در
آيينهي شعر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 224 *»
گذشتهها در آيينهي شعر
دو قرن پيش دنيا جلوهاي داشت
از آن جلوه نشاط تازهاي داشت
سراسر بوي شبنم بود و شبنم
زمين شاداب بود و سبز و خرم
فضا تازهتر از وقت سحر بود
چه زيبا سربسر دشت و گذر بود
چمنزار جهان رنگي دگر داشت
بهاري آتشين كوه و كمر داشت
ميان باغها جشني بپا بود
سرود بلبل و مرغِ هوا بود
همه شادان همه خندان همه مست
همه چرخان همه رقصان همه جست
همهجا گفتگو بود از تكامل
سخن از لاله بود و بلبل و گل
همه در خود كمال تازه ديده
عناياتي برون زاندازه ديده
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 225 *»
سحر گرديده بود شام شُباطي([17])
هوا روشن ز خاور چُون قُباطي([18])
كشيدي بر فلك رايت ز احسان
سحاب ذرّهپرور چون كريمان
نمودي خلعت سبز و گلي را
بر اندام گل و بر برگ نعنا
همه آزادگان مسرور بودند
سرافراز از شه محبور بودند
تواضع راه و رسم خوشدلان بود
صفا آيين آن آزادگان بود
همه فرزانگان مُلك ايمان
همه دلدادگان باغ عرفان
همه از رستگاران صالح و بَرّ
همه تاج تكرّم هشته بر سر
همه خوشسيرت و خوشرو و خوشخو
همه خوشطينت و دلخواه و نيكو
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 226 *»
سحر بود و نسيمش جانفزا بود
پر از بوي گل و شبنم هوا بود
نسيم صبحگاهي همچو مستان
به اندام چمن در باغ پيچان
به گيسوي چمنها شانه ميزد
ز لعل گل بسي پيمانه ميزد
همه مست و همه شوخ و همه شاد
همه عاشق همه معشوق همه ياد
همه ساغر همه پيمانه و مي
همه شاهد همه نغمه همه ني
همه برگشته از ييلاق عُزلت
همه از نو نموده ساز و عشرت
همه گويي ز نو آغاز گشته
درِ رحمت دوباره باز گشته
زمين گُل، آسمان گُل، كهكشان گُل
كمر گُل، كوه گُل، دشت و زمان گُل
همهجا سبزه و گلدار و گلزار
شميم جانفزاي يار و دلدار
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 227 *»
همه سرمست بوي يار بودند
همه مستغرق ديدار بودند
همه سايهنشين ظلّ رحمت
نشسته در كنار خوان نعمت
هماي قاف عزّت سايهافكن
در آسايش دل و فكر و دگر تن
درختان را نسيم، خوش ناز ميكرد
ميان شاخهها آواز ميكرد
گل و گلبن سراسر ناز بودند
كنار هم بهم دمساز بودند
ز عطر گل همه سرمست و شاداب
همه روشنتر از مهتاب و از آب
همه در بستر گل كرده منزل
گرفته نور خور در سينه و دل
دل ياران همه از تابشش گرم
همه از بارش باران تر و نرم
همه در باغ جانان آرميده
همه پروانهسان بر گل چميده
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 228 *»
چو بلبل در سحر با گل خروشان
چو پروانه به شب با جمع ياران
همه دلدادگانِ چشم و ابرو
همه پابسته خمهاي گيسو
گرفتار خط و خال فريبا
رخ و موي و قد موزون و رعنا
زمين يكسر چمن اندر چمن بود
گل و نسرين و سنبل ياسمن بود
همه سبزه همه لاله همه بيد
درخت نارون تا چشم ميديد
قناري بلبل و مرغ هوايي
به روي شاخهها نغمهسرايي
جهان سرتاسرش باغ اِشارات
به هرجا نكتهاي دادي بشارات
گُل تشبيه و برگ استعاره
پُر از رمز و نِكات پاره پاره
خروشي دلنشين در سينهها بود
بلوغي در همه انديشهها بود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 229 *»
نبوغي آتشين در مغز سرها
فروغي راستين در ديده پيدا
همه درگير بوسه با لب گل
همه در شب گرفتار تب مُل
همه مستان ز شبها ميگذشتند
تبسم بر دو لبها ميگذشتند
وفاداري همه آيينشان بود
صفا، كيش و محبت دينشان بود
مثال آينه دلها همه صاف
همه صافي همه فارغ ز هر لاف
ز هر فكري هزاران فكر پيدا
ز هر ديدي هزار انديشه گويا
ز هر حسّي ظهور حسّ ديگر
ز هر دركي نمايان درك بهتر
گل هر گلبني عطري دگر داشت
كنارش بلبلي شوريدهسر داشت
خزيده در درون زاغه خويش
همه ارباب كبر و شك و تشويش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 230 *»
همه اندوهگين از تابش نور
همه از ديدن خورشيد مهجور
بُتاني اَخرس و اَبكم ز اندوه
خداياني نشسته بر سر كوه
تو گويي پور آزر در كمين است
كه در دستش تبر از راه كين است
و يا موسي گرفته بهر فرعون
عصا در دست خود بيياور و عون
و يا عيسي دميده روح تازه
كه كاهنها همه در رنج و يازه([19])
ميان خانهها افسانه گل
به روي شانهها پروانه بلبل
همه بر بال عنقاء تفكّر
همه بر قلّه كوه تصوّر
نگاههاي همه سرشار خلسه
همه مشتاق شرح و بسط قصّه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 231 *»
بدنها چون شقايق پر حرارت
نه در كام كسي ديگر مرارت
همه سرگرم گرماي شقايق
همه بازيگر رمز دقايق
همه شبخيز و در راز و مناجات
به درگاه خدا آورده حاجات
همه شبنمصفت در جوشش خود
ز رحمت برگرفته پوشش خود
ميان بسترِ قرب آرميده
ز دوران جداييها رميده
در آغوش نوازش خفته راحت
ز وصل و لذّتش دارد حكايت
همه در روز و شب در دامن گل
ميان شبنم و گلزار و سنبل
كسي دور از گل و سنبل نبودي
كسي بيگانه با بلبل نبودي
كسي ترسان نبود از سايه خود
نه كس دشمن بُدي با دايه خود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 232 *»
تجلّيگاه حكمت بُد تكلّم
به لبها نقش ميبستي تبسّم
چو حكمت در تبسّم رنگ ميشد
معاني وه، چه همآهنگ ميشد
گل سرخ مفاهيم و معاني
نشستي بر لب و در لفظ فاني
شميم يوسف از پيراهن او
مشام جان معطّر كرد و خوشبو
چو يعقوب نبي گرديد بينا
هر آن چشمي كه مرمود بود و اعمي
همه از جرعه ديدار سرمست
همه پيمانه لبريز در دست
شب و خواب همه سرشار رؤيا
همه ني بر لب و در دشت و صحرا
كسي روز و شبش را طي نميكرد
به عصيان و هوسبازي نميكرد
سوار اسب طغيانش نميشد
اسير روح عصيانش نميشد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 233 *»
كسي راه تبهكاري نميرفت
به زير بار هر خواري نميرفت
چو سينا هر طرف نور تجلّي
به هرجا سينهاي طور تجلّي
دگر تأييد حكم «لن تراني»
شدي منسوخ از «سبع المثاني»
ز نزديك و ز دور و راه و بيراه
شنيدي گوش دل «اني انا اللّه»
نسيم جانفزاي «من رءاني»
وزيد از جانب طور معاني
حقيقت آشكارا رخ گشودي
ميان بسترِ دلها غنودي
شدي بينا دو چشم جان هركس
منور جان و تن ز ايمان هركس
حقيقت خود بيان حال ميكرد
نه با حرف و كلام و قال ميكرد
برون از پرده شد چهر حقيقت
به هرجا جلوهگر مهر حقيقت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 234 *»
ميان سينهها هر دل چه زيبا
چو مرغي با پر رنگين و شهبا
به سر بودش هواي اوج عرفان
برآرد پر بسوي برج كيوان
پرد اطراف عرش حضرت حق
ببيند جلوه آن ذات مطلق
نشيند بر سرير عزّت «هو»
سرايد نغمههاي شور و دلجو
بنوشد مي ز ميناي محبت
نمايد تازه پيمان مودّت
بچرخد از سر مستي كه خوابش
برد از گرمي جام شرابش
ميان بزم گل هركس سري داشت
در ايوان طلايي منظري داشت
همه در باغ دل گلكار بودند
همه دلداده دلدار بودند
ز نذر گل بسي حاجت روا بود
به باغ گل همه ذكر خدا بود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 235 *»
كسي خسته ز كِشتِ گل نميشد
كسي نشئه بغير از مُل نميشد
ز بوي گل مشام جان معطّر
ز شبنم جلگهها يكسر همه تر
ز بوي دلنشين شبنم شب
همه مست و ز مي در آتش تب
ميان بركهها گلهاي شاداب
همه لبخندزنان آماده خواب
همه مشتاق ديدار قناري
همه دلبسته آيينه كاري
سكوت سايهها آواز ميخواند
كسي در سايهها ديگر نميماند
سواران ميشدند از سايهها دور
همه در رحمت حق گشته مغمور
همه از رمز رندان جمله آگاه
همه راهي به سوي هاله ماه
همه در مرتع سرسبز عرفان
همه آگه ز اسرار نديمان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 236 *»
چو بره در كنار مادر خويش
شده آسوده از هرگونه تشويش
خلاصه مقصد و مطلوب هركس
شدي پيدا چه در پيش و چه از پس
نه كس سرگشته و از نور محروم
نه از ره مانده زاري و مغموم
كسي را جستجو، كي بود از نور
كه خود پيدا بُد از نزديك و از دور
حقيقت آن چنان بود آفتابي
كه كس را ني سؤال و ني جوابي
همه در حج باطن در تك و تاز
براي ديدن كعبه به پرواز
همه داراي زادي بس فراوان
همه مُحْرم به اِحرام دل و جان
همه لبّيْك بر لب دل مهيا
همه پاكيزه تن، باطن مصفّا
همه دلدادگان كعبه عشق
همه شوريدگان كعبه عشق
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 237 *»
نه پروايي كسي را از ره دور
نه از سختي راه و شام بينور
دلي پر مهر و صافي داشت هركس
به همره نور كافي داشت هركس
چه گويم زان زمان و زان شكوهش؟
زبان عاجز بود از گفتگويش
ز يمن «پير احساء» بود، ميدان
هرآنچه شد بيانِ آن به ديوان
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 238 *»
تأسف در اشك شعر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 239 *»
تأسف در اشك شعر
ولي افسوس آن شور بهاري
مبدّل شد به سوز و ساز خواري
بهار و ياسمن رفت و گُل و مُل
چمن خالي شد از آواز بلبل
خزان جاي بهار آمد به گلزار
به جاي گل سراسر خار در خار
دگر بلبل ندارد نغمه شور
نباشد بر در و دشت پرتو نور
اميد از سينهها پرواز كرده
جفا بر روي ما، در باز كرده
شده گسترده بر هرجا و هركس
عبور سايهها چون زاغ و كركس
ز ياد ما شده آن دوره نور
همه گرديدهايم بيمار و شبكور
حقوق رهبران از ياد رفته
تلاش سروران بر باد رفته
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 240 *»
همه در قبر تن گويي كه مردار
همه در خواب غفلت گرچه بيدار
همه محكوم حكم نفس و شيطان
همه محبوس در زندان طغيان
همه مصلوب بر دار خيالات
همه بسته به زنجير خرافات
اسير حبّ دنيا مرد و هم زن
چه سنگين بر سر ما بار اين تن
تو گويي قرص خاور گشته كمسو
كه ديگر هجرتي نيست از پرستو
چرا خورشيد ندارد آن حرارت
چرا آيينه را گُم شد حكايت
كجا شد آن همه شادي و لبخند
كجا شد آن شكرخايي و آن قند
چرا دلها دگر شادي ندارد
ميان سينه آزادي ندارد
ز راه و رسم عشق بيگانه گشته
چرا مأنوس با ويرانه گشته
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 241 *»
چرا ديگر كسي را نيست هجرت
چرا خفته همه در كنج غفلت
شده ويرانه از چه جاي بلبل
چرا بشكسته بال و پاي بلبل
ز ويرانه به ويرانه خرامد
ز درد و غم چكامه ميسرايد
ز دامي پس به دام ديگر افتد
گهي با سر، ز پا گاهي درافتد
دگر دلها ندارد شوق ديدار
گرفتار زن و فرزند و بازار
ز بزم عاشقان، ديگر گريزد
ندارد دلخوشي زان ميستيزد
كند نفرت ز ديدار شقايق
تو گويي پاره شد ديگر علائق
نباشد تشنه جام شهادت
ندارد اشتياقي در درايت
همه بدخواه هم از بدگماني
همه بدگوي هم با بيزباني
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 242 *»
گناه لادَن و سوسن چه باشد
كه روي سينه و دامن نباشد
به زير پا شود پرپر بسي خوار
نه فرقي باشدش با پُشته خار
مگر مردم دگر لادَن ندانند
مگر مردم دگر دامن ندارند
چرا نايي لبش از ني جدا شد
كه ني از نالهها نَك بيصدا شد
نه ني نالد نه نايي را صدايي
نه راعي، ني گله، ني روستايي
نه گلزار و دگر ني لالهزاري
نه هم لوليوَشي اندر كناري
چرا دارد بشر از نور انكار
شده خدمتگزار اين شب تار
به پاي سايهها سر ميگذارد
حديث خاوران باور ندارد
كند تكرار شبنامه شب و روز
ندارد فكرتِ انديشهافروز
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 243 *»
ندارد كس دگر آيينه در دست
نه كس از تابش خورشيد گرم است
تو گويي خور دگر گرما ندارد
پيامي همرهش گويا ندارد
همه آيينهها پُر گَرد و زنگ است
فروغ آفتاب كمسو و رنگ است
همه اُفتاده درد و غم و تب
همه پژمرده از بيخوابي شب
نه كس باشد دگر دلبسته با نور
همه خو كرده با ظلمت چو شبكور
همه بيدل همه بيگانه با دل
نه سعي و همّتي ني بُرده حاصل
نه گل ني گلبن و ني گلسِتاني
نه دلداري نه هم يك دلستاني
دگر خواب كسي رؤيا ندارد
چرا رؤيا دگر معني ندارد
نه عارف ني خبر از راز عرفان
نه تذييلي دگر بر رمز قرآن
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 244 *»
نياز نيمهشب در خانهاي نيست
ميان ماهتاب سجادهاي نيست
نه آواز خوشي همراه ترتيل
نه اشك ديدهاي با حرف تنزيل
همه بيگانه با هم غرق عُزلت
نه ديداري بود با قصد قربت
همه آيينه خود را شكسته
همه در گوشه غُربت نشسته
ز خود گشته فراري پير و برنا
كند انديشه از امروز و فردا
همه ظلمتزده دور از حقيقت
چو كرمي در لجنزار طبيعت
به سوي حق ندارد كس دگر رو
ز پابندي اينجا، آمده بو
نپويد يك قدم در وادي حق
طبيعت باشدش معبود مطلق
نمييابي نسيم عشق و مهري
نميبيني تو سوز درد هجري
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 245 *»
نه در فكرت وزد طوفاني از «لا»
نه دلها غوطهور در بحر «الاّ»
همه دريانوردِ بحر شهوت
گرفتار و اسير موج غفلت
نه بال و ني پر و ني شوق پرواز
نه حسرت در دلي ني ديده باز
نه كس خسته ز دام و دانه خويش
نه از فردا كسي را هست تشويش
همي خو كرده با اين دام و دانه
نپردازد به جز بازار و خانه
نميباشد كسي از اهل تمكين
هر آن كس را كه بيني غرق تلوين
اگر آرامشي، باشد ز غفلت
اگر آيينهاي، پُر گَرد حسرت
قناعت كردهاند بر تابش شمع
در اين ظلمتكده از فرد و از جمع
ز خورشيد جهانافروز تابان
از آن گنجينه موّاج و جوشان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 246 *»
نبيني ديدهاي تر از سر شوق
نباشد در دلي نوري ز مافوق
كسي را ناله هجران نباشد
سرشك ديده بر دامان نباشد
نبينند يكدگر را همچو كوران
نجويند بهر درد خويش درمان
نباشد در ميان درس محبّت
ندارد نامه خوان درس محبّت
نه استادي نه تلميذي نه مَدرَس
روان كس نباشد، از چه اين درس
شده درسش ملامتزاي مردم
شده بيگانه با نجواي مردم
طبايع را نه ميلي با شقايق
ز فطرت كردهاند قطع علايق
نه اُنسي با گل و با گلبن و مُل
نه شوقي سوي برگ و ساقه و گل
دلي ديگر ندارد ميل بستان
نه با ني همدمي اندر نيستان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 247 *»
نه كس را فرصت بوييدن گل
نه گوشي راغب آواز بلبل
همه غرق هوسها پير و هم شاب
غريق لجه اين كهنه گرداب
همه خسته ز مهر و اُلفت و خير
همه بسته به روي خود در از غير
همه از زيور و زر مست و شاداب
چو اُشتر پنبهدانه بيند او خواب
گرفتار خيالاتند و رنگند
همه عاري ز نام و غرق ننگند
نه كس را باده حيرت فزايي
نه خلوت ني سَهَر ني همنوايي
اگر هم بادهاي بيرنگ حيرت
اگر سجادهاي بيآه و حسرت
نبارد ابر رحمت بر سر كس
نريزد گُل كسي بر بستر كس
نه عطر جانفزايي از گل مهر
شكوفا، ني گلي از گلبن خير
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 248 *»
نباشد بر جبيني نور عرفان
نه بر كوه صفا يك پير نالان
نه از اندوه هجران آه و ناله
نه باده ني خم و ني هم پياله
گلي گر بشكفد بويي ندارد
كسي هم جانبش رويي ندارد
گل بيرنگ و بو را نيست ارزش
ندارد خور بر آن بيمايه تابش
اسير گلبن و گلدان خويش است
نه جايش دامن و فرق و نه پيش است
نبيند چونكه بلبل بزم گل را
كجا منزل گزيند يا كه مَأوا
بميرد گر كه بلبل زين بلايش
چه سازد بينوا، باشد روايش
كسي را نيست در سينه خروشي
نه در سر شور و در دل هم نه جوشي
نه همرنگ گل است رنگ لب و رو
نه نوشد كس دگر از جام مينو
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 249 *»
جوانان را نباشد جوشش گُل
نه پيران را سر ديدار سنبل
ندارد كس سر آيينهداري
نباشد مهربان كس با نگاري
همه رنجيده از ديدار دلبر
نباشد كس پي آثار دلبر
ندارد خندهها رنگ وفايي
ندارد برگ گل آب و صفايي
هزاران گل ندارد بوي يك گل
هرآنچه گلبن است خالي ز بلبل
نباشد روي گلها شبنم شب
نه بر اندام گلبن آتش تب
بود هركس به تنهايي كتابي
كه ناخوانا حروف و هر خطابي
هزاران مسأله در هر خط آن
مُعَمّاوَش، جوابش رمز و پنهان
نميخواند كسي در دفتر خود
حروف ذات خود از پيكر خود
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 250 *»
نباشد درد انسان را دوايي
نه بهر درد بيدرمان شفايي
نه داروخانهاي از بهر اين درد
نه از بهر طبابت يك نفر مرد
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 251 *»
به سوي وادي نور
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 252 *»
به سوي وادي نور
چرا خوابيم چرا از جا نخيزيم
چرا ما زندگي از سر نگيريم
بيا تا سوي آن سامان خراميم
بيا تا آنچه هست آنجا بيابيم
كنيم گردش در آن ييلاق پر گل
بچينيم لاله و گل، برگ سنبل
شفق آنجا به رنگ ارغواني است
زمينش سرزمين زعفراني است
در آنجا آسماني پر ز اختر
نبيند ديده جز انوار خاور
در آنجا هر گلي را ديده بيند
شود خيره گل ديگر نبيند
فصولش سربهسر فصل بهار است
جواني و نشاطش برقرار است
مسيري با صفا باشد در اين راه
هزاران گله با چوپان و خرگاه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 253 *»
نباشد غربت و تنهايي و درد
نه دوري ني هواي تاري و سرد
نه شيب و ني فراز و ني چپاول
نه ژاندار و نه سرباز و قراول
نه ديري و نه زود و ني تأخّر
نه فرياد و تعلّل ني تأثّر
در آنجا هر صدايي شوخ و شنگ است
هر آوازي طربزا و قشنگ است
در آنجا آينه كاري زياد است
خودي بيني بسي كار كساد است
درختان را نباشد خشكسالي
هميشه پُر ز بَر گرچه نهالي
فضايش پر ز عطر گل به هر سو
ز شبنم هر گلي شاداب و خوشبو
هوايش دلنشين، مِشك تتاري
زمينش همچو ديبا، آب جاري
ميان خانهها آيينه بند است
ز شيريني سخنها همچو قند است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 254 *»
بود خورشيد نمايان، ني غباري
بود ايمان چو عطري هر گذاري
در آنجا گفتگو باشد ز ايمان
در آنجا آبرو باشد ز ايمان
در آنجا معرفت تقسيم گردد
نظام بندگي تنظيم گردد
درخشان خاورش در آسمانش
به دامان سپهرش اخترانش
در آنجا مرد و زن صحرانشينند
همه سادهمنش در فكر دينند
به هركس رو كني لبخند بيني
همه شهد و شكر يا قند بيني
همه هردم ترانه ميسرايند
ز ديدار شبانه جمله آيند
اگر آيي سوي آن وادي نور
شوي نزديك آن ني از ره دور
بداني گر كه عطري هست آنجاست
اگر شهدي بود در دست، آنجاست
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 255 *»
ببيني قطرهاي زان عطر مينو
بود بهتر ازين گلهاي خوشبو
ببيني اهل آن را جمله انسان
همه عبد و مطيع حي سبحان
همه آيينه پوشند در شب و روز
همه بادهفروشند در شب و روز
همه مستند ز جام ارغواني
همه زيبا رخند و نوجواني
همه در زير شبنمها غنوده
همه لوليوَشانِ بس ستوده
همه فرزند آدم، نسل حوري
گروه مهوشان دل بلوري
همه از تيره طه9 و حيدر7
همه دُردانه زهراي اطهر3
همه پاكيزهتن پاكيزه روحند
همه فرخ پي و فرخنده خويند
همه آيينهدار روي دلدار
همه شبنمزده در كوي دلدار
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 256 *»
همه مشتاق ديدار نگارند
براي ديدنش در انتظارند
همه لحظهشمار يك نگاهند
گرفتار فروغ و مدّ ماهاند
نگاه چشمشان باشد تَغزّل
چو سرمه پر ز ناز و پر تعلّل
دو ابروشان كمند و چون هلالي
دو مصرع يا كه يك بيت كمالي
در و ديوار آنجا نقرهرنگ است
سراسر جابهجا شوخ و قشنگ است
درختان بارور از ميوه هوش
براي نغمه بلبل همه گوش
سرود عشق آيد از در و بام
همه آسوده و خرسند و آرام
همه زيبارخ و زيبا پسندند
همه دلداده و باده پرستند
همه گل بر سر و بر سينه و دست
همه از عطر آن گلها چه سرمست
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 257 *»
هميشه چون بهارست، گل فراوان
نباشد قحطي و كمبود باران
پياپي شبنم و روييدن گل
چه ارزان ديدن و بوييدن گل
در آنجا دلبران سرشار نازند
در آنجا عاشقان گرم نيازند
دل دلدادگان لبريز از نور
سر شوريدگان همواره پر شور
هميشه ديدن دلدار ممكن
نشستن در كنار يار ممكن
به هر صبح و مسائي غرق ديدار
شود هر عاشقي در خواب و بيدار
تو در آن سرزمين پاك محبوب
در آن بهتر ز عنبر خاك محبوب
شوي با دلبران همدوش و دمساز
شوي با اهل دل همگام و همراز
چه دلبرها همه چون نخله طور
چو پرگاري به گرد نقطه نور
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 258 *»
همه لوليوَشان كوي قربت
همه مسندنشين اوج قدرت
نباشد بهر تو ديگر چو خوابي
تو بيداري، به ظاهر ار تو خوابي
اگر خوابي، تو را، دل هست بيدار
تو را هم سايهاي بر سر ز دلدار
تو هر شب در ميان ماهتابي
كنارت ساغري، جام شرابي
گوارا خواب و بيداري برايت
هميشه دلبري اندر كنارت
دهندت هر زمان مي از سبويي
كنندت ميهمان هر دم به كويي
در آنجا شبنشيني تا سحرگه
به هر صبحي صَبوحي يا سحرگه
در آنجا هر شبش چون ليله قدر
در آنجا ماه، هر شب چون مه بَدر
در آنجا هر شبش چون ليل تزويج
تكامل دفعةً باشد نه تدريج
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 259 *»
در آنجا ميتوان تقدير را خواند
رموز نقش هر تصوير را خواند
در آنجا قدر شبها را تو داني
تو هر شب را چو ليل قدر خواني
تو بيني وادي سينا در آنجا
تو بيني طور و صد موسي كه برپا
ز جلوه بس فتاده پاي هر طور
چو موساي نبي از تابش نور
در آنجا آشنا با غيب گردي
تو پاكيزه ز نقص و عيب گردي
نماند در تو يك خردل ز عيبي
دگر دمساز موسي يا شعيبي
روي همراه موسي در مناجات
كني بر درگه حق عرض حاجات
بيا در وادي سينا قدم نه
شنو «فاخلع» سپس پا در حرم نه
تو هستي آشنا با طور موسي7
تو را هم بهرهاي از شاخ طوبي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 260 *»
تو شبنم خوردهاي در شاخه نور
تو هستي آشنا با آيه نور
تو نوشيدي مي از تاك ولايت
تو رُستي اوّل از خاك ولايت
تو را زان سرزمين باشد نصيبي
چرا ماني در اينجا چون غريبي
نباشي از چه در فكر وطن تو
چرا باشي اسير اين بدن تو
چرا عزم سفر در سر نداري
چرا گرمي از آن خاور نداري
چرا عطري نداري زان چمنها
چرا نبود تو را رنگي از آنجا
چرا در دل نداري ميل رفتن
چرا تن دادهاي اينك به خفتن
تو را هر دم هزاران دعوت از حق
نداي «اقبل» آيد سويت از حق
كه اينجا ني تو را شايسته باشد
تو را كوي حقيقت خانه باشد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 261 *»
تو از اهل بلاد آيههايي
در اين ظلمتكده از چه رهايي
بيا تا بر كنيم دل زين ميانه
رويم با هم به سوي آشيانه
چو در كوي حقيقت خانه داريم
چه بيجا دل به اين ويرانه داريم
چرا دلداده اين خاكدانيم
چرا ديوانه اين آشيانيم
چرا ما را نباشد مستي و شور
چرا باور نداريم، وادي نور
چرا حيرت نباشد در دل ما
چرا باور نتابد در دل ما
چرا مستي ندارد اين همه مي
چرا حيرت نزايد اين در و پي
اگر باور نداري سوز و آهم
نبيني گر صداقت در نگاهم
تو خود با چشم فطرت كن نگاهي
تو داري در نهانت سوز و آهي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 262 *»
تو در باطن قشنگي همچو لادَن
پُر از زنگي به ظاهر همچو آهن
تو شبنم قطرهاي بر گَرده گل
تو رنگيني به رنگ برگ سنبل
تو را باشد عروجي در دل شب
تو را چون عاشقان بيماري تب
تو آن شعري كه اِشراقي سراپا
تويي آن ني كه نايي از تو گويا
ز چه لب بستهاي نالان نباشي
چرا افسردهاي شادان نباشي
تويي آيينهدار، آيينهات كو؟!
از آن گلخانهاي عطر گلت كو؟!
شكايت دارم از تو بس شكايت
كجا برگو، بگويم اين حكايت؟
كجا پويم؟ چسان گويم ازين درد
نباشد جز كه كوبم آهن سرد
ندارم غير عزلت چارهاي من
بجز پاره دلي سرمايهاي من
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 263 *»
به هرجا بنگرم ويرانه بينم
به هركس بنگرم ديوانه بينم
نباشد كس به فكر وادي نور
نه در دلها بود اين شورش و شور
نگاهي را نبينم پر ز حيرت
صدايي نشنوم در كنج عزلت
بيا سوزيم دمي با هم ازين درد
ز سينه بركشيم آه بسي سرد
به ياد وادي نورٌ علي نور
به ياد ساكنان سينه طور
به ياد دشت حيرتزاي احمد (اع)
به ياد يكّهتاز اوج اَوْحد
به روح پاك او پيوند يابيم
به درگاهش بيا تا روي ساييم
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 264 *»
شناختي در
هالههايي از ابهام
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 265 *»
شناختي در هالههايي از ابهام
خدا را جلوهاي در هر وجودست
كه از جلوه نمود هرچه بودست
ميان جلوههاي حق تعالي
ببين زيباترينش را در اينجا
اگرچه جلوهها چون رود نورست
ولي امواج آن جوري به جورست
خوشا آن دل كه بيند جلوه او
بود چُون طور سينا سينه او
بيا بنگر ظهور حق در انسان
جمال بيمثال حي سبحان
ببين انسان شده آيينه ذات
كه ميچرخد به گردش كلّ ذرّات
مرادم ذات ظاهر در تجلّيست
نه ذاتي كو بري از هر تجلّيست
ازو ظاهر شود اوصاف يزدان
ز قدس و هم اضافه، خلقي آن
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 266 *»
بود انسان ز جام قرب حق مست
چنان مستي كه داده خويش از دست
بود وجدش ز وجدان وصالش
سماعش نغمههاي بيمثالش
خدا آگه بود از شور انسان
ز طور سينه و از نور انسان
خدا داند فقط سوز درونش
نبيند ديگري غير برونش
بود آيينه انسان چو صافي
حكايت ميكند انوار عالي
مثال رتبهها هريك پس از هم
شود اِلقاء در اين آيينه هردم
در اين آيينه غير از جلوه حق
نبيني صورتي از مطلق خلق
در اين آيينه جز صورت نباشد
كه بر حيرت همي حيرت فزايد
ندارد آينه از خود چو زنگي
نمايد جلوه را بينقش و رنگي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 267 *»
در اين انسان ز نقش حق هزاران
هزاران غنچه بر اين شاخ بستان
گل بينش در اين گلشن شكوفا
بهار خرّمي در آن هويدا
بسي غنچه بسي نورُسته گلها
نه خاري تا خلد در پا در آنجا
اگر رنگي بود رنگ الهي
ز «ماني خانه» دور از تباهي
خدا را گر كه جويي در زمينش
در انساني بجو بيني يقينش
«روا باشد انا الحق از درختي
چرا نبود روا از نيكبختي»
بود ظاهرتر از هرجا در انسان
كه انسان آمده مرآت جانان
ندارد حق دگر اندر مظاهر
چنين مظهر كه حق را كرده ظاهر
كه گويا غير اين مظهر خدا را
نباشد مظهري در ملك دنيا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 268 *»
خدا در خاكيان مأوي گزيده
از آن رو قدسيان پرده دريده
خدايا از چه رو آيينه سازي
ميان خاكيان تا فتنه سازي
مگر از ما نيايد طاعت تو
نباشد كار ما جز خدمت تو
خطاب آمد كه ميدانم من آن را
نميدانيد شما اسرار ما را
ندارد وُسعت من را زمينم
نه جا در آسمانهايم گزينم
به غير قلب عبد مؤمن من
كجا زيبد براي من نشيمن
همان مؤمن كه يابد بعثت خود
مرا يابد درون فطرت خود
گذارد سر به پاي احمد9 من
شود مست لقاي احمد9 من
چو پور زين دين آن شيخ احسا
پيمبرگونه آن پير دلآرا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 269 *»
شنيدي او ز حق در خود خطابي
درون او بُدي در خور، جوابي
خطاب حق نداي اَقْبِل اوست
اجابت هم جوابي در خور دوست
چو فاعل ديد قابل را مهيا
نمايد او مثال خويش القا
بشر آيينهدار ذوالجلال است
خوشا آن دل كه او صاحب كمال است
چو قلب پور زين الدين احمد (اع)
كه اِلقا شد در او انوار سرمد
تو گر معناي اِلقا را بداني
نماند در تو ديگر بدگماني
بود معناي اِلقا در حقيقت
همان اظهار آثار شريعت
حديث صادقاست7، گويا به خوبي
كه كُنهِ بندگي باشد ربوبي
حديث قدسي «عَبْدي اَطِعْني»
كند تفسير اِلقا را يقيني
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 270 *»
اگر خواهي مثالش را تو روشن
نظر بر آهن تفتيده افكن
مَثَل را با مُمَثّل مُنْطَبِق بين
حلول و اتحاد و وحدت است اين؟!
حلول و اتحاد و وحدت آمد
همه كفر و خلاف فطرت آمد
چو آهن شد مطيع نار سوزان
برون آمد ز آهن آنچه در آن
«اَطِعْني» را اجابت كرده هر دم
«فَكُنْ مِثْلي» جزايش شد در عالم
زدود از خود خودي را آهن سرد
شد او قائم مقام آتش فرد
نه تيره باشد و سرد و نه خاموش
دگر آن آهني گشته فراموش
بخوان از اين مثل اي مرد عاقل
كتاب ذات آن مردان كامل
خدا جاري بود در ذات احمد (اع)
ببين او را تو در مرآت احمد (اع)
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 271 *»
خدا ميبارد از سرتاسر او
خدا هم باطن و هم ظاهر او
خدا بيند، خدا، از ديدگانش
خدا گويد از آن شيرين زبانش
خدا از گوش او دارد شنيدن
«شنيدن كي بود مانند ديدن»
خدا در سينهاش گنجينه دارد
خدا گنجينهها در سينه دارد
خدا با دست او بگرفت و هم داد
خدا با پاي او پويا شد و، راد([20])
خدا بر ذات او بارد همي نور
نبيند نور او را دشمن كور
خدا گُل ميدمد از اين گِل پاك
نرويد خار و خس از اين دل پاك
خدا گويد سخنها از لب او
خدا روز و خدا باشد شب او
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 272 *»
خدا ظاهر ز گلهاي صفاتش
خدا پيدا ز آب و خاك ذاتش
خدا نقش وجودش خود كشيده
خدا در او ز روح خود دميده
خدا نقش و خدا رنگ و خدا خو
خدا نقاش اين نقش خدا، گو
صفايش از صفاي حق حكايت
سراپا، ظاهر و باطن صَداقت
بگويد پاكيش از پاكي حق
همه دلها كشاند سوي مطلق
درون سينهها حكمت نشاند
به سوي روشنيها ميكشاند
بود موجي ز درياي ولايت
حقيقت را بود در خور حكايت
تجسّم بخش انوار هُدي او
در اوج معرفتها مُقتدي او
نشاني آمده از بينشاني
جهاني آمده اندر جهاني
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 273 *»
خداي لامكاني را، مكان است
خداي بينشاني را، نشان است
خدا ديدن همان فهميدن توست
پرستش رهنماي ديدن توست
از آن معراج مؤمن شد نمازش
كه گرديده نمازش، چارهسازش
پرستش نردبان قرب حق است
كمال قرب حق دوري ز خلق است
خدا را مؤمن كامل نشان شد
ز مؤمن حضرت يزدان عيان شد
بود هم ظاهر و هم باطن او
بود هم پيكر و روح تن او
بود اَظْهَر ز مَظهر حضرت حق
مثالش را ببين در فرد و مطلق
مثال اَقْرَبَش ذات و صفاتت
كه اظهر از همه پاكيزه ذاتت
نباشد ذات تو عين مظاهر
نباشد غير او از جمله ظاهر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 274 *»
«مَعَ اللّهِ لَنا حالات» گفتند
«هُوَ نَحْنُ وَ نَحْنُ هُو» سُفتند
و «نَحْنُ نَحْنُ، هُو هُو» را كه گفتند
غبار هرچه ناحق بود رُفتند
خداجو را نباشد ره بجز اين
كه باشد در مَظاهِر او خدابين
وگرنه جز توهّم او خدايي
ندارد هرچه دارد آن هوايي
خدا ظاهر شد از مظهر برايت
خدا آمد كنارت در سرايت
ببو عطر خدا را از تن شيخ (اع)
چمنزار خدا شد باطن شيخ (اع)
شراب معرفت زان لعل دلجوست
كمند هر دلي آن خط و گيسوست
بر اين آباده باطن ره چو جويي
خدا را بنگري بي جستجويي
خدا با تو سخن گويد از آن لب
شوي تو همنشينش روز و هم شب
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 275 *»
دل احمد (اع) بود سرچشمه نور
درون سينه دارد نخله طور
درون ژَرف او درياي حكمت
چو ساحل پيكرش صحراي نعمت
شقايقها در اين صحرا دميده
كه شبنمها در آنجا جا گزيده
خدا در ريشه آنها بسي ريخت
ز كوثر تا كه آنها را برانگيخت
نسيم جانفزاي باغ رضوان
وزد از سرزمين قدس رحمان
دل احمد (اع) زمين قدس حق است
در آنجا كعبه تشريف نصب است
كجا اين كعبه و آن كعبه گِل؟
جمادي را چه ارزش در بَرِ دل
مگر اين گفته صادق7 نباشد؟
كه مؤمن اَعْظَمِ از كعبه باشد
خدا در اوج عزّت ساكنش كرد
به علم «مِنْ لَدُنّا» عالمش كرد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 276 *»
به سيما و به سيرت آسماني
بُدي او در زمين چون ميهماني
گُل رويش گل باغ حيات است
كه از باران رحمت بانشاط است
بُدي آيينهاي شايسته دوست
كه پيدا از وجودش كاملاً اوست
بود زيباترين سَرْوِ تكامل
خدايي برگ و شاخ و ميوه و گُل
خدا اهل ولا را دوست دارد
كه بر آنها معلّم ميگمارد
پيمبرگونه حيدررسا مُعَظّم
به رُتبت برتر از كُلّست مُسَلَّم
مبارك نعمتي باشد وجودش
ز الطاف خداوندي شهودش
ببارد همچو ابري در بهاران
شقايقها ز رحمت زير باران
يَدِ بخشايش حي قديم است
ظهور كاملي ز اسم كريم است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 277 *»
همه بر خوان احسانش چو مهمان
همه ريزهخور جودش ز احسان
خوش آن ديده كه ديده روي ماهش
خدا را ديده او اندر نگاهش
بيا تا سرمه سازيم از محبّت
بديده بركشيم با ميل قربت
رخش را بنگريم اندر كلامش
بيا حيران بمانيم در مقامش
شود آيينه، دل بهر جمالش
جمال او نمايد در كمالش
نميداني جمال او چه زيباست
كجا زيبايي مطلق هويداست؟
مگر زيبايي حق را توان ديد
بجز در خلسه و در، گاه تجريد
كجا بيگانه ره يابد حضورش
رَمَد ديده ندارد تاب نورش
مكن دوري اگر آيينه داري
به درگاهش چرا سر ناگذاري
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 278 *»
شكوفا شو ز گرماي وجودش
تو اي نورُسته در باغ شهودش
اگر آيينه رويي روبرو باش
ز اسرارش دمي در گفتگو باش
تو گر ماتي، ز حيرت گو سخنها
به گوش دل بگو، ني گوش تنها
تو گر روييدهاي از تاكش اي دل
تو انگوري اگر زان باغ و آن گِل
چرا همره نداري طعم و بويش
نباشي از چه همرنگ سبويش
گل هر گلبني گويد ز گلبن
خبر آرد ز اسرار تَن و بُن
خوشا آن دل كه از آن آب و خاك است
به عشق بلبلانش سينه چاك است
خوشا آن بلبلي كو شد خبردار
ز بوي گل شد او سرمست ديدار
بيا تا بو كنيم گلهاي باغش
ببينيم گلشن و آن باغ و راغش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 279 *»
گهي از گل بجوييم لطف او را
ز بلبل بشنويم سرّ مگو را
بيا تا سوز عاشق را بيابيم
كنار عاشقانش در صف آييم
نگاهي گر كند او جانب ما
ز آيينه بشويد حاجب ما
چه فيض جانفزايي در نگاه است
حجاب هرچه فيضي هم، گناه است
گناه تو در اين ره آن خودي شد
خودي بيني تو اصل بدي شد
دگر ني گل دهد بويي به بلبل
نجويد بلبلي ره سوي سنبل
نه باري آيد از گلخانه او
نه مستي ميدهد ميخانه او
نه زان گلشن دگر كس بار دارد
نه ديگر حاصلي جز خار دارد
پس آن بهتر نجويي وصل رويش
نپويي پاي بسته سوي كويش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 280 *»
بيا زين آرزو صرفنظر كن
نباشي لايق وصلش حذر كن
تو خاري پس بخواري شو شكيبا
فراتر از حَدَت مگذار پا را
چه گويي اي كه خامي اندرين ره
نداري توشهاي در خورد اين ره
نداري رهنمايي، دستگيري
غميني، خستهاي، رنجور و پيري
خودي بسته به پايت بند محكم
رهايي كي بود بهرت فراهم
اگر پروانهاي از چه نسوزي؟
اگر شمعي چرا پس ميفروزي؟
حجاب و مانع پروانه پَر شد
برافروزي ز شمع خيرهسر شد
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 281 *»
شبنامهي مهجوري
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 282 *»
شبنامهي مهجوري
تو خواهي گر شوي مست وصالش
ببيني جلوههايي از كمالش
شوي از ديدنش غرق تحيّر
ز خود بيخود شوي يابي تغير
مجو از من كه مهجورم من از وي
مپرس از من چسان ره را كني طي
مجو از من كه من دورم بسي دور
چه جويي از من محجوب و مهجور
الا اي تشنه نوشاب حيرت
كه بينايي تو از نور بصيرت
مجو از من تو شرح حال دلبر
نباشم آگه از احوال دلبر
الا اي عاشق ديدار جانان
تو اي دلداده شيرينزبانان
مپرس از من كه من بيگانه هستم
چو آواره در اين ويرانه هستم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 283 *»
وجودم سرزمين خشك سوزان
نه گل رويد در آن ني برگ ريحان
ندارم سينهاي چون طور سينا
نه در آن نخلهاي چون نخل موسي
نباشد در دلم شوري ز حيرت
نه سر شوريده از آثار عبرت
ندارم ديدهاي مات از نگاهي
ندارم سينهاي سوزان و آهي
نميداند كسي احوال زارم
كه محروم از وصال آن نگارم
در اين وادي غريب و بيكسم من
در اين صحرا گرفتار دَدَم من
ز آه سرد من حالم تو درياب
ببين لبتشنهام در حسرت آب
به چشمانم نظر كن تا نگاهم
بگويد با تو از روز سياهم
بگويد با تو از درد من زار
بگويد خستهام باشم گرفتار
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 284 *»
بگويد ره نجويم سوي وصلش
كجا من تا كه پويم كوي وصلش
بگويد با تو از شوق دل ريش
كه خواهد بيندش با ديده خويش
ولي نايد به تصوير خيالم
چه سازم تا كند رحمي بحالم
بگويد آينهدارم وليكن
ندارد صورتي از آن گل من
بگويد تشنهام شبنم نبينم
ندارم دامني تا گل بچينم
چنان بيگانهام با گل كه گويا
نميدانم نشان و نام او را
ندارم من خبر زان عطر دلجو
نه زان رنگ گل و آن باغ مينو
نديدم من بهار و شادي گل
نديدم نغمهخواني را ز بلبل
بگويد با تو از خونين دل من
كه جز حسرت نباشد حاصل من
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 285 *»
ببين در چشم من تيره نگاهي
سخنها گويدت از آن سياهي
عجب گويا بود از كار و بارم
خبردارت كند از روزگارم
كه عمرم طي شد و مهلت سرآمد
خزان زندگي اكنون برآمد
بهار زندگي طي شد به غفلت
ز سُكر غفلتم ديدم مذلّت
من از مستي غفلت نامرادم
چنان خوابم كه نايد هيچ يادم
روانم پُر ز زخم و داغ دوري
شگفت آيد مرا از اين صبوري
غريب و بسته آمال غربت
گرفتار فريب روز مهلت
چو بيگانه شدم با او، فتادم
ز پا، ديگر كجا باشد به يادم
نمييابد مرا جز در ته چاه
پر از زخم هوايم تا گلوگاه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 286 *»
چَهِ اِنّيت آمد منزل من
كجا در آسمان جويي دل من
تنم چون نعش و روحم همچو مرده
ز حسرت روز و شب درهم فشرده
شوم افسرده در هر شب ز روزم
به روزم از غم ديشب بسوزم
منم آنكه نپويم راه هجرت
ندارم روشني از نور فطرت
جدا از رهروان وادي نور
به زنجير علايق گشته محصور
من از صحرانشينان هوايم
غريق لجّه بيمنتهايم
ندارم در بساطم من يكي آه
كجا جا باشدم در خلوت شاه
لجنزار طبيعت شد لحافم
به ناف اين معيشت بسته نافم
ببين دوري او با من چها كرد
چسان روز مرا چون شب سيا كرد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 287 *»
دلم از داغ غم چون لاله سرخ
تنم پيراهني چون جامه سرخ
طنين نالهام در دشت و صحرا
قرين لابهام امروز و فردا
دلم بريان تنم سوزان در آتش
تبي بر جمله اعضايم چه سركش
نه درسي از لب بلبل گرفتم
نه عطري از جوار گل گرفتم
گرفتار بسي آلام گشتم
نه يك سال و دو، بل اعوام گشتم
ز اعدا فتنهها ديدم چه ناجور
ز جور دوستان گشتم چه رنجور
سزاوارم كه بينم بيش از اينها
چرا دورم از آن زيباي رعنا
چرا خو كردهام در شهر غربت
چرا آگه نيم از راز فطرت
چرا من از هوس در پيچ و تابم
چرا ني مي، خورم، ني هم شرابم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 288 *»
از آن زخمي تنم زخم فراوان
ز تيغ دشمن و از تير خويشان
نديدم من بهار سبز و خرّم
نبودم در چمنزاري مكرّم
شقايقها نديدم، دسته دسته
نديدم غنچههاي رُسته رُسته
نگاهي را نديدم با عطوفت
من و رنج فراوان عقوبت
كه را باور بود در زندگاني
چها ديدم من از عهد جواني
تو را كي باور آيد اي عزيزم
كه من از خود هميشه در گريزم
بخوان شبنامه مهجوريم را
پريشانحالي و پر گوييم را
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 289 *»
سخني با آشنايش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 290 *»
سخني با آشنايش
تو داري در دلت نور سفيدي
تو هر شب باشدت صبح اميدي
تو گر خواهي تماشاي شقايق
به دل داري تمنّاي شقايق
تو گر خيسي ز شبنم در سحرگه
تري از بارش بارانِ آنگه
به كف آور تو دامان ولايش
بشو مستغرق بحر عطايش
عطش جو تا تو را سيراب سازد
بكش نازش كه جانت مينوازد
ببيند گر به كف پيمانه داري
خريدار ميي، سرمايه داري
كند پيمانهات پر از سبويش
كشاند چون تويي را سوي كويش
كند بينا دو چشمان ترت را
ز هر نقشي بشويد دفترت را
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 291 *»
بكارد آينه در سينه تو
برون آرد، دُرِ گنجينه تو
هزاران نقشه بر لوحت زند او
دلت را روشنايي ميدهد او
بپا سازد برايت وادي نور
كه تا گردي ز نور حق تو محبور
در اين دوران قحطي هر زماني
ز فضلش مينمايي كامراني
هرآنچه ظلمت از تو ميكند دور
نباشي ديگر از جهلت تو مغرور
دهد نور و ضيا بر باطن تو
كند برپا بهاري در تن تو
شوي گلشن از آن در روح و پيكر
نبيني خشكسالي، ني تو آذر
بشويد گردِ اِنّيت ز لوحت
تو آيينه شوي، او روبرويت
چو با آيينه دارد آشنايي
كجا از تو نمايد او جدايي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 292 *»
نماني همچو غنچه با دلي تنگ
شكوفا همچو گل گردي پُر از رنگ
شب و روزت شود يكسان ز نورش
چو آيينه شدي بهر ظهورش
تو را از راه لطفش ميكند ناز
بخواند بهر تو هر لحظه آواز
تو را چون آشناي خود بداند
به روي دامن مهرش نشاند
كشاند سوي خود با يك نگاهي
تو را، چون كهربا و پَرِّ كاهي
شوي محو نگاه دلربايش
شوي مست شراب جانفزايش
خريدار تو است چون آه داري
دو چشم پر نگاه شاه داري
تو پاكي، او خريدار تو پاكست
تو را همچون شقايق سينه چاكست
تو هستي بيدل و بيتاب ادراك
از آن رو از علايق گشتهاي پاك
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 293 *»
تو را در عالم ذر پروريدند
نه آنكه بيجهت امروز خريدند
نشاني را كه نَكْ، در سينه داري
تو از آن دورهها گنجينه داري
صفايت باشد از صافي آن روز
تو همچون كودك صافي در امروز
تويي دمساز گل، گل با تو دمساز
نواي بلبلان داري در آواز
گرفتي عطر گل را از هوايش
تو آگاهي ز سوز بيصدايش
تو از بلبل شنيدي بس ترانه
تو بودت بستر گل آشيانه
بگو از حيرتت اي شوخ و شنگم
بگو با من از آن يار قشنگم
تو داري معني حيرت به سينه
تو بيرنگي مثال آبگينه
تويي آيينه، تصويرت قشنگ است
چو صافي، نقش تو بيعيب و رنگ است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 294 *»
تو را آيينهدان نيكو پسندد
پسنديده، هرآنچه او پسندد
تو برق غيرتي داري از آن روز
كه در سينه نهفتي عشق جانسوز
از آن ديدي تو دنيا جاي بازي
شدي عازم كه نقد خود نبازي
فراهم آنچه آوردي ز دنيا
ننازيدي به آن يك آنِ كوتا
چه ميداند كسي وِرد شبت چيست
چه ميداند كسي سوز تبت چيست
چه كس همراه تو آمد به صحرا
چه كس ديده ز چشمت روي دنيا
چه كس را باشد آن آه شبانه
چو چشمانت نگاه عاشقانه
تو را حافظ چو آمد لطف راعي
كجا در چنگ گرگ وحشي آيي
تو را گر دشمن خونخوار گرگ است
چه پروايت شبان تو بزرگ است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 295 *»
چو او در گلهداري هست ماهر
بود بر خصم گله سخت قاهر
تو آتش افكني با سوز آهت
بسوزاني ز بُن نخل گناهت
تو داري در نگاه خويش حيرت
تو افزايي ز حيرت برق غيرت
تو ميبيني كه آيات لقا را
بود ديدار او تفسير آنها
تو از معناي آنهايي خبردار
شنيدن كي بود مانند ديدار
نباشد در خيال تو جدايي
نپويي راه و رسم بيوفايي
تو داري آشنايي با خط يار
تو مستي هر شب از ديدار دلدار
تو را انديشهاي جز فكر او، ني
به جز از او تو را هم گفتگو، ني
ز تاكستان عرفان، مي خوري تو
كه مست و سرخوش از خود بيخودي تو
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 296 *»
تو در انديشه داري تاك عرفان
شراب معرفت در خمّ و فنجان
ز گلزار محبت رُستهاي تو
در آغوش فتوت خفتهاي تو
عجب عطر گل آيد از وجودت
پُر از گل سربسر آن تار و پودت
به تن داري تو پيراهن ز گل، ليك
ز گل نازكتر آمد آن تن نيك
تو احساسي سراسر روح و هم تن
پر از عطر گلي، از باغ گلشن
تو را بينم غريق بحر حيرت
ز خط و خال زيبا روي و سيرت
تو داري آشنايي با خط و خال
تو با تازهخطانت گرمي حال
تو اهل كشور آيينههايي
تو با صاحبجمالان آشنايي
هر آن كس گويدت اهل زميني
كه با مثل من و او مينشيني
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 297 *»
نداند آنچه من ميدانم از تو
كه از حسرت چنين ويرانم از تو
بگو با او ز من اي بيتميزم
چرا از مثل تو من ميگريزم
نداند او تو از اهل كجايي
قرين مثل او و من چرايي
تو از اهل بلاد ناز هستي
تو با نازان حق دمساز هستي
تو بيداري و ما در خواب غفلت
تو در راهي و ما مفتون نعمت
تو زير شبنمي شب تا سحرگه
تو روشن از مهي در كوي آن شه
ببيني هر صباحي لاله و گل
بنوشي هر صبوحي جامي از مُل
ميان سينهات عشقي نهفته
دو چشمان دلت هرگز نخفته
تو طفل دامن مام يقيني
تو طفل شيري مير اميني
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 298 *»
به زير سايه مهرش نشيمن
گزيدي، گشتهاي از شر چو ايمن
گهي در آسمان و گه زميني
گهي با مثل ماها همنشيني
انيس و مونس تو دايه تو
كه مهرش در دلت سرمايه تو
تو را ميپرورد در دامن خود
بپوشاند تو را پيراهن خود
چو لاله در ولايش داغ داري
دلي پر گل مثال باغ داري
تويي در بين ما از لالهرويان
تو خود هستي يكي از آن نكويان
نباشد در نگاهت غير مستي
از آن با مثل ما بيگانه هستي
دو چشمانت پر از راز شبانه
تو اي لولي بخوان بهرم ترانه
تو خيسي از نم شبنم ز ديشب
چنين بودي تو ديروز از پريشب
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 299 *»
نباشد چون تو را از او جدايي
سرود آشنايي ميسرايي
تنت سيراب باران بهاري
دلت مينوي بلبل با قناري
وجودت سربسر باغ شقايق
تويي در خرّمي داغ شقايق
تو سوزاني ز زخم حيرت خويش
تويي خواهان حيرت كم نه و بيش
ندارد تشنگي تو تمامي
ندارد در برت دريا دوامي
جواني تو پاياني ندارد
بمانندت كسي جاني ندارد
تو درس باطنت را خوب رواني
گل نسرين به رنگ ارغواني
تو ميفهمي زبان لوليان را
بگو از مقصد ايشان تو با ما
كه در دلهاي ما حيرت فزايي
به حقِّ حقِّ عهد آشنايي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 300 *»
بگو با ما تو از راز نهانت
كه دل دارد هواي آشيانت
همه لب بستهايم چون بغض بلبل
سيهپوشيم در اين سوگ تخيّل
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 301 *»
رؤياي طلايي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 302 *»
رؤياي طلايي
فضاي جان شود روزي بهاران
نسيم خلسه آيد زان دياران
روان خسته مييابد نشاطي
بهار آرد ز گلهايش بساطي
پر از گلهاي سرخ است دامن او
چه زيبا روي گل در گلشن او
بجوشد هركجا رودي خروشان
برويد گل ز كوه و دشت و دامان
چه غلطان روي هم امواج رودش
چه جوشان چشمههاي صاف و نوشش
در آن روز است كه شبنم گل بريزد
ز دامنها بسي آيينه خيزد
همه در گلشن شادي فرحناك
همه در آينهداري چه چالاك
همه هم را، ز شبنم خيس بينند
همه شاد از طراوتهاي دينند
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 303 *»
اگر سوزي بود سوز محبّت
اگر روزي سراسر غرق رحمت
شبش روز از سطوع نور داور
طلوع اختران صبح باور
در آن دوران همه مشتاق نورند
همه سرخوش ز صهباي حضورند
به شاخ گلبن حق چون جوانه
همه بلبلصفت بر لب ترانه
همه در سنّ و سال نوجواني
همه شاد از وفور زندگاني
همه با چشم حقبين الهي
به روي يكدگر هر دم نگاهي
ميان ديدهها نور حقيقت
درون سينهها طور حقيقت
همه طورند همه طورند همه طور
همه نورند همه نورند همه نور
ز فيض معرفت سرشار، هر دل
كجا دلها دگر پابند اين گِل
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 304 *»
همه از مَطْلَع رود معاني
سحرگه جرعهها نوشيدگاني
سر شب تا سحر آوازه رود
به گوش جان رسد چون صوت داود
همه جوياي رازند از دل و جان
همه دمساز سازند از دل و جان
همه سودا زده در خاك بستان
همه مرغان خوشخوان گلستان
به هر سويي روي سوي خدايي است
به هرجا رو كني روي خدايي است
به هركس بنگري مست از شراب است
شراب طاهر و طهرش چه ناب است
نمييابي در آن وادي تو ننگي
به هرچه بنگري، بيني قشنگي
عجب وادي بود آن وادي نور
قشنگ و دلربا و ناز و مغرور
برون از حدّ وصف و واژه ما
تجلّي را حد و اندازه؟ بيجا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 305 *»
به هرجا پا نهي بزم شهود است
شهود حق همان بود نمود است
به كامت هرچه همچون شهد شيرين
به چشمت هرچه با رنگ نخستين
به گوشَت هرچه تعليم شهود است
شهود است گرچه در نظم و سرود است
در و ديوار و باغ و گلشن و گل
همه گويا همه گوشند و بلبل
همه با هم ندايند و صدايند
همه خاموش و در فكر خدايند
همه با حرف گلها آشنايند
قرين بلبل شيرين نوايند
سراسر شهرشان صحراي طور است
مي جام و سبوشان از طهور است
يكي، بيني سرايد شعر گلها
يكي، گويد ز شورِ وجد ملها
يكي، خواند به ياد گل ترانه
بگويد آن يك از مرغ شبانه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 306 *»
يكي را شوق و شور نوبهار است
يكي، سرمست ديدار نگار است
يكي، دلداده طور است و سينا
يكي، سرخوش ز جام است و ز مينا
نه سرگرم خيالات است دگر كس
نه كس پابند هر سالوس ناكس
ميان چشم هركس همچو آهو
درخشد نور بينش، ميزند سو
همه در پرتو ماه ولايت
ز جذر و مدّ مَه غرق هدايت
همه در گلشن دلخواه خود شاد
همه مستغرق سرچشمه صاد
هرآنچه بنگري در اعتدال است
ز الطاف خدا در انفعال است
هوا نور و فضا نور، آسمان نور
زمين نور و مكان نور و زمان نور
همه رنگين به رنگ نور يكسر
ز زيبايي همه چون طور يكسر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 307 *»
چو حق ظاهر به نورش در ظهور است
ظهورش سربسر امواج نور است
در آنجا هرچه بيني بيقرار است
بهارِ هر گل و هر گل بهار است
ز چشمانت فروغ حق بتابد
چو احساس فؤادي را بيابد
شراب معرفت در جام داري
چه لذتها از آن در كام داري
شود گلگون چو لاله گونههايت
ببويي بوي ياس از پونههايت
در آنجا غرق درياي كمالي
در امواج خروشان وصالي
شوي دريانورد بحر عرفان
كه دائم باشدش موج خروشان
به روي اين بسيط خاكي دون
تو را خمّي بود از تاك افسون
غريق عمق ژرف خلسههايش
شوي مستغرق آن جلوههايش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 308 *»
به وقت و غير وقت و گاه و بيگاه
ملاقاتت فتد با يار آگاه
شوي از هر نگاهش مست و شيدا
به وجد آيي چو شاخ گل به صحرا
ببارد بر سرت باران تفريد
تنت خيس از تگرگ سرد تجريد
ز سينا سينهات يابد نشاني
تو هستي وارث نور معاني
شود طور دلت جاي تكلّم
بيابد جلوهها بهرت تجسّم
شوي محو تجلّي نگارت
مبارك باشد عودت در ديارت
نداري غربت و رنج غريبي
نباشد ديگرت ترس از فريبي
بگردي در نگارستان جانان
شوي با حقپرستان از نديمان
به هرجا بنگري رخسار يار است
تجلّيگاه آن نسرينعذار است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 309 *»
دلي خالي ز انوارش نبيني
به هركس بنگري آيينه بيني
نه ابهامي دگر در كار باشد
چو هر دل مطلبش ديدار باشد
چه خوش بودم اگر بال و پرم بود
هواي كوي جانان در سرم بود
ميان گلبن و گل روزگاري
ز شبنم مينمودم پاسداري
كنار گل به آهنگ حجازي
بخوانم نغمههاي دلنوازي
نواي حيرت افزاي و ترانه
كه پيچد در تمام آشيانه
همه سرمست از ساز و نوايم
همه آيينهدار و آشنايم
مرا باشد به هر سازي نوايي
مرا تحرير رسم آشنايي
در آنجا ديد چشمانم چه زيباست
غزلخواني من آنجا فريباست
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 310 *»
تو هم زيبا ببيني هر كجا را
ببيني هرچه را زيبا و برجا
من و تو هركجا، ساغر به دستيم
ز تاك معرفت مي خوار و مستيم
ز مستي سرخوشيم و سينه چاكيم
ميايم هم ساغر و هم هر دو تاكيم
بگو با آن نديمان از من زار
كه باشم من در اين ظلمت گرفتار
از اين ظلمت نيابم من رهايي
مگر از پرتو عطف نگاهي
شوم قرباني آن رازداران
كه باشند محرم اسرار جانان
گل رخساره آنها چه زيباست
چميدن در ره آنها چه زيباست
نسيم صبحگاهي عطرشان را
رساند بر مشام جان و دلها
چه عطر جانفزا دارد گل نور
چه مصداق آمده نورٌ علي نور
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 311 *»
گلِ نور گلبنِ نور نادي([21]) نور
زمين و آسمان و وادي نور
چه گويم چُون ستايم چون عيانست
كجا ديگر نيازي بر بيانست
در آنجا حسن و خوبي بيشمار است
در آنجا رونق كامل عيار است
در آنجا ميدمد هر دم كمالي
تجلّي ميكند هر دم جمالي
جمال بيمثالي در دل نور
همه آيينهدار از قرب و از دور
فضا از پرتو خور غرق نور است
درخشد همچو امواج بلور است
خور عرفان چو تابد بر فضايي
فضا را ميكند ابر طلايي
خلاصه هرچه آنجا هست نور است
اگر اصل است و يا فرعست نور است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 312 *»
همه نورند از پيدا و پنهان
همه از طينت نوري جانان
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 313 *»
افسانهي وصل
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 314 *»
افسانهي وصل
كجاييد اي هواداران كويش
بياييد اي همه مشتاق رويش
بياييد اي سيهپوشان هجران
جگرخون از فراق و دل پريشان
بياييد تا كه سويش ره بپوييم
بياييد تا كه وصلش را بجوييم
بياييد تا بنوشيم مي ز جامش
چو مرغي آشيان گيريم به بامش
كه دارد بادهاش رنگ ولايت
بود مستي آن روح هدايت
هر آن كس مِي خورد زان جام و مينا
گوارا باشدش آن مِي گوارا
نماند تلخي غفلت به كامش
نه در فكرش دگر از ننگ و نامش
كجا پابند نام و ننگ دنياست
كسي كو بر فراز طور سيناست
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 315 *»
بياييد تا كه آوازي ز كويش
رسد بر گوش دل در آرزويش
چه آوازي سراسر حيرت و شور
چه آهنگي كه امواجش همه نور
بياييد مشعري ديگر بگيريم
دلي آيينهسان در بر بگيريم
هر آن كس را كه باشد مدرك از آه
رهي يابد به لبخندي از آن ماه
ز لبخندش تفكّر ميفزايد
در حيرت به رويش ميگشايد
كجاييد اي شقايقهاي سوري
همه در سينه داريد داغ دوري
شما از آشنايان نگاريد
شما از خستگان دل فكاريد
شما را هست احساسي ز كويش
شما را خاطره باشد ز رويش
بياييد تا كه كويش را بپوييم
بياييد تا كه رويش را بجوييم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 316 *»
بياييد تا شود احساس ما بيش
بيابيمش مجسّم در دل خويش
ببوييم همچو گل، بوي خوش او
كنيم آيينه دلها بدان سو
اگر بيگانگان افسانه خوانند
اگر شوريده را ديوانه دانند
ندارند آگهي از سرّ يزدان
نه هم نوري چو انوار محبّان
از آن رو با شما اندر ستيزند
براي دشمني در جست و خيزند
ولي ما را از آنها نيست ترسي
نباشد با عدو ما را چو بحثي
چه بهتر آنكه يادآور نگرديم
از اين دل بستگانِ بر زر و سيم
بياييد اي عزيزان جگر ريش
نشايد بيش ازين ترديد و تشويش
بياييد كاين سفر افسانه دارد
ديار يار ما جانانه دارد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 317 *»
در آن وادي بسي طور تجلّي است
بسي موسي كه محبور تحلّي است
بياييد تا خرد را ره گشاييد
بياييد تا كه بر حيرت فزاييد
بياييد و ببينيد حيرت ما
به چشم خود ببينيد غربت ما
شماها طالب ديدار ياريد
گرفتار غم عشق نگاريد
بگوييد از شب تاريك هجران
بناليد از ره دور غريبان
بجوييد رهبري از رهنوردان
ميان آن همه آيينهداران
تن آنها تر از شبنم همه شب
همه داراي خالي در بر لب
گل شببو، نهد هر شب سرش را
به خاك مقدم آن تازه خطها
بجوييد زان ميانه آتشيني
لبش غنچه كلامش دلنشيني
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 318 *»
خط سبزي كه بر گرد عذارش
بود چون هندويي بُت هم كنارش
چو لاله داغدار آن نگار است
شقايقسان نشان آن ديار است
به تن دارد لباس خدمتش را
نثار راه او كرده دلش را
ز بيرنگي به رنگ اوست رنگش
كه طاوسي صفت گرديده ننگش
شراب لعل او از جام مينوست
هرآنچه غمزه از چشمش چه نيكوست
به بزم حيرتش هركس درآيد
ز سوز غيرتش از پا درآيد
چكد خون از دو چشم آنكه بيند
چگونه غرق در حيرت نشيند
ببيند سينهاش را طور ايمن
ميان وادي سينا نشيمن
درون سينهاش آيينهدار است
كه آن آيينهاش مجلاي يار است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 319 *»
ببيند محو ديدار نگارش
هدايت باشد او را كار و بارش
نخوابد ديدهاش از فرط حيرت
ببيند زير پايش عرش همّت
سر راهش چمنها رُسته خُرّم
شقايقها برايش گشته درهم
ببيند هركه او را خواهد از او
كه سازد از ترحّم جانبش رو
بگويد با زبان حال و قالش
كه تا سوزد دلش قدري به حالش
نگاهي كن تو طور سينهام را
نگر سوز دل ديرينهام را
تجلّي كن تجلّي كن تجلّي
فدايت من كه تا يابم تسلّي
نگر سويم كه بس ديوانهام من
براي جلوهات آيينهام من
ببين حيرتزده چون عاشقانم
ببين آيينه باشد ارمغانم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 320 *»
ببين رنگم كه رنگ لالهگون است
ببين جام و سبويم پر ز خون است
تويي ناز و تويي راز دل من
تويي سوز و تويي ساز دل من
تويي شاهد به بزم خوبرويان
تو پاكي در ميان جمع پاكان
تو معصومي سراپا غرق عصمت
تو زيبايي، قشنگي مستِ نعمت
منم محنتكش دوران غيبت
غريبي از ديار دور و غربت
ولي مشتاق چهر خاورانم
به دنبال شكار اخترانم
گرفتار غم هجران يارم
به اميد وصال نوبهارم
شب و روزم شده يكسان ز هجران
اميدم زندگي در نوبهاران
منم از بلبلان باغ عزلت
كه خاموشم ز داغ هجر و فرقت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 321 *»
چو من بيچارگان بسيار هستند
كه اندر حسرت ديدار هستند
ديار ما همه بيرنگ و نور است
كوير لوتي است و دورِ دور است
درختي گر دميده خار و بَس خوار
جواني گر چميده بيدل و زار
نه كس را پروريده دايه او
نه خيري ديده از همسايه او
من و تو هر دو از باغ يقينيم
بلاشك هر دو اصحاب يمينيم
من و تو رُستهايم از خاك غيرت
من و تو نشئهايم از خمّ حيرت
به باطن هر دو همرنگيم با هم
ز هجران هر دو دلتنگيم با هم
من و تو ديدهايم خواب پريشان
من و تو شستهايم دست از دل و جان
ميان سينهها آيينه داريم
در آنها جلوه جانانه داريم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 322 *»
تن ما هر دو تر از شبنم شب
ولي سوزان ز سوز آذر تب
من از دست دادهام سرمايهام را
تو در كف باشدت جمله مهيّا
نه عطري باشدم ني گل نه برگي
تو سرشاري ز عطر و چون تگرگي
تو در كامت بود شهد شهودي
تو در بزم حضوري بس غنودي
تو ديدي جلوهها با چشم باطن
شدي در گلستان جلوه ساكن
تو نوشيدي ز صدها چشمه نوش
خروش سينهات گرديده خاموش
تو از آوازها بشنيده گوشت
تو در حيرت شده از دست، هوشت
غنودي در زمين سبز عبرت
بسي ديدي تو از آثار رحمت
تأمّل بس نمودي در شب و روز
تو يارت را ستودي در شب و روز
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 323 *»
تفكّرها نمودي در مسيرت
زدودي زنگ غفلت از ضميرت
تو در حيرت چو لالايي([22]) به گفتن
زبانت وقت تقرير آمد الكن
تو دوري ميكني از ما سفيهان
تو ميخندي بر احوال صغيران
تو سيرابي ز آب حوض كوثر
ز آب توبه، پاكي پاي تا سر
تو نوشيدي شراب ناب تسنيم
تو راحت جستهاي از باب تسليم
تو گرمي از تف و گرماي محضر
تو وجدان كردهاي صحراي محشر
تويي دارنده شرط حضوري
به دستت دادهاند برگ عبوري
مقام و منزلت كوي شهود است
تو را راهي به اسرار وجود است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 324 *»
گذرگاهت كمرگاه صعود است
تو را از عالم معني نمود است
شده ديدار هر شب عادت تو
شده پايان زمان غربت تو
تب حيرت تنت را گرم كرده
از آن گرمي دلت را نرم كرده
تو آواي دلانگيز وجودي
تو ميراث مقامات شهودي
به نامت طبل شادي مينوازند
به درگاهت ملائك در نيازند
تو داني راه و رسم دلنوازي
تو نازي پاي تا سر، دلنوازي
تو گشتي معني الفاظ عُلْوي
تو ميداني بسي معني ز لفظي
تو با گوش دلت آوازهها را
شنيدي از مقام قدس والا
به دستت لفظ و معني همچو مومي
مناسب آوري در هر علومي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 325 *»
بسي معناي بكري پروريدي
بسي پرده ز معناها دريدي
تو در باغ معاني خوشهچيني
چو زيبايي ببيني ميگزيني
تويي زيباشناس عصر غيبت
تو را داده خدايت نور هيبت
چه گويم از تو اي زيباي دوران
كجا باشد زبان را طاقت آن
شنو از حال من هم شمّهاي چند
كه باشد ديگران را جملهاي پند
منم زخمي ز شمشير حسودان
منم زخمي ز تير كينهتوزان
منم افتاده از سنگ هوسها
شكسته دست و پايم بوالهوسها
گدايم من گداي روح و معني
ندارم از گدايي عار و پروا
من از كوران شهرم در نوايم
من از مرگ بهاران در عزايم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 326 *»
اسير شورهزار رُتبت دون
لگدمال ددان و غرقه خون
يك از شوريدگان شهر نقصان
يكي آواره از خيل يتيمان
ميان جنگل دور از تمدّن
ز كوهستان بينور و تديّن
مرا باشد كوير غم نشيمن
تفاوت را نگر جاي تو با من
مرا سوزد شرار غم شب و روز
نبينم شبنمي، ماهي شبافروز
اُطاقم تيره از آه دمادم
فضاي شرجيم پر از نم و دم
همه خوبان ز بومم كوچ كردند
ديار و شهر ما را پوچ كردند
ميان ايل و نسلي بيبُن و ريش
نژادي بيبَر و بيرايت و كيش
نه مهد كودكي بهرم مهيّا
نه بهر لَحْد خود زادي ز تقوي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 327 *»
مرا مام و پدر عامي عامي
نه علمي ني كمالي ني مقامي
نه از ايلي ز ايلات هنرمند
نه هم از تيرهاي ناب و برومند
به هر كوچه نشاني از جهالت
ميان خانهها نقش بطالت
جنون بوالفنون در هر گذرگه
رسوم شبنشيني تا سحرگه
اگر باشد صدايي، جيغ لوطي
اگر نور چراغي، باد و فوتي
شب و تاريكي و موج غم و دود
زيان هر كسي بيش و نه هم سود
همه در غفلت خود خواب ديده
همه از خواب راحت دل بريده
پريشان در شب و تاريكي شب
همه خونيندل و پر خون لبالب
نباشد كس ز ما آيينه داري
هر آنچه آينه زير غباري
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 328 *»
جنون خودسري شايع چو سيلي
ز ويراني به هرجا تلّ و ويلي([23])
چو گفتم شمهاي از حال زارم
تو خود آگه بُدي از كار و بارم
نگويم بيش ازين ديگر ز احوال
نيايد شرح حال ما در اقوال
تو خود داني مآل حال ما را
تو خواني به ز ما احوال ما را
چه باشد عاقبت در سال قحطي؟
نه باري ني بَري، حَيْطي و خَيْطي([24])
ولي تو مثل گل بودي معطّر
از اوّل صاف و پاك و بس مطهّر
از اوّل همچو ياسي ساده بودي
از اوّل خالص و دلداده بودي
هميشه در بهاران بودهاي تو
كنار چشمهساران بودهاي تو
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 329 *»
كجا ديدي تو قطع آب باران
كجا ديدي تو خشكي نهالان
تو را بوده هميشه فيض سرشار
كجا ديدي تو قحطي، مرگ خونبار
نيامد سوي ما قاصد ز ياري
تو خود قاصد بُدي در كوهساري
تو را بوده از اوّل آشنايي
كه انشاء تو شد طرح خدايي
تو را علم دقايق ميفزودند
تو را سرّ رقايق مينمودند
تو تحديث مَلَك را ميشنيدي
بر اطوار حقايق ميتنيدي
همه مات تو و آيينه تو
همه محو شب آدينه تو
همه حيران پرواز تو در شب
همه خواهان آواز تو در شب
شدي بر قلّه كوه كمالات
ز گفتارت نمودي جمله را مات
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 330 *»
نگاهت شد پيام عالم قدس
نسيم آه تو شد مايه اُنس
همه مفتون آن شرم و حيايت
همه دلدادگان و آشنايت
خريداران كالايت اَخِلاّء
تو هم بودي به طينت از اَدِلاّء
تو هم بودي يكي زايينهداران
شدي آيينهدار روي جانان
تو را هم بود باغ تاكپرور
ز تاك پاكت آوردي تو باور
مي باور، ز دستآموزي توست
هزاران تاك باور روزي توست
ز آب و خاك جانپرور سرشتت
تو ديدي در حيات خود بهشتت
تو در درياي انديشه شناور
تو آوردي هزاران درّ باور
چميدي سروْسان در باغ تجريد
تو شمشادي ز باغستان تفريد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 331 *»
تو را ييلاق و قشلاقي فرحزا
قشنگ و ارغواني سبز و دلوا
چشيدي تو ز طعمِ تين و زيتون
چه طعم دلنشيني بودت افزون
عجب طعم دلانگيزي در آنها
نهاده از قضايش حقتعالي
تو را حيرت فزود آن تين و زيتون
ز غيرت روي تو گرديده گلگون
دو چشمانت چو رنگ سرمه نيلي
سراسر خلسه بارد همچو سيلي
تو از حيرت فروشان زماني
ز خلسه نوشيت دائم جواني
تو را حيرت عجب زيبا نموده
كه هركس ديدهات نيكو ستوده
ز خلسه باطنت گشته هويدا
چه زيبا باطني، ظاهر چه زيبا
تو معني كردهاي آوازهها را
ز تحريرت شده آوازه معني
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 332 *»
تو تصويري ز روح و معني نور
تويي راوي ز نور و، مروي نور
تو را از صفقه نوري درآمد
تويي در رُتبهات نوري سرآمد
تو در فنّ حقيقت بيمثيلي
تو در علم طريقت بيعديلي
تو در ملك شريعت مرجع كلّ
تو گلزار علومت مرتع كلّ
تو در عصرت مقامت شد الفگون
كه چون عرش حروف و پس همه دون
تو را از نقطه با اكتسابت
صفاي جان و در دل اعتدالت
تو را از طينت نوري سرشتند
بر آن طينت فؤادت را نوشتند
از آن گرديده قَدْرَت چون كُهِ قاف
نشايد كس زند از درك آن لاف
هرآنچه گفته آمد اندرين فصل
بُد آن يك گوشهاي زافسانه وصل
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 333 *»
كجا وصلي ميسّر؟ عين فصل است
اگر فصلش بيابي عين وصل است
خدا داند من از هجرش چه حالم
كه عاجز آمد از شرحش مقالم
خدا گيرد ز اعدا انتقامش
كه خواهد نشنود پاكيزه نامش
من و بغض جدايي يا رب اي رب
من و افسرده آهي يا رب اي رب
من و آلام هجران در دل من
من و سوز نهاني حاصل من
نباشد چون كه او آيينهاي نيست
دگر روز و شب آدينهاي نيست
به هرجا بنگرم از نور خالي است
هرآنچه نور بينم آن خيالي است
نه نوروز و بهاري ني گل و مُل
نه عشق و بلبلي ني فصل سنبل
نه كس دامن پر از آيينه دارد
نه آيينه رخ جانانه دارد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 334 *»
نبينم حيرتي را در تجسّم
نه بر لب بينم از حيرت تبسّم
گلي رويد ببينم بيقرار است
به سوگش لالهها هم داغدار است
غم هجرش عجب پُر سوز و ساز است
شب هجران او دور و دراز است
بلاد روشنيها وه چه دورند
سحاب تيرگيها بيعبورند
ز فقدانش فتاده رخنه در دين
فتاده فتنهها در دين و آيين
هرآنچه آينه، از خاص و از عام
شده پُر گرد و خاكستر ز اوهام
خزان گرديده زين فقدان گلستان
چمنزار ديانت پُر ز خاران
شَته افتاده در سبزينه علم
ز ظن تيره شده آيينه علم
ز فقدانش نگر درهم، ره و چَه
پُر از لاي و گِلست هر راه و كوچه
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 335 *»
ز وحشت كس نپويد راهِ نوري
ز زخم پا ندارد كس صبوري
ز فقدانش همه، تنهاي بيجان
كجا ميشد كسي را باور اينسان
همه دلها چو پاييزي در اين غم
همه زرد و همه سرد و همه نم
اگر، شبنم، نخيزد آنچنانه
اگر، باران، نبارد بر كرانه
چو بيند ديده اين ويرانه آباد
ببيند اين همه سستي ز بنياد
بخواهد از خدا اين حاجتش را
كه نابينا نمايد مردمش را([25])
نبيند تا كه دارد زندگاني
كه شايد دل شود آسوده آني
چهخوش گفت آنكه گفت اين طرفه معني
چه خوش سفت آنكه سفت اين درّ والا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 336 *»
«بسازم خنجري نيشش ز پولاد
زنم بر ديده تا دل گردد آزاد»
اميد ما همه در نااميديست
پسِ اين شب دگر صبح سفيديست
از اينرو ما همه در انتظاريم
به اميد زوال شام تاريم
غباريم بر سر راه بهاران
عزاداريم ز داغ هجر و فقدان
خدايا عُزلت ما تا كجا شد
خدايا غُربت ما منتهي شد
خدايا كي تن ما جان بگيرد
ديانت كي سر و سامان بگيرد
فضا خوشبو شود از عطر عرفان
به تنها جان رسد از صور ايمان
شود آيينهها پاكيزه يكسر
به روي سينهها آيينه اندر
به لبها سربسر لبخند زيبا
به سرها شورش ديدار مولا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 337 *»
نبيند آينه ديگر ز شمعي
سرشك ديدهاي در بين جمعي
نريزد نزد جمعي آبرويي
ز آيينه به قدر تار مويي
شود روزي ز روي گلعذاران
گل حيرت بچينيم در بهاران
كه آن چيدن چه زيبا چيدني است
گل حيرت عجب بوييدني است
لبي را تر كنيم از جام باده
صفايي با نگاري شوخ و ساده
مِيَش از تاك عرفان ريشه گيرد
نگار از جام آن انديشه گيرد
ز مستي شرابش جمله مدهوش
به آوازي درآييم جمله در جوش
همه ياد و همه با يار در ياد
چو شيرين و به گِردش جمله فرهاد
همه غرق تماشاي جمالش
همه مات از تماشاي كمالش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 338 *»
الهي موسمش را كن تو نزديك
الهي موعدش را كن تو نزديك
سپس نزديك را نزديكتر كن
فروغ ديدهها را بيشتر كن
زمين را كن تو جابلقا و جابرس
شميمي آور از فردوسِ اَنْفُس
نمايان كن خدايا هورقليا
اميرش را نمايان كن خدايا
به همراهش نمايان كن تو احمد (اع)
سمي خاتم9، آن پير مؤيّد
شود از طلعتش عالم درخشان
ز يُمنش ارغواني عالم جان
دل مجروح ما را مرهمي ده
بر اين تنهاي تشنه شبنمي ده
بهاري عاشقانه كن سر پا
غبار از روي هر آيينه بزدا
بيفشان بر تَف دلها تو شبنم
براي سينهها آور تو مرهم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 339 *»
فراهم كن بساط سلطهاش را
نمايان كن تو، سرّ طرفهاش را
مهيّا كن تو اسباب ظهورش
به جوشآور تو آن خمر طهورش
همان خمري كه احمد ساقيش بود
در آن بزمي كه خود هم بانيش بود
در آن بزمي كه خود شد شاهد آن
بُد او يك جلوهاي از روي جانان
مهيّا گر كني از راه لطفت
بهاري و گلي همراه اُلفت
به پا گردد اگر اين سور و ساتي
بماند تا ابد بس خاطراتي
شود دلها رها از بند اوهام
شود پُر عشقِ آن يار دلآرام
ز هر ايوان برويد گل، گل ناز
كنار هر گلي بلبل در آواز
گل و گلدان و شبنم روي گلبن
سرود و چهچهه، آواز اُردن
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 340 *»
تمام خانهها آيينهبندان
تمام مرد و زن در ياد جانان
نظامي از تناسب حاكم آيد
بهشت زندگاني لازم آيد
درون سينهها سرشار از مهر
فروغ ديدهها انوار آن مِهر
ز هر ديده نگاه سرمه اسرار
ز لبها هم دُر معني چه بسيار
دل هركس چو دشتي در بهاران
سراسر پر ز نسرين و ز ريحان
سخن كوته كه آن عمر طلايي
نيايد وصفش از طبعِ چو مايي
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 341 *»
نيازي به درگاه
بينياز
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 342 *»
نيازي به درگاه بينياز
خداوندا، دل ما را صفا ده
در اين خانه چراغي از ضيا ده
زمين دل نما گلزار نوري
پر از شبنم، كن و گلهاي سوري
بده نوري تو در آب و گل دل
بده گرمي ز نار حُبّ بر اين گِل
«قُلُوبُ الْمُؤْمِنينَ خُضرة» فرمود
«اِلَي الْخُضْرَة تَحِنُّ» پس بيفزود
نما دلهاي ما را سبزهزاري
سراسر سبز و خرّم چُون بهاري
ببار از ابر رحمت همچو ژاله
بر اين خاك و گِلِ از غم مُچاله
كه شايد يار ما از راه رحمت
نگاهي افكند همراه رأفت
بر اين دلها كه گردد مرحمتزار
شود خلوتگه ديدار آن يار
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 343 *»
نما آيينهاي اين صفحه دل
نباشد نزد تو اين كار مشكل
كه تا اُفتد در آن يك جلوه يار
تجلّي گر كند آن يار دلدار
خداوندا، زمين دل جوان است
در اين ويرانه بس گنج نهان است
بر آن باري اگر باران رحمت
شود پيدا از آن آثار قدرت
تلاوت كن خدايا بر دل ما
ز آيات كتابت آيهاي را
كه تبيين مقاماتت كند او
دهد شرح مراتب را چه نيكو
كند آبادي دل را فراهم
مسرّت آورد بردارد آن غم
غم بُعد از مقام قرب جانان
تو شادان كن دل ما را تو شادان
اگر دل را كني آيينه نور
زدايد نور تو تصوير ديجور
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 344 *»
به ما چشمي بده چشم فؤادي
كه بيند جلوهات را غرق شادي
به حيرت مبتلا كن قلب ما را
ببخشا كسوت فطرت تو بر ما
سبوي ما نما لبريز از مي
به گوش ما رسان آوازه ني
چو از مستي شويم بيگانه با غير
ببُريم دل ز غير، از شرّ و هر خير
به طور سينه سيناي ما كن
نظر، از ديده موساي ما كن
مگو با ما سخن از «لَنْ تَراني»
بده مژده به ما از «مَن رءاني»
تو خالي از هوا كن كوزه ما
پُر از آب ولا كن كوزه ما
تو خرّم كن فصول عمر ما را
بباران شبنم رحمت تو بر ما
تو بر ما رحمت خاصت روا دار
كه ديگر ننگرد دل سوي اغيار
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 345 *»
نما دلهاي ما شوريده يكسر
چو ني اندر نواي عشق دلبر
پر از گل كن تو سطح خانه دل
گل كاشانه جانانه دل
خدايا سينه ما پر ز درد است
ز غربت كار ما آههاي سرد است
شفاي درد ما باشد نگاهي
از آن يارِ پناهِ بيپناهي
ترحّم كن خدايا گشته خالي
ديار دل ز گلهاي بهاري
نه آوازي ز عشقش در دل ما
ازين صحرا نرويد حاصل ما
ترحّم كن كه سال خشكسالي است
ترحّم كن كه صحرا خشك و خالي است
نرويد چون شقايق، شاپركها
شده بيپر نپرند در هواها
چمنزار دل ما خشك و زردست
به گلزار دل ما آه سرد است
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 346 *»
دگر گلزار نوري باور كس
نگردد چون نديده در بر كس
دگر بر لب سخن، نايد ز كامل
چو تصويري ازو نايد در اين دل
ندارد غنچه پرواي شكفتن
شكوفايي نيايد سوي گلشن
نشاني بر پر گل از لبي نيست
ز شبنم بستر گل تر، شبي نيست
ز دلها رفته ديگر خاطر نور
نمانده در دلي هم باور نور
نبيند ديده كس نسخهاي را
كه در تصحيح خود يابد خطي را
چه نسخه؟ نسخه مرآت كامل
خطوط نوري يك ذات كامل
ندارد آبرو ديگر دل ما
حقيقت رفته از آب و گل ما
نبيند دل حقيقت را به خوابش
صداقت هم ندارد التهابش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 347 *»
خداوندا دلي ديوانهوش نيست
جنون عاشقي را باورش نيست
نميبينم دلي را محو زيبا
نه شيدايي بود در كس هويدا
گرفته عقدهها راه تكلّم
همه واگير از هم در تألّم
كدام دل را نباشد ميل تزوير
طبيعت با خرد گرديده درگير
نتابد پرتو ماه ولايت
بر اين دلهاي سرتاسر قساوت
نميجويد دلي اسرار او را
نميخواهد دلي انوار او را
ندارد مشعري نوري دل ما
نباشد شاعر خوبي دل ما
شده افسانه، نور و مشعر نور
نباشد خانهاي در منظر نور
خدايا نور تو وهمي نباشد
ضعيف و فاني و مرئي نباشد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 348 *»
تجلّي گر نمايد نورت آني
كند آيينه را يكباره فاني
جنون حيرت افزايي ز نورت
ز تصويرش نمايي غرق حيرت
دل از تصوير آن نور مجلّل
ز احساس خودي گردد معطّل
نباشد سركش و بيگانه و دور
نه از ديدار نور و جلوهات كور
نمايد ريشه نورت در وجودش
بگيرد ريشهها هم تار و پودش
اگر دل را فراهم آيد اين شوق
ز هرچه گويمش گرديده مافوق
كتاب ذات خود را چون بخواند
خطوط نوري خود را بداند
بر او شبنم بباري از كرم تو
به قرب خود كشاني از كرم تو
دريغا اي خدا از حال دلها
تبهكار و گرفتارند دريغا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 349 *»
به سال قحطي شبنم تباهند
ميان سوز و سرماي صد آهند
ندارد چشمشان نيروي ديدن
به هر ديدن وزد سوزي ز روزن
تو، گردانندهاي احوال دلها
تو، راني از حريم دل هواها
بگرداني تو دل را از ضلالت
كني دل را تو مجذوب كمالت
كجا جوييم، خدا، آيينهات را
در آن بينيم رخ جانانهات را
اگر نور تو در آيينه بينيم
هر آنچه غير آن بيگانه بينيم
خدايا در گلستان وجودت
به ما بنما تو گلهاي شهودت
بده فرصت به ما تا آنكه پوييم
رهت را گرچه از راه تو دوريم
تو ميداني كه ما خواهان نوريم
گرفتاريم ولي اهل حضوريم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 350 *»
تو ميداني كه گر نوشيم ز جامت
ز مستي سر، دهيم در راه نامت
تو را بس بنده سرمست باشد
نيازت كي به ماي پست باشد
به جان بندگان مستِ مستت
مران از درگهت اين پستِ پستت
خدايا گر كه دل را از عنايت
دهي نور صفا، فهم و درايت
بيابد نور عرفان تو بيحدّ
شود مستغرق انوار سرمد
شود فاني بيابد عمر باقي
نخواهد او بجز آنچه تو خواهي
اگر مهرت شود همراه عرفان
شود عاشق تو را عارف ز ايمان
خدايا گر، دهي نور بصيرت
بده با آن تو قدري از محبّت
جنون عشق خود در جان ما ريز
كه از حيرت دو چشم ما شود تيز
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 351 *»
خدايا، كوه نفس ما نما طور
نما، مُنْدَك، نفوس ما تو از نور
نما، صحراي دلها را گلستان
چو باغ لالهگردان اين گزستان
نما، سيناي ايمن سينهها را
مبارك كن تو اين وادي سينا
ندارد طور ما موساي ظاهر
تو ظاهر كن يكي نور از مظاهر
خدايا پرتوش را گسترش ده
در آن پرتو، تو ما را پرورش ده
تو ميبيني كه ما پرچم نداريم
به سر ظِلّي ز صاحب جم نداريم
تو ميبيني چو شاخه خشك و زرديم
خدايا شبنمي، از غصّه مرديم
شقايقها همه خونين دلانند
ز پا افتاده بينام و نشانند
زمين با وسعتش تنگ آمده تنگ
تعيّش روي آن ننگ آمده ننگ
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 352 *»
خدايا گَردِ اِنّيت شديد است
غبار سركشي هرجا پديد است
ميسّر كي شود، فاني شويم ما؟
جدايي از خودي را ره، بريم ما؟
خداوندا، شبان ما، امين است
ز هجرانش سيه روي زمين است
خداوندا، زمين را كن دگرگون
شبان ما بود از غصّه دلخون
جهاني را فراقش، تار كرده
عزيزان را تمامي خوار كرده
خدايا، بيوجودش چون خسي نيست
به از او در جهانت پس كسي نيست
اگر هستي بپا، از هستي اوست
چو شاخص او و هستي سايهاي زوست
الهي وصف تو او شد سراپا
كجا وصفش توان گفتن ز ماها
هرآنچه گفته آيد در خورش نيست
ثناگويش به غير از تو دگر كيست
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 353 *»
خدايا، گرچه دل دارد هواها
تو خالي از هوس كن اين دل ما
به غير از يك هوس در آن نباشد
به جز نور تو، كس در آن نباشد
خدايا، در هبوط نور پاكت
دل ما را نما، مهبط ز خاكت
نشين با نور خود اندر دل ما
دل خاكي ما را كن نشينگا
اگر خاكي نشيني دل ز خاك است
اگر مسكن گزيني سينه چاك است
خدايا مهبط نور تو زيباست
خدايا جلوههاي تو فريباست
كجا دلهاي ما و اين شرافت
كجا دوري ما و اين كرامت
هر آن دل را كه بخشايي تو حيرت
بر آن دل افكني انوار هيبت
خدايا حيرت از طور تو بارد
ز اوجش بر دل ما ره سپارد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 354 *»
خدايا بحر حيرت بيكران است
كنارش ساحل غيرت نشان است
ز كوثر آب بحر حيرت آيد
ز خاك ساحلش قربت فزايد
خدايا آشنايت كن دل ما
دل ما را سرايت كن خدايا
كه ما نور تو را باور نماييم
به سوي تو رهي از دل بيابيم
اگرچه همره مايي هميشه
به اَمْرَت نافذي در جان و ريشه
تو را بود و نبود، در اختيارست
منزّه ذات تو از اعتبارست
ز اَمْر تو جهانِ بود، مُبْرَم
تو بالاتر ز هر خلقي مسلّم
تو داني راز هر هستي خدايا
دهي تو بنده را مستي خدايا
تو دشت آفرينش را دهي آب
تو در اوج جلالت باشدت باب
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 355 *»
تو را كوثر شراب خالصانت
تو را زمزم نشاني از كسانت
گلاب طينت آدم7 فشردي
گِل خاتم9 ندانم از چه بُردي
خدايا گر كه دستم را بگيري
زني مرغ دلم را گر به تيري
پرستش مينمايم حضرتت را
به جانم ميخرم من خدمتت را
كجا ديگر پرستم من بُت خود
كجا سازم بتي از صنعت خود
خدايا گلشن دل پر ز خار است
ز خار بيحدش چون، خارزار است
بكَن خار دل ما را به تيشه
بزن تيشه به هر خاري ز ريشه
خدايا خانه دل پر شرار است
ز صرصرهاي اَهواء بيقرارست
خدايا، پرده از دلها تو بردار
كه تا نورت فتد بر در وَ ديوار
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 356 *»
خدايا بوي عطرت را ببوييم
ز گلدانت، كجا آن را بجوييم
كه بيعِطرت نخواهيم ما گلي را
ز هر گل هم نبوييم عطر تو، ما
خدايا كم شده شبنم و بويش
نميآيد چرا رحمت به جويش
چرا نار محبت گشته كمسو
نميسوزد دلي از آتش او
اگر سوزد دلي در آتش حُبّ
كجا ماند دگر آن در تَهِ جُبّ
چنين دل را چو بازست هر دو ديده
به هرچه بنگرد روي تو ديده
تو خود گفتي كه «اَيْنَ ما تولُّوا
فَثَمَّ وَجْهُ اَللَّه» را چه نيكو
خوشا آن دل كه گلهاي تو بيند
به هر گل بنگرد مِهر تو چيند
بگويد هر گلي در گوش جانش
كه من روييدهام از بوستانش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 357 *»
كنم از بوي خود جان تو را مست
بگويم جان جانان تو چونست
بگويم چند و چوني او ندارد
كه چون و چند را او مينگارد
بگويم او چو يك ابهام زيباست
كه دور از وهم و فهم ما بشرهاست
كجا عقل طبيعت پوي و اين راز
كجا وهم و كجا اين سرّ ممتاز
شعور ما در اين جُلگه چريده
به جز امثال خود چيزي نديده
هرآنچه ديده خلق است و ز خلق است
كجا شايسته توصيف حقّ است
چنانكه در تقيّدها ندانيش
تو در مطلقترينها هم نيابيش
نجوييش در بهار و سنبل و رود
كجا جويي تو در خار و خس و دود([26])
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 358 *»
چو از صُقْع عدم آورده ما را
ز ايجادش خبر ننموده ما را
نميدانيم گر ايجادش چگون است
كجا دانيم كه ذاتش چند و چون است
ولي آورده آيات وجودي
براي معرفت، سرّ شهودي
اگر عشقش تو را، آواره كرده
چنين درد تو را هم چاره كرده
تو را در رود حيرت غوطه داده
براي محضرش بزمي نهاده
در اين محضر بود شاهد خود او
ولي در كسوت آيات نيكو
چو ظاهر در ظهورش اظهرستي
تو او را ديدهاي در محضرستي
شنيدي گر كه قُربي يا كه بُعدي
نباشد ذات حق را بُعد و قُربي
تقرّب گر كه جستي نزد آيات
نداري اَنْدُهي از كلّ آفات
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 359 *»
مقام نوري آيات را گر
بري ره ميشوي از حق تو مُخْبَر
نباشد راه تعريفش به جز اين
همين باشد مراد از وضع آيين
خدايا دل ندارد راه ديگر
به سويت غير اين راه ميسّر
ببيند جلوهات را در مظاهر
ز مظهر اظهرت بيند به ظاهر
رهايي يابد از تمثيل و تشبيه
بپويد راه تعريفت به تنزيه
چه كوته پايه تمثيل آمد
حجاب معرفت تنزيل آمد
هر آنچه پرورد عقل از قياسش
همان گرديده سرّ التباسش
مفاهيمي كه در مغز من و توست
فراهم گشته زالفاظ كم و سست
درخت نارس تعبير ماها
كجا آرد بَري دلخواه و گيرا
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 360 *»
خدايا رهنماي ما تو خود باش
درون سينهها از نور خود پاش
تكلّم كن تو با ما در دل ما
تو حلّ كن از كرم اين مشكل ما
رها كن دل ز چنگ لفظ و معني
بده انديشه را نور تولاّ
خدايا در دل ما باورستي
تو از ادراك ماها برترستي
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 361 *»
طلوع ماهي
در ماه رجب
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 362 *»
طلوع ماهي در ماه رجب
در اين ماه رجب گرديده عالم
چو خُلق احمدي مبعوث خاتم9
روانبخش و فرحزا و بهاري
خوش و فرخنده و خُلد نگاري
به دامان سپهر لاجوردين
خور آمد در فراز با چهر زرّين
شده روشن دو چشمان ستمكش
چو يعقوب از نسيم خوب و دلكش
نشاني آمده از سوي جانان
چو پيراهن براي پير كنعان
بود چون كشتي نوح پيمبر
فكنده بر دل جودي چو لنگر
دميده از افق ماهي درخشان
چو آتش بهر موسي در بيابان
تو گويي آمده يونس دوباره
ز بطن حوت و دريا و كناره
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 363 *»
نهاده در رهش سوسن سر خويش
شده مدهوش او نرگس، دلش ريش
ديانت همچو ايّوب «مَسَّني» گفت
اِجابت با دعايش آمدي جفت
ميان چشمه رحمت فرو شد
ز بار غم رها با آبرو شد
چمنزار خرد گرديده خرّم
به هر سو نغمهاي گه زير و گه بم
نموده گوييا از دامن مام
رخ خود عيسي فرخنده فرجام
شده طالع يكي طلعت چو ماهي
ز چرخ فخر و از برج شفاهي
يگانه واجد شرط گزينش
سرآمد در رِداي علم و بينش
نگاري مه جبين در اوج فطرت
هلالي در سپهر حسن فكرت
فصاحت را مهي فرخنده با فرّ
ادب را دفتري زيبنده يكسر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 364 *»
ملاحت را دُري دُرج و نگاري
به باغ معرفت خوشخوان قناري
ظهوري از خدا در عرصه ما
بياني از صفات حق در اينجا
ز كِلك صُنع حق نقش بديعي
نمايان شد براي ما شفيعي
ز نورش خور خجل گرديده و تار
چه جاي ثابت و ماه و چه سيّار
غريق در تحير حور و غلمان
ز حسن روي و موي و سيرت آن
به هر محفل چو يوسف گر درآيد
بُرَد دست خود ار بيننده، شايد
مديحش را بشر عاجز ز تبيين
بجز حق كس نگويد حق تحسين
برون وصفش ز حدّ اين بشر شد
تجلّي اَحَد را كي خبر شد؟
شد او آيينهدار روي جانان
دهد تسكين دلهاي نديمان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 365 *»
ميسّر شد درين آيينه ديدن
رخ جانانه را، حيرت چشيدن
جمال دلرباي يار پيدا
بيا اي دل دمي بهر تماشا
تو را ممكن نگردد جز ازين ره
تماشاي رخ بيمثل آن مه
ز احسان عميم خود خدايت
فراهم كرده آيينه برايت
درين دوران غيبت كز مظالم
نهان گرديده شه از اين عوالم
نهان آيينهها همچون خود شه
كجا پيدا دگر رخسار آن مه؟!
لئيمان زمانه از لئامت
ندارند چشم ديدار كرامت
حجاب ما و آن آيينهداران
بود بيشك همين جور لئيمان
چنانكه شد همين هم علّت آن
كه ناموس خدا، گرديده پنهان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 366 *»
اگر از فُرقتش كام تو تلخ است
نه هم شهدي تو را، جام تو تلخ است
بيا شيرين كن از نامش تو كامت
پُر از خمّ شرابش كن تو جامت
مرا مقصد ز نامش نام كَوْني است([27])
نه نام لفظي و مفهوم بَوْني است([28])
اگر آن نام نامي، ماه طنّاز
به روي ما نمايد، ديدهاي باز
بَرَد از دل حنين و اضطرابش
كند آسوده دل را زالتهابش
چه خوش حال دل و ياد وصالش
سرافراز آنكه شد شوريده حالش
اگر دشمن ز گفتم در ملال است
محبّش شادمان زين حال و قال است
حسودش از حسد در كينهورزي
محبّش سرخوش از ايماء و رمزي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 367 *»
بگويم در مديحش نكتهها من
عنايت او نمايد گر كه با من
ولي حجّت حقند و آنها
همه صاحب لوايند عصر مولا
رئيس نشئه تشريع و تكوين
مُبَرّي از شك و از زيغ و تلوين
جهاندار و مدار هر حقيقت
كُهُوف اَمْن و عَوْن دين و ملت
خداوندان اَمْرند و از آنها
رسد فيض خداوندي به ماها
چو خور تابنده در چرخ هدايت
فروزنده در آفاق درايت
مُنير آسمان و ارض بينش
اميراني سزاي اين گزينش
غريق نعمت آنها دو عالم
رهين فضلشان ابناء آدم
مَعين رحمت حق بر محبّان
مُعين رشد ايمان ضعيفان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 368 *»
نشان آشكار رستگاري
بيان راه و رسم رهسپاري
همه گنجينه علم و فِراست
همه ورزيده در اَمر كياست
حقايقهاي حكمت را معادن
كمالات الهي را مخازن
اَمين دين و دنياي اَنامند
حفيظ دين و اسرار امامند
همه بيشبه و مانند و قرينند
گهي ظاهر، گهي خانه نشينند
همه در باطنند حُكّام مردم
به حقّند قائم و قُوّام مردم
بحور ذاخر علم لدنّي
صخور لُجّه بحر معاني
حكيمان را كجا باشد ميسّر
كه در امواج آن گردند شناور
چو پروين در بر خورشيد تابان
به نزد حكمت ايشان حكيمان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 369 *»
فروغ رويشان ماه هدايت
نگاه لطفشان گنج عنايت
قُراي ظاهره در نص قرآن
مبارك قريهها زانها نمايان
كجا آيد ز ما وصفي، مديحي
ثنائي، تازه و بِكر و بديعي
كه باشد در خور كمتر شئوني
ز بيحدّ از حد بيچند و چوني
ستايش كرده از ايشان خداوند
در آياتي ز قرآنِ پُر از پند
قرين آل خود كرده پيمبر
به حكم محكمي از حي داور
چه مُزجاتست بضاعت از چو مايي
به كرمان چون برند زيره ز جايي
بيا بگذر غمين از اين هوسها
نباشد شأن اَمثال تو كسها
بگو از ظاهر ايشان نشاني
كه افروزد به دل نور معاني
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 370 *»
در اين دار فنا در عصر غيبت
بود مخفي نقابت هم نجابت
ولي از مصلحت از پرده غيب
برون آمد مقام علم بيريب
پي تحصين دين آمد هويدا
از اين رُتبت معلّم بر سر ما
براي نفي باطل دفع شبهه
براي حفظ دين از گرگ و روبه
نگهباني ز مرز دين و آيين
حفاظت از نفوذ هرچه بيدين
براي نشر باطن آمدستي
كه نوراني به نور سرمدستي
وفاداران با امر ولايت
شده مستبصر از نور درايت
وفاقش شد نشان صدق ايمان
خلافش نصب و اصل كفر و طغيان
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 371 *»
ترسيم مبهمي از
سيماي چهار معلّّّّّم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 372 *»
ترسيم مُبهمي از
سيماي چهار معلّم
ز عهد غيبت كبري به جز چار
معلّم كآمدندي بر سر كار
نزاده تاكنون مام طبيعت
چو ايشان «ظاهراً» شهكار خلقت
ز اَحسا پور زين الدين احمد
مؤسّس آمد او در دين مسدّد
يگانه بر فراز كرسي علم
سرآمد در رداي عزّت و حِلم
حقيقت را به حق استادِ با فرّ
طريقت را صفاتش ريشه و بر
شريعت شد مجسّم از فِعالش
شعار كُمّلين آمد كمالش
در عصر خويشتن قامت برافراشت
چه فتنه از قيام حضرتش خاست
صفاي جان و دلها شد فراهم
ز لطف اعتدال آن مكرّم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 373 *»
صرافت دارد او از نقطه با
الف باشد مقامش را چه گويا
سرشت آب و گلش را حق ز نورش
مَنش دادش خدايش از ظهورش
فؤادي طينت و بينش فؤادي
فؤادي سيرت و دانش فؤادي
عقاب فكرت ما قاصر آمد
ز درك قدرش ارچه ظاهر آمد
هزاران چشمهسار حكمت حق
ز قلب پاك او جوشيده بر خلق
ز هر چشمه هزاران جويباري
روان گشته زلال خوشگواري
صفات و ذات و قلبش طُهر و طاهر
از آن گرديده حق را از مظاهر
بود از وارثان احمد9 و آل:
گرفته از پَر([29]) آنها پر و بال
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 374 *»
ز فيض بيحد طه9 و حيدر
شده آگه ز هر خشكي و هر تر
به خَلق و خُلق خود در استفاده
ز درياي كرم، در استزاده
ز اَعضاد الهي مستفيد است
ز حق، بَر حق، به حق او مستزيد است
سراپا باورست و در سَداد است
مُسَدَّد از حق و او در صواب است
دهد نامش خبر از رُتبت او
كه باشد آسماني دولت او
چو آمد دَوْر دوّم از ديانت
مروّج آمدش بهر صيانت
بود چون دور دوّم دور باطن
مُسَمّاي به احمد گشته ضامن
چو بُد دَوْر نخستين، دَوْر ظاهر
هرآن، كو، شد مروّج در ظواهر
محمّد، نام او تقدير گرديد
ز حق، عمداً، چنين تدبير گرديد
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 375 *»
مروّج در دوم دورست احمد
كه از اسم سماوي شد مؤيَّد([30])
بُدش از استقامت قد چو شمشاد
قوايش معتدل محكم ز بنياد
نديد از نقطه علمش نشاني
هر آن كس ره نبردي بر معاني
چه گويم من زِ، آنكه حق گزيدش
براي حق ز خَلْقَش او بريدش
اگر آيد مدد تا صبح محشر
نويسم من ز فضلش روي دفتر
نباشد از كتاب فضل آن شه
مگر حرفي شكسته يا كه كوته
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 376 *»
بگويم مدحت دوّم از ايشان
شه رشتي نژاد و فخر نيكان
شد از يُمنش جهان حكمت آباد
خبر دادي ز رُشدش پير اُستاد([31])
سزد او را كه از فرط كمالش
هم از حلم و ز كظم بيمثالش
نشيند جاي استادش ز احسان
شود هادي ره بهر يتيمان
كند اتمام حجّت با براهين
زُدايد شبهه از رخسار آيين
به كرسي او نشاند حرف حق را
بسازد اهل باطل را چه رسوا
شود از قدرت كِلك و بيانش
ز روح پر ز شور و نوجوانش
چو كوهي استوار، اركان آيين
شود ويران اساس كفر ديرين
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 377 *»
فروغ طلعتش تابد به هر سو
شتابد سوي او هركس ز هر كو
قريب درگهش اهل درايت
نديم محضرش اهل ولايت
مهي رخشان به گردون سيادت
چو مهري در سپهري از جلالت
گلستان معارف از علومش
چو فصل فرودين شد در شكوهش
زلال حكمتش آراست دين را
چو باران در بهاران اين زمين را
هرآنچه كِشته بُد احمد (اع) ز حكمت
نمود از آب علم خود سقايت
هزاران نخل بارآور فراهم
شد از فضلش در اين صحراي عالم
ز كاظم7 نام و خو را كرده تحصيل
براي كظم غيظ او چو تمثيل
جوادش7 مقتدايش در سخاوت
ز صادق7 صدق قولش شد حكايت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 378 *»
ز زين العابدين7 دارد عبادت
ز جدّش دارد او ارث شهادت
چو سلمان سالم آمد از معايب
بسي ديد از اعادي او مصايب
مروّت را نمودي همچو مقداد
ز اخلاصش به حيرت نوع عُبّاد
نيايد ذكر يك خصلت ز بيحدّ
صفات كاملش در گفت و در عدّ
چه به آنكه بپويم سوي آن راد
كه آمد هادي دين بعد اُستاد
كريم ذو الكرم آنكه ولايش
نصيب ما شد از فضل خدايش
سزد ما بينوايان را ز اكرام
دهد زادي براي محشر عام
ز رفتارش كرم شد شرح و تفسير
كه صدها حاتمي را كرده تسخير
گرفته صيت علمش صفحه دهر
بيانگر كلك او از خشك و هم تر
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 379 *»
بيان دلنشينش قوّت دل
شد از «ارشاد» او حلّ مسائل
محبّان را هدايت شد بيانش
عذاب تلخ جان دشمنانش
شرار حِقْد اَعْدا شد نمايان
چو گفتي از چهارم ركن ايمان
عدويش زاتش حِقد و حسادت
عداوتها نمود و هم سعايت
ز فرعون و ز نُمرود و ز شدّاد
به پايه بدتر آمد قوم حسّاد
ولي بودي مقاوم آن شه راد
نبودش باك و پروايي ز بيداد
به تيغ تيز كلك آتشينش
زد او بر قلب دشمنها ز كينش
اگر احمد سخن در پردهها گفت
بسي درّ خوشابي در خفا سفت
و گر كاظم ز اسرار نهاني
بسي آورده الفاظ و معاني
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 380 *»
ز، حلّ و عقد او حل شد مسائل
به درس و وعظ و تصنيف رسائل
هدايت شأن او شد بعد كاظم (اع)
چو شد بر نقطه علمِ حق عالم
خدا فرموده «اَنْتَ مُنْذِرٌ» را
«لِكُلِّ قوم هادٍ» را چه زيبا
شد او هم پس يكي مظهر ز «هادي»
اَميني، صادقي، پاكيزه زادي
چو شد هادي ميان اين رعيّت
شد او ميزان براي كفر و ملّت
ديانت شد محبّت با چنين راد
عداوت با وي آمد كفر و الحاد
گروهي دشمني با او گزيدند
ز طغيان رشته مهرش بريدند
چو خَر، از شير حق اندر نِفارند
ز كين سينهها بس بيقرارند
گروهي سر به خاك پاك پايش
نهاده از سر صدق ولايش
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 381 *»
بُد او بابي به باطن رحمت حق
به ظاهر بهر كافر نقمت حق
اگر در غيبت مهدي7 جهادي
نباشد با سلاح و حرب عادي
ولي باشد جهاد اهل ايمان
به تيغ تيز كلك و تير برهان
شد او تنها مواجه با اعادي
منافق، ناصب و هر كجنهادي
چو تيغ كلك او آمد پديدار
سيوف فِريه آمد بر سر كار
ولي فرسوده و كُند و شكسته
كجا كار آيد از دستي كه بسته
بس است او را ز آثارش يكي فصل
ز «ارشاد»ش دليل بيحد فضل
اگر گفتم مديحش را بس الكن
به وصفش گر رقم اندك زدم من
اميدم آنكه بر مهرش گواهي
دهد اين نامه با خط سياهي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 382 *»
سزد اينك ز باقر من سرايم
از آن شاهي كه بر دربش گدايم
مه برج شرف فخر اماجد
دُر كان ادب نور مساجد
عبادت گر كه گويي زين عُبّاد
شرافت گر بگويي لُبّ امجاد
ز حبّ و بغض او فردوس و نار است
ثوابي يا عقابي بر گذار است
ز مهر و كينهاش آمد پديدار
صلاح و هم فساد كار و هر بار
خدا يار محبّانش هميشه
زند بر ريشه خصمش چو تيشه
تبه گردد شب و روزش در افساد
مُعين خصم او بدتر ز شدّاد
هواخواهش به جنّت شد حواله
براي بدسگالش غم نواله
شد او چارم ز اركان درايت
اِماته تا كند از دين غوايت
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 383 *»
كريمش برگزيدش بهر ارشاد
چو ديدش تالي در تِلْوِ اُستاد
تواعد شد ميان هر دو بر صبر
تخلّف هم نكرد از وعده تا قبر
پس او ديد از خود و بيگانه بس جور
بلاها، فتنهها، هر رنگ و هر طور
ز تحريف و ز تأويل و ز اِلحاد
ز تفريق و ز تفتين و ز اِفساد
به روي مسند شه ديو را ديد
در انگشتش نگين را نابجا ديد
به خود بسته مقاماتي ز تحريف
از الحادش نمايد مدح و تعريف
رياست مقصد او در زمانه است
لزوم وحدت ناطق بهانه است
وگرنه، داند او اين باطل او
ز حق بيگانه از حق عاطل او
مخالف با ضرورت باشد امّا
ز حبّ جاه خود گرديده اَعْمي
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 384 *»
تَنَد از تار خود چون عنكبوتي
كه تا گيرد مگس از بهر قوتي
برون شد از كمينگه باقر علم
مجهّز با سلاح علم و هم حلم
براي كارزار ديو سركش
كه بر گِردش بسي لشخواره و لَش
ز كلكش جمله افتادند در اَغلال
بيانش بر دهنهاشان زد اَقفال
چو قطبي بين اصحابش مكين بود
امين دين و دنيا آن مِهين بود
هر آن كس منزوي شد از ظلالش
كجا بودش خلاصي از ضلالش
چه گويم من كه ممدوح من و من
چو خورشيد است و يك ذرّه ز روزن
و يا او چون سليمان و مديحم
چو راني از ملخ من مور پيرم
پذيرد اَرْ ز فضلش مدحت من
نبيند جرم من از خجلت من
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 385 *»
ببخشايد ذنوب بيحدم را
برآرد از كرم اين حاجتم را
كه باشم خادمش تا زنده باشم
بميرم در رهش پاينده باشم
مرا تا قبله شد آن چهر تابان
مرا تا كعبه شد آن جان جانان
مرا زمزم شد آن چاه زنخدان
بنوشم من ز لعلش آب حيوان
سر كويش صفا و مروه من
رضايش جنّت پاينده من
خرد گر بو برد از خوي پاكش
نجويد منزلي جز كوي پاكش
هر آن دل بشنود هويي ز كويش
نگيرد او قراري جز به مويش
ببيند ديدهاي گر حسن آن رو
نخواهد بيند او خطّي و ابرو
اگر روزي خرامد در گلستان
ز پا افتد هر آنچه سرو بستان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 386 *»
چو طفلم در دبستان ولايش
بياموزد مرا «اِلاّ» و «لا»يش
ببينم مصحف حق در وجودش
بخوانم آيت حق از شهودش
در اوراق كمالاتش بيابم
بسي ابحاث عرفاني نابم
هر آنچه مشكل آمد در محبّت
شد آسان از نگاهش با مودّت
چو گشتم آگه از شأن و كمالش
شدم بر نقطه واقف از نوالش
ز هر علمي شود علمي نمايان
نكو هر علمي و نيكوتر از آن
ندارد گلشنش فصل خزاني
نه از باد خزاني ناتواني
فروغ طلعتش را هم نباشد
غروبي، روشن از او هرچه باشد
فتد روزي خور از اين چرخ گردان
ولي آثار او بيحدّ و پايان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 387 *»
كجا آيد ز مِنطيقي ثنايش؟
ز كلك كه، ثنايي از برايش؟
اگر گيرد دمي او راه احسان
بر امثال من از خيل لئيمان
نمايد چاره كار از تفضّل
بزن بر دامنش دست توسّل
تقرّب جو به درگاهش كه آنجا
بود درگاه پاك حقتعالي
نباشد بين حق با مظهر حق
تفاوت زانكه آمد منظر حق
حديث «مَنْ رَءاني، قَدْ رَأَي الْحَق»
بگويد اين حقيقت را، مُصدّق
نمايم گر نثار راه او سر
كنم گر جان فداي آن دلاور
نكردم من اَدا، عُشري ز حقش
سر و جان همه چون مِلك طِلقش
در اين طوفان فتنه او اَمانم
خريدارم ولايش را به جانم
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 388 *»
مرا فُلك ولاي او نگهبان
مرا جودي جودش مُلك اذعان
در اين قحطي دانش ما مساكين
كنار خوان علمش از ميامين
اگر لبتشنه مردم در سرابند
روانها خسته و در اضطرابند
ز بحر فضل او سيراب هستيم
اگرچه ما بسي، ناباب هستيم
نوالش بينيازي داده ما را
ز منّتهاي هر بيگانه با ما
اگر چه قاصريم امّا ز كيوان
بلندتر همّت ما روسياهان
اميد مهرباني دارم از او
كه مهرش ركن دين هر خداجو
مرا خاك رهش كُحل دو ديده
به درگاهش فلك را قد خميده
مثال علم او درياي عمان
شبيه حلم او كوه اُحد، دان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 389 *»
عدالت ز اعتدال او حكايت
درايت ميكند فهمش روايت
شهان بر درگهش كمتر گدايي
گدايش قيصران را پادشاهي
هزاران بوعلي در مجلس او
همه صف النّعال مدرس او
از علم او رساند سر به سامان
هر آنكس خوشهچينش شد به دامان
ز مهرش هركه دارد بهره در دل
ز گنج رستگاري برده حاصل
براي عرش علم حق ز اركان
چهارم ركن آن اركان عرفان
خوشا آنكه مزين از ولايش
شد او را نامه روز جزايش
بَدا، بر حال آنكه بغض او را
به ديوانش ببيند صبح فردا
گشايد گر كف خود را به احسان
نماند آبروي ابر نيسان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 390 *»
بگيرد گر نقاب از طلعت خويش
بپوشد خور به پرده رُخ ز صد بيش
شود جاهش چو در محشر هويدا
ز رشك رفعتش بيچاره اعدا
براهينش همه دندانشكن شد
ز «ميزانـ »ش ضلالت ريشهكن شد
هر آن نادان كه با او پنجه انداخت
سقط شد ز اعتبار و عِرض خود باخت
نمي از لجّه جودش چو عمان
كمي از قبضه اكرام او، كان
ز خاطر برده است فيض غزارش([32])
بهار و ژالهها و لالهزارش
نباشد بحر جودش را، كرانه
براي مكرمت جويد، بهانه
ازين رو شد غمين درد هجران
ثناگويش كه يابد ره به احسان
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 391 *»
يقين دانم نمييابم زياني
چو فردا او نمايد ميزباني
بيارامم به مهد امن و راحت
چو دستم را بگيرد در قيامت
مُحبّ صادقش را كي گذارد
كه در تيه شقاوت جان سپارد
كجا راضي شود تا آنكه شيطان
بگيرد دين او، با لقمهاي نان
نشايد تا نمايد او تغافل
ز هر دل دارد آن سويش تمايل
نگيرد لطف خود از حامي دين
نپوشد ديده از مشتاق آيين
خدايا تا برآيد خور ز خاور
بيايد بعد از آن مه، چون برادر
بر احبابش فزا نور بصيرت
بيفزا، در دل آنها عزيمت
چو بستان در بهاران فرّشان ده
ز، ابر رحمتت هم آبشان ده
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 392 *»
بيفشان بر سر بدخواهشان خاك
ز، خواري پابرهنه سينهشان چاك
بكاهد جانشان در تن ز، ذلّت
نياسايد دمي تن از ملالت
آمين يا ربّ العالمين
٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭ ٭
«* نواي غمين دفتر 8 صفحه 393 *»
فهرست
ديباچه··· 3
توضيح طرح··· 9
شيعه داغداري ستيزه‌جو··· 1
علي7 و شيعه··· 3
علي7و شيعهي كامل··· 11
علي7و شيعه به معني عام آن··· 18
سرچشمهي تشيع ـ وفاداري شيعه، پيمانشكني مخالفان··· 24
روزگار شيعه بعد از غصب خلافت··· 30
شيعه و چارهي درد بيدرمان··· 36
شيعه و غمهايش در مرئي و مسمع امام عصر7 «شيعه در مدينه»··· 42
«شيعه در كربلا»··· 48
شيعه و انس او با بلا··· 53
مصيبت حضرت علياصغر7 57
مصيبت حضرت اباالفضل7 61
يادي از غمهاي زينب3 66
اشك شيعه و اشك اولياء: 70
شيعه و كربلا··· 73
مصيبت امام حسين7 77
شيعه و امام عصر7و ظهور و رجعت··· 80
شيعه و عشق··· 88
انبياء:و تشيع··· 93
شيعه و چهارده معصوم: 97
نبوت و ولايت··· 105
شيعه و اكسير ولايت··· 116
حضرت فاطمه3محور ولايت··· 119
شيعه داغدار ولايت··· 124
شيعه و مصائب مدينه و كربلا··· 129
شيعه و تظلم او از كوفيان··· 133
شيعه و ياد سرمستان از جام ولا در كربلاي پر بلا··· 139
شيعه عذرخواه است··· 153
سفارش و پيشگويي رسول اللّه9دربارهي عترت طاهره: 162
شيعه اميد آمرزش دارد··· 171
عرض حال غمين··· 176
ثنايي نارسا··· 182
تحيت و تهنيت··· 184
نسيم روانبخشي از كرانهي لاهوت··· 188
تمناهاي عاشقانه··· 198
گفتگويي با آشنا··· 202
پگاه وصل و پسين هجر··· 208
سرود اندوه··· 215
گذشتهها در آيينهي شعر··· 223
تأسف در اشك شعر··· 238
به سوي وادي نور··· 251
شناختي در هالههايي از ابهام··· 264
شبنامهي مهجوري 281
سخني با آشنايش··· 289
رؤياي طلايي 301
افسانهي وصل··· 313
نيازي به درگاه بينياز··· 341
طلوع ماهي در ماه رجب··· 361
ترسيم مبهمي از سيماي چهار معلم··· 371
([1]) وصف حالي در مقابل وصف قالي است و مراد از وصف قالي آيات و رواياتي است كه دربارهي معرفت خداي متعال به ما رسيده است و اما وصف حالي خداوند، حقايق مقدسهي الهيه و وجودات كاملهي نوريهي محمّد و آلمحمّد صلواتاللّه عليهماجمعين ميباشند.
([2]) ماتَ: فعل ماضي به معني مرده است.
([3]) ماء معين در تفسير باطني آيهي مباركهي «قل ان اصبح ماؤكم غوراً فمن يأتيكم بماء معين» سوره ملك عبارت است از امام غايب مهدي موعود عجّل اللّه تعالي فرجه.
([4]) اشاره است به حديث شريف «اكثر اهل الجنة البلهاء».
([5]) اشاره است به تأويل و باطن آيهي مباركهي «قُلْ اَرَأَيْتُمْ اِنْ اَصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ يَأْتيكُمْ بِماءٍ مَعينٍ» سوره ملك كه تفسير شده به دوران غيبت و ماء مَعين تفسير شده به امام عصر عجل اللّه فرجه الشريف.
([6]) تهمتن بر وزن قلمزن: مرد قويجثّه و شجاع بينظير. اين كلمه تركيبي است از بيهمتاتن. يكي از القاب رستم زال و بهمن است.
([7]) فَرْ: شوكت و رفعت و شكوه است و به واسطهي ضرورت شعري مشدّد ميشود. بِهي: نيكويي و خوبي است.
[9] بسمله: مخفّف بسم اللّه الرحمن الرحيم است. و حمدله: مخفّف الحمدللّه رب العالمين است. و با توجه به قواعد علم اعداد، حاء و ميم و دال از عدد حروف بسماللّه الرحمن الرحيم استنطاق ميگردد. پس «حمد» تفصيل بسم اللّه الرحمن الرحيم است و بسم اللّه الرحمن الرحيم مصدر و اصل است براي «حمد» و بنابراين بسم اللّه الرحمن الرحيم همان الحمدللّه و الحمدللّه همان بسم اللّه الرحمن الرحيم است.
([10]) هفت اسم اصلي عبارتند از: محمّد، علي، فاطمه، حسن، حسين، جعفر، موسي. و اما اسمائي كه مكرّر شدهاند عبارتند از: محمّد 4، علي (4)، حسن (2)، صلوات اللّه عليهم اجمعين.
([11]) اي كاش نياكان و بزرگان از خويشان من كه در جنگ بدر كشته شدند و خود شاهد نالهها و فريادهاي خزرجيان دودمان بنياميه بودند در برخورد با شمشيرها و نيزهها امروز در اين بزم من حاضر بودند و پيروزي مرا ميديدند و اگر حاضر بودند قطعاً.
([12]) فرياد شادي داشتند و چهرههاي آنها شادمان ميشد و سپس ميگفتند يزيد دستت درد نكند.
([13]) ما هم كشتيم بزرگان اين قوم هاشميان را و انتقام جنگ بدر را از ايشان گرفتيم و برابر آنچه از ما كشتند از ايشان كشتيم.
([14]) هاشم با مُلك بازي كرد پس نه خبري آمده و نه وحيي نازل گرديده است.
([15]) من از خندف نباشم اگر انتقام نگيرم از فرزندان احمد در برابر آنچه كه آنها كردند با بنياميه.
([16]) مراد وجود مبارك مهدي عليهالسلام و عجل اللّه فرجه است كه اصل حيات و حياتبخش جهانيان است.
([21]) يعني مجلس و محفل و انجمن.
([23]) ويل: چاه، در اينجا گودي مراد است.
([24]) كنايه است از نبودن نشاني از حيات و آبادي.
([27]) نام حقيقي و اسم واقعي آن حضرت (عج) بزرگان دين هستند.
([28]) اسم لفظي و مفهوم ذهني آن جدايي دارند و اسم اسم ميباشند.
([29]) پر در اينجا به معني پرتو است.
([30]) اشاره است به مباحثي كه سيّد مرحوم اعلي اللّه مقامه در كتاب مبارك شرح قصيده عنوان فرمودهاند كه اجمال آن اين است:
«دوازده قرن مدت دوره اوّل شريعت پيغمبر9 سپري شد كه آن دوره، دوره ظاهر شريعت بود و بعد از آن دوره دوّم كه دوره ظهور باطن شريعت است شروع گرديده و اوّل مؤسّس اين دوره دوّم، شيخ مرحوم هستند و بايد اسم مبارك او احمد باشد».
([31]) شيخ اوحد اعلي اللّه مقامه فرمود: ولدي كاظم يفهم و غيره مايفهم.