مظلوميت
مظلومیت انواع دارد. ممکن است شخصی به شکل های مختلف “مظلوم” واقع شود. مشایخ عظام ما اعلی الله مقامهم شکل های مختلفی را دیدند و مورد ظلم قرار گرفتند. اما در یک مورد مظلومیت ایشان بسیار عجیب و غریب است.
یک نوع از مظلومیت مشایخ پرسش های عجیب و غریبی است که از آن بزرگواران پرسیده می شده و شخص منصف است که با کمی دقت می یابد که هرگز از هیچ عالمی چنین پرسش هایی پرسیده نشده است و فقط و فقط برای امتحان و آزمایش مشایخ عظام این گونه پرسش ها را عنوان می کردند.
در این مجال کوتاه فقط به یک مورد اشاره می کنم. مولای کریم می نویسند:
و من العجائب ما سالنی عنه بعض الطلبه عما لم یقع السوال عن مثله الی الان. فقال انک تدعی ان جمیع ما فی الکتاب التدوینی موجود فی الکتاب التکوینی فعرفنی فی الکتاب التکوینی الغیر المنصرف و جمیع اسباب منع الصرف.
فالهمنی الله الجواب عنه بما لم یلهمه احدا و الحمد لله فاجبته بما لا مزید علیه بل اوضحت له الغیر المنصرف فی العالم الکبیر و الوسیط و الصغیر بحول الله و قوته. فاختم رسالتی هذه بـ”دوبیتی” فی وصف الشیخ اعلی الله مقامه فقال الشاعر:
لزین الدین احمد نور فضل***تضاء به القلوب المدلهمه
یرید الحاسدون لیطفئوه***و یابی الله الا ان یتمه
خلاصه معنای فرمایش آن جناب این است که از عجائب روزگار این است که شخصی از من پرسید که تو معتقدی که هرچه در کتاب تدوینی است (قرآن) در کتاب تکوینی (جهان) نیز هست. پس غیر منصرف (که یکی از مباحث نحوی است) را در جهان نشان بده و تمام اسباب منع صرف (که چندین مورد است و در نحو به آن اشاره شده) در عالم به من نشان بده. آن بزرگوار می فرمایند که به الهام خداوندی این مطلب را بیان کردم.
مجموعه الرسائل ۷۱ ص ۲۶۶
این هم یک نوع از مظلومیت های مشایخ عظام است.
پـی نوشت: اگر دقت کرده باشید در آخر متن می فرمایند بـ”دوبیتی”. دو بیتی لفظی فارسی است اما چون در مقام استشهاد به بحث غیر منصرف هستند دو بیتی را به عربی ترجمه نفرموده اند بلکه عین عبارت را آورده اند دال بر این مطلب که یک نوع از انواع غیر منصرف همین وازه است.